Πόσο παράξενο είναι, ένας υπουργός Υποδομών και Μεταφορών να επισκέπτεται για πρώτη φορά μια πόλη όπως τα Γιάννενα, για να παραστεί στο συνέδριο μιας ιδιωτικής εταιρίας; Αρκετά, αλλά και… πολύ λίγο στις σημερινές συνθήκες.
Τελικά δεν είναι καθόλου παράξενο, αν σκεφτεί κανείς ότι ο Κώστας Αχ. Καραμανλής βρέθηκε στα Γιάννενα δύο μόλις μήνες πριν την ημερομηνία απελευθέρωσης των δρομολογίων αστικών και υπεραστικών συγκοινωνιών.
Στις 3 Δεκεμβρίου 2019, τα δρομολόγια θα πρέπει να γίνονται με σύμβαση παροχής δημόσιας υπηρεσίας, όπως ορίζει η Ευρωπαϊκή Οδηγία 1370/2007. Στην περίπτωση των υπεραστικών ΚΤΕΛ που είναι μονοπώλιο στις μεταφορές, ο ανταγωνιστής (θεωρητικά) είναι τα τουριστικά λεωφορεία. Πρακτικά, από τις 3 Δεκεμβρίου θα μπορεί κάποιος φορέας, εταιρία κ.λπ. να «χτυπήσει» σε διαγωνισμό τις νέες γραμμές δρομολογίων.
Τα υπεραστικά ΚΤΕΛ έχουν κατηγορηθεί συχνά (και όχι άδικα), για ακριβά εισιτήρια, λίγες υπηρεσίες, μέτριες ή κακές υποδομές. Στα Γιάννενα, ο σταθμός της Παπανδρέου πέρασε από «χίλια κύματα» για να λειτουργήσει τελικά σε ένα πολυσύχναστο και καθόλου λειτουργικό γι αυτή τη δραστηριότητα, σημείο της πόλης.
Φυσικά, τα ΚΤΕΛ έχουν και τα δικά τους επιχειρήματα, με το πιο διαχρονικό ότι έχουν μεν μονοπώλιο, αλλά αναλαμβάνουν επιζήμιες γι αυτά συγκοινωνιακές γραμμές και δρομολόγια. Από την άλλη, δεν λείπουν συχνά τα παράπονα κατοίκων απομακρυσμένων χωριών για λίγα και κάτω των αναγκών δρομολόγια.
Οι ρυθμίσεις που προώθησε η προηγούμενη κυβέρνηση δεν πρόλαβαν να «περάσουν» λόγω εκλογών. Η σημερινή κυβέρνηση υπόσχεται ότι η «μετάβαση θα είναι ομαλή», δια της παρουσίας μάλιστα δύο κορυφαίων στελεχών της στη συνέλευση των ιδιοκτητών υπεραστικών λεωφορείων στα Γιάννενα, του καθύλην αρμόδιου υπουργού Κώστα Αχ. Καραμανλή και του προέδρου της Βουλής, Κώστα Τασούλα.
Τι λείπει από όλη αυτή τη συζήτηση; Έννοιες όπως οι μετακινήσεις με μέσα σταθερής τροχιάς, οι περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες που δεν είναι καθόλου δεδομένες στα ελληνικά υπεραστικά ΚΤΕΛ, καθώς και τα φτηνότερα εισιτήρια. Οι μετακινήσεις στην Ελλάδα με οποιοδήποτε μέσο είναι από τις ακριβότερες στην Ευρώπη, καθώς τα καύσιμα είναι ακριβά σε σχέση με τα εισοδήματα, η χρήση των νέων, σύγχρονων οδικών αξόνων ακριβή, εξαιτίας των συμφωνιών παραχώρησης που συνυπέγραψαν οι ελληνικές κυβερνήσεις, οι σιδηροδρομικές συνδέσεις δεν είναι εκτεταμένες και τα αεροπορικά εισιτήρια είναι επίσης ακριβά. Όλα τα παραπάνω ισχύουν επιπρόσθετα για τα Γιάννενα, όπου το εισιτήριο των υπεραστικών ΚΤΕΛ για Αθήνα (412 χλμ.) κοστίζει 42,50 ευρώ…
Ενδεικτικές τιμές υπεραστικών λεωφορείων στην Ευρώπη (κλείσιμο μια μέρα πριν το ταξίδι):
- Ρώμη-Βενετία 32 ευρώ (397 χλμ)
- Λονδίνο-Μάντσεστερ 16 ευρώ (262 χλμ)
- Παρίσι-Μασσαλία 25 ευρώ (667 χλμ)
- Μόναχο-Ντίσελντορφ 25 ευρώ (488 χλμ)
Οι τιμές είναι ενδεικτικές και όχι οι μοναδικές που υπάρχουν. Παρέχονται διάφορες διαβαθμίσεις, ανάλογα με τις εκπτωτικές κάρτες, την ημερομηνία κλεισίματος του εισιτήριου κ.α. Το υπεραστικό ΚΤΕΛ Ιωαννίνων πχ, προσφέρει έκπτωση εάν το εισιτήριο κλειστεί με επιστροφή.
Ένα μικρό ιστορικό:
- 1912 Υπογράφεται το πρώτο διάταγμα για τις συγκοινωνίες
- 1927 Δημιουργούνται οι Κοινές Διευθύνσεις Αστικών και Υπεραστικών Λεωφορείων
- 1952 Με το νόμο 2119 συστήνονται τα Κοινά Ταμεία Εισπράξεων Λεωφορείων (Κ.Τ.Ε.Λ.). Δημιουργούνται 59 υπεραστικά και 45 αστικά ΚΤΕΛ.
- 1984 Διαχωρίζονται τα αστικά από τα υπεραστικά Κ.Τ.Ε.Λ.
- 2003 Τα ΚΤΕΛ γίνονται ανώνυμες εταιρίες