Δήμοι: Οι προκλήσεις για τα απορρίμματα

Η Περιφέρεια Ηπείρου είναι μία από τις λίγες Περιφέρειες που προχωρά την εφαρμογή του σχεδίου ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων. Την ίδια ώρα, βέβαια, είναι και από τις λίγες Περιφέρειες που το σχέδιο το εφαρμόζει σε μεγάλο βαθμό, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, η αυτοδιοίκηση β’ βαθμού, και όχι οι Δήμοι. Την παράδοξη αυτή πραγματικότητα θέλει να την ανατρέψει, ο ενιαίος Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) Ηπείρου, που δείχνει έτοιμος να αναλάβει τις ευθύνες του, χωρίς να παραγνωρίζει τη μεγάλη συμβολή της Περιφέρειας Ηπείρου ιδίως στην κατασκευή της μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων στο Ελευθεροχώρι Δωδώνης.

Το 31μελές διοικητικό συμβούλιο του ενιαίου Φορέα συνεδρίασε σήμερα για πρώτη φορά, στα γραφεία της ΠΕΔ (Περιφερειακή Ένωση Δήμων). Μια συνεδρίαση άτυπη, καθώς ακόμα δεν έχει βγει το ΦΕΚ λειτουργίας του ΦοΔΣΑ –κάτι που είναι θέμα ημερών. Στη συνεδρίαση ο πρόεδρος του Φορέα και δήμαρχος Ζηρού Νίκος Καλαντζής κατέθεσε ένα προσχέδιο οργανογράμματος. Ο ΦοΔΣΑ δεν μπορεί να δουλέψει αποτελεσματικά αν δεν έχει κάποιο προσωπικό που σήμερα δεν έχει. Ο κ. Καλαντζής εκτίμησε ότι σε πρώτη φάση το πρόβλημα μπορεί να λυθεί με μετακίνηση υπαλλήλων από τους Δήμους, ζητώντας την υποστήριξη όλων.

Κατά τα άλλα, κατέθεσε όλα τα στοιχεία και τα δεδομένα που υπάρχουν για τη διαχείριση των απορριμμάτων, ενώ έδειξε τη διάθεση και την προθυμία να λυθούν από κοινού  όλα τα ζητήματα. Ανέφερε δε ότι ο ΦοΔΣΑ ανήκει σε όλους, επέμεινε στα της περιφερειακότητας και υπογράμμισε ότι «δεν θα πρέπει να υπάρχουν διαιρέσεις μεταξύ του Δήμου Ιωαννιτών, που είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός απορριμμάτων, και των άλλων Δήμων». Ο αντιπρόεδρος του Φορέα και δημοτικός σύμβουλος Ιωαννίνων Θωμάς Μπέγκας εκτίμησε ότι αν ο Φορέας δουλέψει όπως πρέπει, θα υπάρξουν οφέλη για όλους τους Δήμους, ενώ πρόσθεσε ότι είναι «πολιτικό ορθό την αρμοδιότητα της διαχείρισης των απορριμμάτων να την έχουν οι Δήμοι».

Στη συνεδρίαση του συμβουλίου, ήταν σχεδόν όλοι (απουσίαζαν οι δήμαρχοι Βορείων Τζουμέρκων, Πωγωνίου και Κόνιτσας). Η αγωνία των αυτοδιοικητικών για τη διαχείριση των απορριμμάτων είναι μεγάλη, καθώς οι περισσότεροι από αυτούς συνειδητοποιούν τώρα τις διαστάσεις των διαφόρων συμφωνιών που έχουν υπογραφεί (π.χ. διπλές χρεώσεις, παρακράτηση ανταποδοτικών τελών).

Ανεξαρτήτως των αποχρώσεων σε επίπεδο πολιτικής ή στρατηγικής, οι δήμαρχοι συμφώνησαν ότι απαιτείται επαναδιαπραγμάτευση των συμβάσεων που έχουν υπογραφεί μεταξύ της Περιφέρειας Ηπείρου και του ιδιωτικού φορέα σύμπραξης (ΤΕΡΝΑ) που έχει αναλάβει τη μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων.

Τα επιχειρήματα πολλά: από τη μη λειτουργία των σταθμών μεταφόρτωσης μέχρι τη λειτουργία της μονάδας με το μισό προσωπικό από το συμφωνημένο. Ζήτημα τέθηκε από κάποιους δημάρχους και για την πρόσθετη πράξη που υπογράφηκε τον Ιούλιο του 2017 μεταξύ της Περιφέρειας Ηπείρου και των τότε ΦοΔΣΑ όπου επιβεβαιώνεται ότι «η αρμοδιότητα βεβαίωσης και είσπραξης τελών από τους Δήμους, η οποία μεταβιβάστηκε στο Φορέα Υλοποίησης (σ.σ. Περιφέρεια Ηπείρου) σύμφωνα με το άρθρο 1 στοιχείο 12 της προγραμματικής σύμβασης, συμπεριλαμβάνει και τον καθορισμό του ύψους των τελών αυτών, σύμφωνα με τη σύμβαση σύμπραξης».

Για το ζήτημα της τιμολογιακής πολιτικής (το οποίο έθεσε και με επιστολή του ο δήμαρχος Αρταίων Χρήστος Τσιρογιάννης), ο κ. Καλαντζής, αφού εξέφρασε την άποψη ότι ο ίδιος είναι υπέρ της ενιαίας τιμολογιακής πολιτικής, ανέφερε ότι το θέμα αυτό θα συζητηθεί σε επόμενες συνεδριάσεις, εφόσον παρθούν πρώτα τα στοιχεία για τις τελικές ποσότητες απορριμμάτων για το 2019. Την ίδια ώρα εμφανίστηκε σίγουρος ότι θα βρεθεί μια λύση, καθώς το όλο ζήτημα είναι περισσότερο τεχνικό παρά πολιτικό.

Κατά τη συνεδρίαση, δεν ήταν λίγοι οι αυτοδιοικητικοί που εξέφρασαν την άποψη ότι η πολιτεία θα πρέπει να επιβραβεύσει την Ήπειρο για το γεγονός ότι εφαρμόζει μια ολοκληρωμένη διαχείριση στερεών αποβλήτων, και να υπάρξει οικονομική στήριξη για να ανταποκριθεί στο νέο, πιο ακριβό σύστημα διαχείρισης.