Κοιτάξτε πέρα από τη μύτη σας

Το Don’t look up είναι ενδεχομένως η καλύτερη ταινία του 2021, για λόγους που δεν έχουν να κάνουν μόνο με καλλιτεχνικά αισθητήρια.

Σε ό,τι αφορά αυτά, η ταινία θα ήταν ένα medium comedy, που θα το ανήγαγε σε κάτι καλύτερο η σιγουριά με την οποία φτιάχνει τις ταινίες του ο Άνταμ μακ Κέι και η ικανότητα του Λεονάρντο ντι Κάπριο.

Τώρα όμως, τοπ Don’t look up είναι ένα ολόκληρο μανιφέστο του ορθολογισμού και της λαϊκής έκφανσης της δημοκρατίας, κόντρα στη γενικευμένη πολιτική ανοησία που βασιλεύει στις μέρες μας.

Το σενάριο θα μπορούσε να είναι φτιαγμένο με μια συνταγή με την οποία δουλεύει γενικά το Χόλυγουντ, από όταν του τέλειωσαν οι «εξωτερικές απειλές» και ο κόσμος άρχισε να ψυλλιάζεται ότι όπου ανακατεύονται κυβερνητικά οι ΗΠΑ, φέρνουν μόνο πόλεμο και δυστυχία.

Αντί όμως για το ιλαρό Mars Attacks ή το υπερβολικά λεβέντικο Independence day ή ακόμα το οριακά… ρομαντικό Deep Impact, τώρα έχουμε μια πολιτική κομεντί καταστροφής της Γης.

Ο ντι Κάπριο, ένας μάλλον τυπικός ακαδημαϊκός προλετάριος των ημερών μας και η Τζένιφερ Λώρενς, μια επίσης ψιλοτυπική υποψήφια διδάκτορας, ανακαλύπτουν ότι η Γη έχει κάτι μήνες ζωής, καθότι έρχεται προς ημάς ένας μετεωρίτης σε μέγεθος Έβερεστ.

Από εκεί και πέρα αναλαμβάνει η πολιτική. Η Μέριλ Στριπ ως πρόεδρος των ΗΠΑ θα μπορούσε να είναι άνετα ο Τραμπ και η διαχείριση της κρίσης θα μπορούσε να έχει συμβεί στην Ελλάδα της πανδημίας. Ναι, χωρίς υπερβολή, ο μακ Κέι αποτυπώνει όλη τη σύγχρονη επικοινωνιακή ανοησία της εξουσίας που υποκαθιστά κάθε διοικητική ικανότητα.

Τo Don’t look up επίσης «αφιερώνει» τη φαρμακερή του κριτική και το αδυσώπητο πετσόκομμα, στη διακυβέρνηση Τραμπ (είναι πολλές οι αντιστοιχίες), αλλά και στους σύγχρονους «σωτήρες»-επιχειρηματίες, τύπου Μπέζος και Μασκ. Η ταινία δεν μασάει από αγαθοεργίες ζάπλουτων, που εν τοις πράγμασι είναι συν-κυβερνήτες του πλανήτη και επισείει ένα βασικό κίνδυνο: ότι όταν η έρευνα, η γνώση και το δημόσιο γίγνεσθαι γενικότερα, είναι υποκείμενα κέρδους, τότε είναι μαθηματικά βέβαιο ότι όλα θα πάνε προς το χειρότερο.

Και το ενδιάμεσα χειρότερο, είναι ότι θα υποκατασταθούν από επικοινωνιακές σαχλαμάρες, επικίνδυνες για τη δημοκρατία, ντυμένες με «δημοκρατικά επιχειρήματα» και από τσαρλατάνους μισανθρώπους που θα εφεύρουν κάθε πιθανό σενάριο συνωμοσίας για να καθορίσουν το χώρο τους ή το συμφέρον που υπηρετούν.

Καλά, όλα αυτά τα κάνει μια ταινία;

Και όμως, ναι. Το Don’t look up είναι ένα διασκεδαστικό μανιφέστο της εποχής μας, γεμάτο από τις τρομερές και αμέτρητες αντιθέσεις της που συνοψίζονται σε μια ανύποπτη σκηνή: ο outsider Τιμοτέ Σαλαμέ, ευαγγελιστής, με τζάκετ Misfits…