ΦοΔΣΑ-Περιφέρεια: Μια αναπόφευκτη σύγκρουση

O Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) αποφάσισε, σε σημερινή του συνεδρίαση (η οποία ήταν μικτή, διά ζώσης και με τηλεδιάσκεψη) να συνεχίσει κανονικά το έργο του και να εφαρμόσει τις αρμοδιότητές του. Προς αυτήν την κατεύθυνση, κατακύρωσε το τρίτο και τελευταίο πρακτικό για την ανάδειξη του αναδόχου που θα αναλάβει τη μεταφορά του υπολείμματος* από τη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) στους κατά τόπους Χώρους Υγειονομικής Ταφής για οκτώ μήνες περίπου.

Παράλληλα, αποφάσισε να κινηθεί πιο… επιθετικά απέναντι στην Περιφέρεια Ηπείρου. Οι σχέσεις ΦοΔΣΑ και Περιφέρειας Ηπείρου, εδώ και δύο χρόνια, δεν ήταν και οι καλύτερες δυνατές –στο πλευρό της η Περιφέρεια είχε και έχει αρκετούς δημάρχους. 

Παρασκηνιακές και μη ενέργειες υπήρξαν πολλές, με αποκορύφωμα την προ ημερών προκλητική απόφαση του περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέκου Καχριμάνη να προχωρήσει σε απευθείας ανάθεση της μεταφοράς του υπολείμματος έναντι 20.000 ευρώ (για μικρό χρονικό διάστημα) σε θυγατρική εταιρία του Αστικού ΚΤΕΛ Ιωαννίνων, η οποία τους τελευταίους μήνες επιδιώκει την ενεργό συμμετοχή της στη διαχείριση των απορριμμάτων και παρεμβαίνει αρκούντως.

Η κίνηση αυτή, συν κάποια πράγματα που ειπώθηκαν στην τελευταία σύσκεψη των εμπλεκόμενων φορέων, έδειξε ότι περιθώρια συναίνεσης και διαλόγου δεν υπάρχουν, παρά τις ενδεχόμενες καλές προθέσεις, και ότι ο περιφερειάρχης δεν πρόκειται να κάνει πίσω –δεν το συνηθίζει εξάλλου σε πολλές κόντρες, μεγάλες ή μικρές.

 Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΦοΔΣΑ αποφάσισε λοιπόν να προσφύγει σε ένδικα μέσα κατά της απόφασης της Περιφέρειας Ηπείρου να αναθέσει τη μεταφορά του υπολείμματος στην εταιρία του Αστικού ΚΤΕΛ. Μια προσφυγή που στην ουσία αποτελεί έναν τρόπο υπεράσπισης της αρμοδιότητας που ανήκει στον ΦοΔΣΑ κι όχι στην Περιφέρεια Ηπείρου.

Όλα αυτά μετά και τη νομική γνωμάτευση του δικηγορικού γραφείου Χατζηγιαννάκη στην Αθήνα. 

Ο δικηγόρος Βασίλης Χατζηγιαννάκης ξεκαθάρισε στα μέλη της διοίκησης ότι η αρμοδιότητα της μεταφοράς του υπολείμματος ανήκει στον ΦοΔΣΑ και όχι στην Περιφέρεια και ότι στην περίφημη προγραμματική σύμβαση που είχε υπογράψει στο παρελθόν η Περιφέρεια Ηπείρου με τους τότε νομαρχιακούς ΦοΔΣΑ δεν περιλαμβανόταν η μεταφορά του υπολείμματος.

Όσο για τη σύμβαση σύμπραξης μεταξύ Περιφέρειας Ηπείρου και της εταιρίας «Αειφορική Ηπείρου» που διαχειρίζεται τη ΜΕΑ, ο δικηγόρος υποστήριξε ότι ναι μεν γίνεται αναφορά στο υπόλειμμα, αλλά αυτό επειδή οι συμβαλλόμενοι είναι η Περιφέρεια και η εταιρία. Όπως είπε, δεν μπορεί η σύμβαση αυτή να αντικαταστήσει το γεγονός ότι η αρμοδιότητα της μεταφοράς του υπολείμματος ανήκει στον ΦοΔΣΑ.

«Η δικαστική λύση δεν είναι αυτοσκοπός» είπε στη συνεδρίαση ο πρόεδρος του ΦοΔΣΑ και δήμαρχος Ζηρού Νίκος Καλαντζής. Αλλά οτιδήποτε άλλο έχει εξαντληθεί, όπως είπε. Από τη μεριά του ο αντιπρόεδρος του ΦοΔΣΑ και δημοτικός σύμβουλος Ιωαννίνων Θωμάς Μπέγκας ανέφερε ότι «δεν είναι κακό μερικές φορές να ξεκαθαρίζονται τα πράγματα και μέσω της Δικαιοσύνης». Για τον ίδιο, όπως είπε, είναι και ζήτημα «υπεράσπισης της αξιοπρέπειας και της αυτοτέλειας της τοπικής αυτοδιοίκησης».

Ακόμη, ο ΦοΔΣΑ πήρε την απόφαση να γίνει και αίτημα στην Περιφέρεια Ηπείρου για την παραχώρηση του εξοπλισμού των Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) στον Φορέα. Λίγο νωρίτερα, ο κ. Καλαντζής είχε εκφράσει την έντονη απορία του για το ότι η Περιφέρεια Ηπείρου είχε παραχωρήσει στη ΜΕΑ από το 2019 κοντέινερς για τη μεταφορά του υπολείμματος -κάτι που η διοίκηση του ΦοΔΣΑ έμαθε μόλις πρόσφατα- όπως και για το ότι «άλλα δύο κοντέινερ που ήταν για τους ΣΜΑ, η Περιφέρεια τα παραχώρησε στην εταιρία του Αστικού ΚΤΕΛ για τη μεταφορά του υπολείμματος».

Ο δήμαρχος Δωδώνης Χρήστος Ντακαλέτσης, από την πλευρά του, πρότεινε να γίνουν και προγραμματικές συμβάσεις μεταξύ ΦοΔΣΑ και των Δήμων στα διοικητικά όρια των οποίων λειτουργούν οι ΣΜΑ.

Ο κ. Ντακαλέτσης και ο δήμαρχος Βορείων Τζουμέρκων Γιάννης Σεντελές ήταν οι μόνοι δήμαρχοι της Περιφερειακής Ενότητας Ιωαννίνων που δήλωσαν παρών στη συνεδρίαση του ΦοΔΣΑ. Από τον Δήμο Ιωαννιτών (με εξαίρεση τον κ. Μπέγκα), απουσίαζαν και οι τρεις αντιδήμαρχοι –Βαγγέλης Πήχας, Βασίλης Βλέτσας και φυσικά Γιώργος Αρλέτος.

Οι απουσίες από το διοικητικό συμβούλιο του ΦοΔΣΑ δυστυχώς ήταν πολλές. Από τα 31 μέλη, παρόντα ήταν τα 18. Σίγουρα, δεν είναι μια καλή εικόνα για τον Φορέα. Από την άλλη βέβαια, σε μια τόσο έντονη περίοδο, η απουσία πολιτικών προσώπων, που έχουν μια πολύ καλή πολιτική ή φιλική σχέση με τον κ. Καχριμάνη, δεν είναι τυχαία.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, πάντως, οι απουσίες δεν υποδηλώνουν μόνο μια απαξίωση του ρόλου του ΦοΔΣΑ αλλά και γενικότερα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Λάθη ή παραλείψεις έγιναν από τον ΦοΔΣΑ, όπως γίνονται από κάθε όργανο, από κάθε Δημοτικό Συμβούλιο για παράδειγμα. 

Η διαχείριση των απορριμμάτων όμως δεν είναι ένα απλώς ένα θέμα μιας ατζέντας ημερήσιας διάταξης. Με αυτήν συνδέονται τα ανταποδοτικά τέλη και η προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. Και οι όποιες «μάχες» εκτός θεσμικών οργάνων δεν τιμούν κανέναν.

* Υπόλειμμα: ό,τι μένει από την επεξεργασία των απορριμμάτων στο εργοστάσιο στο Ελευθεροχώρι Δωδώνης. Το υπόλειμμα εκτιμάται ότι φτάνει στο 35% των προς επεξεργασία απορριμμάτων