Ένας δικηγόρος από τη Ζίτσα

Τα Γιάννενα οφείλουν πολλά κομμάτια της ιστορίας τους στους ανθρώπους που άφησαν περιουσίες στις τοπικές κοινωνίες. Άλλοι έχουν τιμηθεί δεόντως και διαρκώς, άλλοι λιγότερο. Ένας από τους «λιγότερο», είναι ο Αναστάσιος Φιλίτης, ο οποίος έχει να… πορεύευται με το όνομά του σε ένα μικρό δρόμο, στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.

Ο Φιλίτης (συναντάται και ως Φιλήτης», το γνωστό θέμα με τα επώνυμα) γεννήθηκε στη Ζίτσα το 1793. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Πίζας νομικά και έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη Βλαχία. Πέθανε το 1883 στο Βουκουρέστι και τόσο κατά τη διάρκεια του βίου του, όσο και στη διαθήκη του, φρόντιζε για τα σχολεία της περιοχής της Ζίτσας.  Κατέλειπε 300.000 φράγκα και 600 καισαροβασιλικά φλουριά, τμηματικά, σε διάφορους διαχειριστές, μεταξύ των οποίων και ο Συλλογος Προς Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμάτων». Σκοπός της διαθήκης ήταν να δοθούν υποτροφίες «σε άπορους και ευφυείς νέους», να γίνουν σχολείο, ενώ ένα σημαντικό ποσό διοχετεύτηκε για τον εμπλουτισμό των βιβλιοθηκών και ιδιαίτερα, της Ζωσιμαίας Βιβλιοθήκης.