Το από μηχανής… ΕΣΠΑ

Με έναν από τους περίπλοκους τρόπους διαχείρισης του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ), έρχεται να δοθεί μια λύση –και κυρίως να υπάρξει μια δέσμευση- σε ένα ζήτημα που πήρε κάποια στιγμή τη μορφή διλήμματος. Πρόκειται για τα δύο οδικά έργα της οδού Νιάρχου με φορέα υλοποίησης την Περιφέρεια Ηπείρου και του «κόμβου Βογιάννου-Πανηπειρωτικό Στάδιο» με φορέα υλοποίησης τον Δήμο Ιωαννιτών, με τον συνολικό προϋπολογισμό των δύο να φτάνει στα 50 εκατ. ευρώ.

Ένα ποσό που δεν υπήρχε στον άξονα των μεταφορών του επιχειρησιακού προγράμματος «Ήπειρος 2014-2020» για να καλύψει και τα δύο έργα. Ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης ανακοίνωσε σήμερα ότι το υπουργείο Οικονομίας έδωσε το πράσινο φως στην Περιφέρεια Ηπείρου να προχωρήσει μέσω της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του προγράμματος σε υπερδέσμευση των πόρων (overbooking). Αυτό σημαίνει υπερδέσμευση πιστώσεων του ΕΣΠΑ πέραν του προϋπολογισμού. Πρακτικά, ο διαχειριστικός αυτός τρόπος καλύπτει προς το παρόν τη δημοπράτηση και των δύο οδικών έργων που προκάλεσαν αρκετή πολιτική αναταραχή.

Αρχικά, η Περιφέρεια Ηπείρου επέμενε ότι το έργο της Νιάρχου πρέπει να έχει προτεραιότητα, με την περιφερειακή αρχή να δηλώνει από τις αρχές της άνοιξης ότι το συγκεκριμένο έργο είναι έτοιμο προς δημοπράτηση. Στη συνέχεια, βέβαια, η περιφερειακή αρχή «μαλάκωσε» και διαβεβαίωσε ότι θα χρηματοδοτηθούν μέσω του ΕΣΠΑ (το οποίο διαχειρίζεται η Περιφέρεια) και τα δύο έργα. Προς αυτήν την κατεύθυνση, η Περιφέρεια κατέθεσε το σχετικό αίτημα για υπερδέσμευση πιστώσεων τόσο στον άξονα των μεταφορών όσο και στον άξονα υγείας, το οποίο έγινε αποδεκτό. Έτσι, μιλώντας για τον άξονα των μεταφορών, θα μπορούν να δημοπρατηθούν οδικά έργα ακόμα και την ίδια περίοδο χωρίς να χρειαστεί κανένα οδικό έργο να περιμένει τις εκπτώσεις και να χάσει πολύτιμο χρόνο. «Με την υπερδέσμευση μπορούν να δημοπρατηθούν και η οδός Νιάρχου και ο δρόμος που προτείνει ο Δήμος και τα άλλα έργα, όπως ο δρόμος προς Τζουμέρκα, χωρίς να χρειαστεί να περιμένουμε τις εκπτώσεις… Εφόσον βέβαια οι μελέτες είναι έτοιμες».

Η υπερδέσμευση αποτελεί ένα αναγκαίο κακό για το ΕΣΠΑ. Κι αυτό επειδή συχνά πολλά ενταγμένα έργα είτε δεν προχωρούν είτε υλοποιούνται με μεγάλες εκπτώσεις, με αποτέλεσμα να μην ανεβαίνουν τα ποσοστά απορρόφησης του ΕΣΠΑ και επί της ουσίας να μένουν αδιάθετα ποσά.

Τώρα, όσον αφορά το οδικό έργο «κόμβος Βογιάννου-Πανηπειρωτικό Στάδιο», βρίσκεται σε αναμονή της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και της ολοκλήρωσης της οριστικής μελέτης. Από την άλλη, το έργο της ανακατασκευής της οδού Νιάρχου, αν και έχει έτοιμη την οριστική μελέτη εδώ και πολλούς μήνες, η δημοπράτησή του δεν προχωρά, καθώς υπάρχουν σε εκκρεμότητα πολλές (και δύσκολες) απαλλοτριώσεις.