«Μέχρι την τελευταία στιγμή, ήταν άτομα με τις γροθιές υψωμένες»…

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου κλείνει σήμερα 48 χρόνια. Μια ζωή ολόκληρη δηλαδή, στην οποία ένας άνθρωπος έχει κάνει τα περισσότερα από τα «χρεωμένα»: Έχει σπουδάσει, έχει κάνει οικογένεια, έχει μια δουλειά.

Σήμερα, 48 χρόνια μετά, τίποτε από αυτά δεν είναι δεδομένο. Ούτε οι σπουδές, ούτε η οικογένεια, ούτε η δουλειά. Ο κόσμος πήγε μπροστά, πηγαίνοντας όμως ταυτόχρονα και πίσω, σε αυτό το αλλόκοτο και ακατανόητο συχνά εκκρεμές, στο οποίο είναι κρεμασμένος.

Μοιάζει λίγο με το meme «το 2021 θα έχουμε ιπτάμενα αυτοκίνητα», αλλά τελικά το 2021 έχουμε (και) αρνητές απογραφής. Έχουμε επίσης ένα «κανονικοποιημένο» χάος, όχι το θεωρητικό, το ωραίο και το συναρπαστικό, αλλά το καθημερινό, με την επίφαση της ασφάλειας που στην πράξη δεν υπάρχει. Έχουμε ακόμα και υπουργούς-αρνητές των νεκρών της εξέγερσης. Δεν είναι καταπληκτικό;

«Θυμάμαι χαρακτηριστικά την εργατική συνέλευση να σταματάει επειδή έχουν αρχίσει οι συγκρούσεις. Έρχονται μέσα και λένε: ‘συντροφοι, υπάρχουν χτυπημένοι’, δημιουργείται αυτή η ‘λαϊκή κλινική’ με φοιτητές της Ιατρικής, που πραγματικά σώζουν κόσμο. Εγώ είχα τις εξής εμπειρίες με τις σφαίρες: Μ’ έναν τρόπο ρίχνανε ελεύθεροι σκοπευτές από την ταράτσα του ‘Ακροπόλ’. Σε μια χρονική στιγμή βλέπαμε να κουνιούνται τα φύλλα των δέντρων. Μου λέει ένας συναγωνιστής: «Σφαίρες είναι αυτές». ‘Και καθόμαστε εδώ ρε;’ ‘Λες να είναι πραγματικές;’ ‘Δηλαδή τι, να μας ρίχνουνε; Πλαστικές’;». Για ένας διάστημα μισής ώρας θυμάμαι, κρύφτηκα πίσω από ένα αυτοκίνητο που ήταν στο προαύλιο, αλλά μετά το ξέχασα κι αυτό και ξαναβγήκα».

Έτσι περιγράφει τις στιγμές που κάποιες από αυτές, έφεραν και νεκρούς, ο Τάσος Κατιντσάρος, ένας από τους ανθρώπους που πήρε μέρος στην εξέγερση, διασχίζοντας την πολιτική θεωρία, την ταξική πάλη και τον προβιβασμό της εξέγερσης από φοιτητική σε λαϊκή, μέσα στο Πολυτεχνείο. Ο Τάσος, μια από τις πιο ευγενικές φυσιογνωμίες της Αριστεράς, δεν ζει εδώ και 3 χρόνια.

Πρόλαβε να μιλήσει όμως στον Ιάσονα Χανδρινό και η μαρτυρία του από τις «μέρες της φωτιάς» συμπεριλήφθηκε στο βιβλίο «Όλη νύχτα εδώ», από όπου και η περιγραφή της «ώρας μηδέν», 3 το πρωί της 17^ης Νοεμβρίου, 1973:

«Σιγά σιγά περιορίστηκε το ‘γύρω’ ώσπου δεν έμεινε κανένας απ’ έξω. Και μετά οι περίφημες σειρές: τα ΛΟΚ, η Ασφάλεια, η αστυνομία, όλη η Πατησίων και γύρω γύρω. Και το τανκ με το φως το εκτυφλωτικό. Έβλεπα όλη τη σκηνή, ήμουνα στης Αρχιτεκτονικής τον εξώστη. Το είδα όλο […] Θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι μέχρι την τελευταία στιγμή, ήταν άτομα με τις γροθιές υψωμένες. Και όταν μπήκε το τανκ, έπεσαν προς τα πίσω…».

Αυτό που δεν συνθλίβεται, είναι η μνήμη. Και γι αυτό είναι πιο τρομακτική και επικίνδυνη, όταν κρατιέται ζώσα. Γι αυτό και η εξουσία προσπαθεί να τη σπιλώσει, πηγαίνοντας την κουβέντα στο «περί νεκρών ή όχι» ή να τη φέρει στα μέτρα της, αφαιρώντας την ουσία.

Το Πολυτεχνείο όμως έχει μεγαλώσει ήδη και δεν έχει ξεχαστεί. Και φτάνει στην ηλικία όπου «πρέπει να έχεις κάνει κάμποσα πράγματα»…