Το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής σε μια μικρή περιφέρεια της Θουριγγίας στην ανατολική Γερμανία προκάλεσε πολιτικό σεισμό και κατακλυσμό σχολίων στα μέσα ενημέρωσης και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Οι εκλογές στο Σόνεμπεργκ έδειξαν για πρώτη φορά ότι ένας υποψήφιος της ακροδεξιάς λαϊκιστικής Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) εκλέγεται επικεφαλής κυβέρνησης -έστω και αυτής μιας μικρής περιφέρειας με μόλις 57.000 κατοίκους. Ο Ρομπέρ Σέσελμαν, 50 ετών, κέρδισε τις εκλογές μετά από μια εκστρατεία που επικεντρώθηκε σε εθνικά θέματα, συμπεριλαμβανομένου του περιορισμού της μετανάστευσης και του τερματισμού της στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία.
Ένας περιφερειάρχης δεν έχει καμία επιρροή σε τέτοιες αποφάσεις, αλλά οι ηγέτες του AfD ελπίζουν ότι η νίκη αποτελεί προάγγελο μιας πολύ μεγαλύτερης πολιτικής επιτυχίας. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το AfD έχει ρεαλιστικές πιθανότητες να γίνει η ισχυρότερη πολιτική δύναμη σε τρία ανατολικά γερμανικά κρατίδια στις περιφερειακές εκλογές που έχουν οριστεί για το 2024.
Ανεπηρέαστο το εκλογικό σώμα
Όπως σημειώνει η Deutsche Welle, όλα αυτά, παρά τα διάφορα σκάνδαλα στα οποία βρίσκονται μπλεγμένοι οι πολιτικοί του AfD: Ο κακός χειρισμός των δωρεών του κόμματος, οι αποδείξεις για διασυνδέσεις με μαχητικούς ακροδεξιούς εξτρεμιστές και η συκοφαντική ρατσιστική ρητορική μίσους. Και, οι ψηφοφόροι στη Θουριγγία δεν φαίνεται να πτοούνται από το γεγονός ότι αρκετά στελέχη του κόμματος έχουν κάνει θετικές αναφορές στον φασισμό και το εθνικοσοσιαλιστικό καθεστώς υπό τον Αδόλφο Χίτλερ - σε πολλές περιπτώσεις παραβιάζοντας το γερμανικό σύνταγμα.
Το AfD φαίνεται να κερδίζει πόντους μεταξύ των ψηφοφόρων κυρίως με δύο πολιτικές θέσεις: Την αντίθεση στη μετανάστευση και την προστασία του κλίματος. Εδώ και χρόνια, η υποκίνηση ξενοφοβικών και αντιμουσουλμανικών αισθημάτων βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής εκστρατείας του AfD.
«Η βασική αφήγηση του AfD ήταν πάντα ότι υπάρχει απειλή για τον γερμανικό πολιτισμό. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό προερχόταν από το εξωτερικό, μέσω των μεταναστών», δήλωσε ο πολιτικός αναλυτής Johannes Hillje στην εφημερίδα taz. «Τώρα το αφήγημα είναι ότι η απειλή αυτή έρχεται και από το εσωτερικό, μέσω της μετατροπής της κοινωνίας προς την κλιματική ουδετερότητα - ένα κεντρικό σχέδιο του κεντροαριστερού συνασπισμού στο Βερολίνο και του κόμματος των Πρασίνων».
Η μόνη αντιπολίτευση;
Η κεντροαριστερή εθνική κυβέρνηση, ένας συνασπισμός των Σοσιαλδημοκρατών (SPD), των Πρασίνων και των νεοφιλελεύθερων Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP), ήταν γεμάτη από εσωτερικές διαμάχες σχετικά με την ενεργειακή της πολιτική, την πυρηνική ενέργεια, τους φόρους και τον προϋπολογισμό.
Για να περάσουν νόμοι σε περιόδους διεθνούς κρίσης, έχουν κερδίσει κάποια υποστήριξη από την κεντροδεξιά Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) και το περιφερειακό αδελφό κόμμα της, τη Βαυαρική Χριστιανοκοινωνική Ένωση (CSU), καθώς και το σοσιαλιστικό Αριστερό Κόμμα.
Μόνο το AfD, οι αουτσάιντερ στην άκρα δεξιά του πολιτικού φάσματος της Γερμανίας, δεν έχουν αποδεχθεί καμία από τις πολιτικές της κυβέρνησης και ως εκ τούτου έχουν καταφέρει να παρουσιαστούν ως η μόνη πραγματική αντιπολίτευση. Ούτε χρειάστηκε ποτέ να αποδείξουν ότι μπορούν πραγματικά να αναλάβουν την ευθύνη και να διοικήσουν οποιαδήποτε κυβέρνηση - εν μέρει επειδή όλοι οι πολιτικοί τους αντίπαλοι έχουν αποκλείσει μέχρι στιγμής οποιαδήποτε συμμαχία μαζί τους, σημειώνει η Deutsche Welle.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία
Ο γερμανικός πληθυσμός, εν τω μεταξύ, έχει αναστατωθεί όλο και περισσότερο από τον πόλεμο στην Ουκρανία, την άνοδο των τιμών της ενέργειας και τον πληθωρισμό. Ο Hillje δήλωσε ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν κατάφερε να κατευνάσει τους φόβους, αλλά επέτρεψε στο AfD να τους εργαλειοποιήσει. Η παρατεταμένη διαμάχη για ένα πρόγραμμα σταδιακής κατάργησης των συστημάτων θέρμανσης με ορυκτά καύσιμα μετατράπηκε σε αυτό που ο Hillje αποκάλεσε «πρόγραμμα τόνωσης για τους δεξιούς λαϊκιστές».
Αλλά πολλοί κατηγορούν επίσης το συντηρητικό μπλοκ CDU/CSU για την επιτυχία του AfD. Ορισμένοι αναλυτές είπαν ότι ο πρόεδρος του CDU Φρίντριχ Μερτς απηχεί την ακροδεξιά ρητορική, υιοθετώντας λαϊκιστική γραμμή για τους πρόσφυγες, τα δικαιώματα των LGBTQ και την προστασία του κλίματος. Για πολλούς, αυτό είναι μια απροκάλυπτη προσπάθεια να κερδίσει πίσω ψηφοφόρους από το AfD, αλλά προειδοποιούν επίσης ότι αυτό θα γυρίσει μπούμερανγκ, καθώς οι ψηφοφόροι προτιμούν γενικά να ψηφίζουν το πρωτότυπο παρά την απομίμηση.
Το εγχειρίδιο του Τραμπ
Όπως σημειώνει η Deutsche Welle, η Γερμανία βιώνει σήμερα μια εξέλιξη που θυμίζει τις Ηνωμένες Πολιτείες: Εκεί, παρά τα πολλά ψέματα και σκάνδαλα, ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ παραμένει μια καθοριστική πολιτική δύναμη.
Όπως ο Τραμπ στις ΗΠΑ, έτσι και το AfD στη Γερμανία αυτοπαρουσιάζεται ως η μοναδική εναλλακτική λύση στο πολιτικό κατεστημένο και ως η φωνή του λαού που καταπιέζεται από την κυβέρνηση του Βερολίνου και τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης.
Η εγχώρια υπηρεσία πληροφοριών, καθώς και το Κεντρικό Συμβούλιο των Εβραίων και οι μουσουλμανικές ενώσεις, θεωρούν το AfD απειλή για τη δημοκρατία και έχουν προειδοποιήσει για τους δεσμούς του AfD με αντισυνταγματικές οργανώσεις και την ολοένα και μεγαλύτερη επιρροή της εξτρεμιστικής εθνικιστικής του πτέρυγας.
Μετά την εκλογική της επιτυχία στη Θουριγγία, το AfD έχει επίσης λάβει ανοιχτή υποστήριξη από το νεοναζιστικό στρατόπεδο. Ο εξέχων ακροδεξιός ακτιβιστής Michael Brück συνεχάρη το κόμμα στο κανάλι του στο Telegram, προτού απευθύνει μια σκοτεινή προειδοποίηση στον νεοεκλεγέντα περιφερειάρχη του AfD: «Δεν μπορεί να υπάρξει κάλπικη επιείκεια στην αναγκαία εξυγίανση της διοίκησης».
Πηγή: Deutsche Welle. Φωτογραφία: Οι ηγέτες του AfD πανηγυρίζουν τη νίκη του Ρόμπερτ Σέσελμαν (κέντρο)