Πλειστηριασμοί και ακίνητα στα Γιάννενα: Τα 25,4 εκατ. ευρώ στο «σφυρί»

Ένα πολύ μεγάλο διακύβευμα των 15 τελευταίων ετών στην Ελλάδα, είναι η αγορά ακινήτων και κατ’ επέκταση, ο ορισμός της κατοικίας ως ανάγκη και τι συνεπάγεται αυτός.

Το real estate στην Ελλάδα πέρασε απότομα από τη θηριώδη και συχνότατα ανεξέλεγκτη ανοικοδόμηση των τριών-τεσσάρων τελευταίων δεκαετιών του 20^ου αιώνα και συνδυάστηκε, τις δύο τελευταίες εξ αυτών, με την ιδιοκατοίκηση ως ένα προνόμιο που εξίσωνε προς τα πάνω τα κοινωνικά στρώματα.

Στη συνέχεια, η αγορά ακινήτων έζησε την ψευδαίσθηση ανάπτυξης της περιόδου των Ολυμπιακών Αγώνων και τώρα, βρίσκεται στον αστερισμό της απόλυτης αμφισβήτησης δικαιωμάτων, στο πλαίσιο της γενικότερης αναδιάρθρωσης που επιχειρείται με όχημα, αρχικά τις μνημονιακές συμφωνίες και μετέπειτα, με το σκληρό νεοφιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο.

Παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις, η «πρώτη κατοικία» είναι σχεδόν μετέωρη στην Ελλάδα, όσο οι κυβερνήσεις πριμοδοτούν ατέρμονα τις τράπεζες. Ειδικότερα η σημερινή κυβέρνηση χρησιμοποιεί μια διαφορετική εκδοχή «greek statistics», όπου οι αριθμοί ευημερούν, οι άνθρωποι πάλι, όχι τόσο.

102 πλειστηριασμοί σε 2 μήνες

Οι πλειστηριασμοί ακινήτων στα Γιάννενα είναι πλέον ένα μεγάλο ζήτημα που διογκώνεται συνεχώς.

Από τον περασμένο Ιούλιο μέχρι το τέλος του 2024, οι πλειστηριασμοί που είχαν πάρει ημερομηνία διεξαγωγής για ακίνητα στον Δήμο Ιωαννιτών, έφταναν στο συνολικό ποσό των 25,4 εκατ. ευρώ (πρώτη προσφορά), σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που αφορούν το σύνολο των πλειστηριασμών και κάθε στάδιό τους.

Για τους δύο τελευταίους μήνες, Νοέμβριο και Δεκέμβριο, έχουν αναρτηθεί 102 πλειστηριασμοί, με συνολική αξία πρώτης προσφοράς 13.675.257,4 ευρώ.

Τα ακίνητα είναι διαφόρων ειδών. Από οικόπεδα και αποθήκες μέχρι ολόκληρα συγκροτήματα.

Η μικρότερη τιμή εκκίνησης είναι 272 ευρώ και η υψηλότερη αγγίζει το 1,5 εκατ. ευρώ.

Σημειώνεται ότι αυτά τα ποσά αφορούν το σύνολο των πλειστηριασμών. Από τους 102 που επίκεινται μέχρι τέλος της χρονιάς, έχουν ολοκληρωθεί ήδη οι 8 και σε αναστολή είναι άλλοι 16.

Ποιοι αγοράζουν;

Ποιος αγοράζει όμως; Αυτό είναι ένα άλλο τεράστιο κεφάλαιο, όπου πρωταγωνιστούν τα funds και οι «υπεργολαβίες». Ένας από τους μεγαλύτερους servicers που δρα και στην Ήπειρο, η Intrum, έχει καταθέσει αίτηση στις ΗΠΑ για υπαγωγή στον πτωχευτικό κώδικα. Το παρακλάδι της στην Ελλάδα έχει ενημερώσει την Τράπεζα της Ελλάδος ότι δεν επηρεάζεται από αυτή την εξέλιξη.

Η εκχώρηση των «κόκκινων δανείων» σε αντίστοιχες εταιρίες, μπορεί να έχει μειώσει μεν το ποσοστό επισφαλών δανείων που διαχειρίζονται οι τράπεζες, αλλά οι πανηγυρισμοί του υπουργού Οικονομίας Κωστή Χατζηδάκη είναι εν κενώ.

Το πρόβλημα έχει μεταφερθεί στους πολίτες που πολύ συχνά βρίσκονται αντιμέτωποι με μια σειρά τεχνασμάτων που ακολουθούν οι εταιρίες για να συγκεντρώσουν ακίνητα, είτε σε αστικές, είτε σε ημιαστικές και αγροτικές περιοχές. Τιμές που ορίζονται χαμηλότερα από αυτές της «πραγματικής αγοράς» όταν κάποια εταιρία θέλει να συγκεντρώσει μεγάλα χαρτοφυλάκια για μελλοντική αξιοποίηση ή πολύ υψηλότερα, με γνώμονα σύγκρισης ακόμα και τιμές που συλλέγονται από τις ιστοσελίδες μεσιτικών γραφείων. Αυτό, ειδικά στα Γιάννενα που τα ενοίκια και οι τιμές αγοράς έχουν αποκτήσει χαρακτηριστικά οικονομικής φούσκας, έχει διάφορα αποτελέσματα.

Πρώτον, ότι ακόμα και ακίνητα 50ετίας αξιολογούνται με τιμές πιο νέων ακινήτων.

Δεύτερον και κυριότερο, ότι τα funds δεν ενδιαφέρονται για το δικαίωμα στην κατοικία, αλλά αποκλειστικά για την κάλυψη της επένδυσής τους με το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος.

Έτσι, κατοικίες στα Γιάννενα παραμένουν κλειστές, περιμένοντας κάποιον αγοραστή που συνήθως θα επενδύσει στον τουρισμό με airbnb. Αυτό φυσικά δεν συνεισφέρει στην κοινωνική συνοχή και δεν συμβαδίζει με τις κυβερνητικές εξαγγελίες φορολογικών ελαφρύνσεων για το άνοιγμα των «κλειστών σπιτιών».

…ειδικά από τη στιγμή που επί κυβέρνησης Μητσοτάκη ήρθη και η προστασία των ενοικιαστών. Πλέον, εάν ένα ακίνητο έχει ενοικιαστεί και στο μεταξύ βγει σε πλειστηριασμό, οι ενοικιαστές δεν μπορούν να εξαντλήσουν το συμβόλαιο, αλλά θα πρέπει να φύγουν από το ακίνητο, ανάλογα με την ιδιότητά τους και αν το συμβόλαιο έγινε πριν ή μετά την ανάρτηση του πλειστηριασμού. Το μεγαλύτερο διάστημα που δίνεται σε ενοικιαστές είναι 6 μήνες. Το μικρότερο, 2 μήνες. Κάπως έτσι, η κατοικία χάνει την ουσία της και μετατρέπεται σε μια αβέβαιη συνθήκη, ειδικά όταν υπάρχουν και οι «αετονύχηδες» που νοικιάζουν εκπλειστηριασμένα ακίνητα, μέχρι να οριστικοποιηθεί η διαδικασία, χωρίς να ενημερώσουν φυσικά τους ενοικιαστές.

Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός

Ένα σημαντικό «όπλο» που έχει μείνει στα χέρια των ιδιοκτητών, είναι ο εξωδικαστικός συμβιβασμός. Στα δικαστήρια των Ιωαννίνων, αμέσως μετά την άρση περιορισμών λόγω πανδημίας, οι υποθέσεις πλειστηριασμών αυξήθηκαν. Είναι σε κάμψη όμως από πέρυσι, γιατί αρκετές υποθέσεις λύνονται εξωδικαστικά.

• Το 2023, στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Ιωαννίνων ασκήθηκαν 195 αιτήσεις ανακοπής για πλειστηριασμούς και εκδόθηκαν 80 αποφάσεις.
• Το 2024, μέχρι και τον Οκτώβριο, ασκήθηκαν 147 αιτήσεις και βγήκαν 59 αποφάσεις.

Όπου «ανακοπή», είναι η αίτηση για να ακυρωθεί ένας πλειστηριασμός που έχει γίνει ήδη. Η προθεσμία άσκησης του αιτήματος είναι 60 μέρες μετά τη μεταγραφεί της περίληψης της κατακυρωτικής έκθεσης, στο αρμόδιο υποθηκοφυλακείο-τη διαδικασία μεταφοράς της ιδιοκτησίας του ακινήτου, δηλαδή.

Επίσης, δεν είναι πάντα ίδιο το προφίλ των ανθρώπων που χάνουν την περιουσία τους. Όσοι-ες έχουν ένα σπίτι στο οποίο μένουν, θα προσπαθήσουν με κάθε τρόπο να το σώσουν, είτε με προσφυγή στον εξωδικαστικό συμβιβασμό, είτε αλλιώς.

Δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις όμως των «εχόντων» που, προκειμένου να αποπληρώσουν ένα δάνειο, προτιμούν να δώσουν το ακίνητο (μιας και συνήθως έχουν και άλλα) και να αποφύγουν τη «διαρροή» ρευστού. Ειδικά από τη στιγμή που μπορεί να έχουν επενδύσει τα ποσά σε κάποια άλλη, επικερδή δραστηριότητα…