Oikonomou pisoi Solarhub πίσω
ΓΙΑΝΝΕΝΑ

Σπίτι του Δεσπότη: ένα «σιωπηλό» μνημείο

Εικόνα του άρθρου Σπίτι του Δεσπότη: ένα «σιωπηλό» μνημείο
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Βαρβάρα Αγγέλη
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 21/01/2022, 01:25
ΓΙΑΝΝΕΝΑ

Ανάμεσα σε πολυκατοικίες, εγκλωβισμένο μεταξύ των οδών Πινδάρου και Σαμουήλ, χωρίς να κάνει ιδιαίτερα εμφανή την παρουσία του στους περαστικούς, χωρίς να «διαμαρτύρεται» και χωρίς να «φωνάζει» την ιστορία του, το «Σπίτι του Δεσπότη» δέχεται στωικά όποια παρέμβαση για να συνεχίσει να στέκεται όρθιο.

Τον Δεκέμβριο του 2020, εν μέσω πανδημίας, οι αρχαιολογικές υπηρεσίες ολοκλήρωσαν την επιχείρηση διάσωσης του σημαντικού αυτού μνημείου των Ιωαννίνων. Του παλιότερου κτιρίου που υπάρχει στην πόλη (εκτιμάται ότι χτίστηκε μεταξύ 1740-1770) και το οποίο διασώθηκε από τη μεγάλη πυρκαγιά του 1820 χάρη στους αμπελώνες που το περιέβαλαν.

Το αρχοντικό Χουσεΐν Μπέη ή αλλιώς το «Σπίτι του Δεσπότη», ονομασία που πήρε καθώς αποτέλεσε για αρκετά χρόνια κατά τον 20ο αιώνα την κατοικία του μητροπολίτη Ιωαννίνων, είναι πιο στέρεο. Ο κίνδυνος κατάρρευσης που υπήρχε μέχρι πριν λίγα χρόνια, φαίνεται ότι έχει απομακρυνθεί, με τις σωστικές παρεμβάσεις που έκανε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων από το 2017 έως το 2020. Οι παρεμβάσεις έγιναν στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης με την Περιφέρεια Ηπείρου και τη Μητρόπολη Ιωαννίνων, στην οποία ανήκει το αρχοντικό. Η Περιφέρεια Ηπείρου χρηματοδότησε την όλη «επιχείρηση» διάσωσης με 300.000 ευρώ.


Οι στερεωτικές εργασίες που έγιναν στο μνημείο, αποτέλεσαν το αντικείμενο ανακοίνωσης στο διαδικτυακό συνέδριο «Το Αρχαιολογικό έργο Βορειοδυτικής Ελλάδας και Νησιών Ιονίου» που διοργανώνει η Κοσμητεία της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων από κοινού με τις Εφορείες Αρχαιοτήτων και τις Υπηρεσίες Νεωτέρων Μνημείων (19-22 Ιανουαρίου). Την εισήγηση έκανε εκ μέρους της ομάδας η αρχιτέκτονας Μέλλω Παπαδοπούλου (στην ομάδα συμμετείχαν ακόμα: Ειρήνη Καλογιάννη, Αθηνά Ζωγάκη, Πολυξένη Παππά, Πέτρος Κατσούδας).

Επιγραμματικά, στο κτίριο, έγιναν υποστύλωση  του ισογείου και του ορόφου, αντιστήριξη της τοιχοποιίας, επισκευή της στέγης (μέρος της οποίας είχε καταρρεύσει), τοποθέτηση υδρορροών, αρμολογήματα, αφαίρεση των ξύλινων στοιχείων κ.λπ.

Τα ξύλινα στοιχεία, ιδιαίτερα ενδιαφέροντα, μετά την αφαίρεσή τους, συντηρήθηκαν από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων. Πρόκειται για ταβάνια με ζωγραφικό διάκοσμο, ξύλινες πόρτες και κασώματα παραθύρων.


Ένα κομμάτι (γωνία) από το ξύλινο, ζωγραφισμένο με φυτικό διάκοσμο, ταβάνι του αρχοντικού, που έχει συντηρηθεί από τις αρχαιολογικές υπηρεσίες 


Όπως ειπώθηκε, κατά τις στερεωτικές εργασίες, διαπιστώθηκε ότι το κτίριο είχε δεχθεί στο παρελθόν πολλαπλές επεμβάσεις, πρόχειρες και με ασύμβατα υλικά (π.χ. κλείσιμο ανοιγμάτων, κατασκευές με τσιμεντόλιθους, ενώ η χρόνια εγκατάλειψη του κτιρίου είχε επιφέρει εκτεταμένες βλάβες στον φέροντα οργανισμό.

Το αρχοντικό αποτελεί γνήσιο δείγμα της παραδοσιακής γιαννιώτικης αρχιτεκτονικής. Έχει διάταξη σε σχήμα Π και αποτελείται από ισόγειο και όροφο. Στον όροφο υπάρχει η κρεββάτα, η οποία επικοινωνεί με τα χειμωνιάτικα δωμάτια, τα οποία βρίσκονται στο πίσω μέρος του κτιρίου. Στην πρόσοψη υπάρχει μεγάλη πέτρινη σκάλα.

Σήμερα, το αρχοντικό με τα ικριώματα πια, παραμένει στη θέση του, περιφραγμένο, μέχρι νεωτέρας… Και το «νεωτέρας» αφορά το μέλλον του και την πλήρη αποκατάστασή του…

ΣΧΟΛΙΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
Ντοτη3 dodoni back