Όταν τεμπελιάζαμε στην εύφορη κοιλάδα

Η εξύμνηση της τεμπελιάς, κόντρα και ενάντια στην αισωπική μυθολογία που υιοθέτησε πλήρως η σύγχρονη διδακτική, ανήκει φιλοσοφικά στον Λαφάργκ και λογοτεχνικά, στον Κοσερί.

Κινηματογραφικά, ανήκει δικαιωματικά στο Νίκο Παναγιωτόπουλο και στους εξής πέντε: την Όλγα Καρλάτου, τον Βασίλη Διαμαντόπουλο, τον Μήτσο Πουλικάκο, το Νικήτα Τσακίρογλου και τον Γιώργο Διαλεγμένο.

Τον Οκτώβριο του 1978 λοιπόν, η κινηματογραφική διασκευή του έργου του Αλμπέρ Κοσερί (ο οποίος ήταν Γάλλος, γεννημένος στην Αίγυπτο), έκανε πρεμιέρα στις ΗΠΑ, στο φεστιβάλ του Σικάγου, για να έρθει τρεις μέρες αργότερα στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.

Η ιστορία μόνο απλή δεν είναι: Ένας πατέρας και οι τρεις γιοι του αντιμετωπίζουν κάθε έννοια κόπου και εργασίας ως αρρώστια. Αποφασίζουν να χαθούν από τον κόσμο και να ζήσουν στο σπίτι τους, με μια υπηρέτρια που τους φροντίζει. Μέχρι που ένας από αυτούς, αρχίζει να αντιδρά.

Βέβαια, ο Κοσερί (και ο Παναγιωτόπουλος), δεν κάνουν μια ξερή ελεγεία για την τεμπελιά. Οι αλληγορίες είναι πολλές, με κυρίαρχη ανάμεσά τους την παρακμή των αστών, με μπόλικες αναφορές επίσης στην ελληνική πραγματικότητα των πρώτων χρόνων μετά τη χούντα.

Οι πέντε ηθοποιοί είναι τρομεροί. Η Καρλάτου, ήδη γνωστή ηθοποιός με παρουσίες στο διεθνές σινεμά, ο Διαμαντόπουλος, πάτερ φαμίλιας, έτοιμος να κατακεραυνώσει (λέμε τώρα) το γιο που αποφασίζει ότι θέλει να ζήσει την εμπειρία του κάματου, τον Πουλικάκο και τον Τσακίρογλου να διαλύουν κάθε νόρμα και καθωσπρεπισμό, να κουράζονται ακόμα και στη σκέψη της μετακίνησης και τον Διαλεγμένο να προσπαθεί να «γλιτώσει».

Η ταινία κέρδισε το δεύτερο βραβείο, τόσο στο Σικάγο (όπου ένα χρόνο νωρίτερα είχαν πάρει το πρώτο βραβείο οι «Κυνηγοί» του Αγγελόπουλου), όσο και στη Θεσσαλονίκη. Στο φεστιβάλ του Λοκάρνο, την ίδια χρονιά, πήρε το πρώτο βραβείο.

Ο δημιουργός της, Νίκος Παναγιωτόπουλος, έφυγε από τη ζωή πριν από δυόμισι χρόνια.