Πενήντα χρόνια, τέσσερα σύμβολα και μια σκάλα στον ουρανό

Το 1971 δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι ο κόσμος ανήκε στους Led Zeppelin. Σύντομα θα αποκτούσαν μέχρι και… τζάκι στο λίαρ τζετ τους (λίγο αργότερα). Ήδη, είχαν κατακλέψει, με επαγωγικά δημιουργικό τρόπο ωστόσο τα μπλουζ, κυρίως του Γουίλι Ντίξον, αλλά στο τρίτο τους άλμπουμ έδειχναν ότι μπορούσαν να πάνε και παραπέρα.

Πριν από 50 χρόνια και πέντε μέρες, πήγανε.

Αν σας αρέσει ο Τύπος, μπορείτε να τον στηρίξετε με μια συνδρομή ή δωρεά, εδώ:

Η καλλιτεχνική τους έπαρση ήταν τέτοια, που έβγαλαν ένα δίσκο χωρίς καν όνομα ή διακριτικό. Ούτε καν αριθμό. Έμεινε όμως στην ιστορία ως το «Led Zeppelin IV» ή «αυτό με το Stairway to Heaven».

Για τρεις μήνες περίπου, τέλη του ’70 και αρχές του ’71, η μπάντα κλείστηκε στο DAF των Rolling Stones, καθώς και στο στούντιο της Island για να γράψει ξανά σε… ηχητικό περιβάλλον, μετά την αγροικία του Μπρον-Ι-Άουρ όπου είχαν αποσυρθεί και συνθέσει μερικά καινούργια κομμάτια. Παρότι χρησιμοποίησαν προσωπικό και υλικό των Rolling Stones που επίσης τω καιρώ εκείνω σάρωναν με το Sticky Fingers, το αποτέλεσμα δεν τους άρεσε. Οπότε, το δούλεψε από την αρχή ο Πέιτζ, ως παραγωγός.

Το αποτέλεσμα ήταν σχεδόν εξωπραγματικό. Τόσο, που ακόμα και οι επικριτές τους δεν μπορούσαν να πούνε πολλά, έστω και αν ακόμα φαινόταν καθαρά ότι στην τέχνη, δεν υπάρχει παρθενογένεση, αλλά και ότι οι Zep έπαιρναν ό,τι τους άρεσε.

Στο Black Dog ήθελαν να παίξουν σαν τους Mac στο Oh Well, στο Rock and Roll σαν τον Λιτλ Ρίτσαρντ, στο Misty Mountain Hop να πάρουν λίγο από τον Τόλκιν και το «Χόμπιτ», στο Going to California σαν την Τζόνι Μίτσελ.

Οι περαιτέρω συμβολισμοί ήταν επίσης πληθωρικοί: Ο Πλαντ ήθελε, εκτός από… μη τίτλο, το άλμπουμ να μην έχει και ονόματα. Έτσι προέκυψαν τα τέσσερα σύμβολα που αντιστοιχούν στα τέσσερα μέλη, συν ένα ακόμα που αντιστοιχούσε στην Ντένι.

Όσο για το εξώφυλλο, τον πίνακα αγόρασε ο Πλαντ από ένα μαγαζί με αντίκες και η φωτογράφηση έγινε σε ένα γκρεμισμένο σπίτι. Το… αστικό κομμάτι της σύνθεσης, είναι ο πύργος του Σαλίσμπερι στο Μπέρμιγχαμ.

Τρία κομμάτια όμως ήταν αυτά που κάθε μπάντα και άνθρωπος με ακουστική ικανότητα, ζηλεύει: το πρώτο, ήταν η εκτέλεση του When the Levee Breaks, μια διασκευή στο κομμάτι του Μέμφις Μίνι και του «Κάνσας» Τζο μακ Κόι.

Το δεύτερο, ήταν το Battle for Evermore, μια υπενθύμιση ότι η μπάντα γούσταρε πολύ την αγγλική φολκ.

Το τρίτο, ήταν το Stairway to Heaven. Όπως και το Smoke on the Water ή το Paranoid, το κομμάτι τρίφτηκε σαν εφηβικό τζιν στα αυτιά των περισσοτέρων. Ο Πέιτζ, στον οποίο ανήκει βασικά η πατρότητα, έπαιξε με την telecaster του Τζεφ Μπεκ πριν γνωρίσει στο κοινό τη διπλή Gibson.

Το άλμπουμ ξεκίνησε μια ξέφρενη πορεία προς την εμπορική επιτυχία, η οποία σχεδόν επικάλυψε τη μουσική του αξία. Σε αυτή συνέβαλαν, εκτός από τις ορατές και αόρατες επιρροές των Zep, ο Ιαν Στιούαρτ που παίζει το έξαλλο πιανάκι στο Rock and Roll (ενώ γενικά τα πλήκτρα έπαιζε κυρίως ο Τζον Πολ Τζόουνς) και η Σάντι Ντένι, η πρόωρα χαμένη τραγουδίστρια των Fairport Convention.

Τελικά, τι ήταν το IV; Μάλλον, αυτή η ανατριχίλα που προκαλούν τα αρπίσματα που συνοδεύουν κάθε στροφή του Stairway to Heaven και ένα συνεπαρτικό συναίσθημα που εύκολα θα μπορούσε να δικαιολογήσει τις δοξασίες που έζωσαν το τραγούδι και το συγκρότημα.

Ή απλά μια υποσημείωση για το πόσο χτες μπορεί να ακούγεται μισός μουσικός αιώνας…