«Καλός ποιητής, ρήτωρ, λογικός, μεταφυσικός…»

Στα Γιάννενα υπάρχει ένας δρόμος και ένα σχολείο, με το όνομα του Γρηγόριου Παλιουρίτη.

Το σχολείο, είναι το 2^ο Δημοτικό Ελεούσας. Ο δρόμος, είναι ένα στενό, στη Δροσιά.

Είναι άγνωστο πότε ακριβώς γεννήθηκε ο Γρηγόριος, ανιψιός του μοναχού Χατζή Διονυσίου. Η γέννησή του τοποθετείται κάπου στο δεύτερο μισό του 18^ου αιώνα.

Ο Γρηγόριος πήρε το επώνυμο «Παλιουρίτης», καθότι μεγάλωσε με το θείο του στη μονή Παλιουρής.

«Εκ της ι. μονής ταύτης επωνομάσθη Παλιουρίτης κατά την τότε επικρατούσαν συνήθειας μεταξύ των άγαμων κληρικών» αναφέρει ο Π. Συνοδινός, μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως στη μονογραφία του για τον Παλιουρίτη.

Αν σας αρέσει ο Τύπος, μπορείτε να τον στηρίξετε με μια συνδρομή:

Στη συνέχεια, κατέβηκε στα Γιάννενα, όπου έγινε μαθητής στη Μπαλαναία σχολή και στη σχολή του Αθανασίου Ψαλλίδα.

Το 1804, τον βρήκε στο Λιβόρνο, δάσκαλο της σημαντικής ελληνικής παροικίας.

«Θέλει είναι εις χρέος ο ρηθείς πάτερ Γρηγόριος να διδάσκη όλα τα παιδία του Γένους και όλους τους προσερχομένους αυτώ ομογενείς κοινά γράμματα Ελληνικά, Ιταλικά και ό,τι άλλο ειξεύρει με την πρέπουσαν επιμέλειαν και προσοχήν» ανέφερε μεταξύ άλλων, το συμβόλαιο του Παλιουρίτη με την ελληνική κοινότητα. Ο μισθός του ήταν «δώδεκα φλωρία τον καθέκαστον μήνα» και «κελλί δια να ακτοική αμισθί».

Ο Ψαλλίδας σύστησε με επιστολή του τον Παλιουρίτη στον Μιχαήλ Ζωσιμά, το μικρότερο των αδερφών, γράφοντας εκεί ότι «είναι Έλλην, καλός ποιητής, ρήτωρ, λογικός, μεταφυσικός, ηθικός, αριθμητικός ενί λόγω μαθηματικός, έμπειρος της λατινικής και ιταλικής διαλέκτου».

Ο Παλιουρίτης κατά κύριο λόγο ασχολήθηκε με τη γραμματεία, την ιστορία και την αρχαιολογία.

Ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία που κατέλειπε, είναι η «Επιτομή ιστορίας και την «Αρχαιολογία ελληνική, ήτοι φιλολογική ιστορία», βιβλία που τυπώθηκαν στο τυπογραφείο της γιαννιώτικης οικογένειας των Γλυκήδων, στη Βενετία.

Ο Παλιουρίτης πέθανε στις 23 Μαρτίου του 1816.

Πηγές

Ηπειρωτικά Χρονικά, τόμος Β’ Συνοδινός Π., «Γρηγόριος Παλιουρίτης», 1927