ΓΙΑΝΝΕΝΑ

Από τα Τσαραπλανά, στο Βασιλικό

Εικόνα του άρθρου Από τα Τσαραπλανά, στο Βασιλικό
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Γιώργος Τσαντίκος
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 09/07/2023, 21:00
ΓΙΑΝΝΕΝΑ - ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Η Ήπειρος δεν έχει ένα μόνο «Βασιλικό», αυτό του Δήμου Πωγωνίου.

Έχει άλλα δύο, την πρώην Γιάννιστα επαρχίας Δωδώνης και το Βασιλικό που έγινε Βασιλική, στον Δήμο Ιωαννιτών.

Το Βασιλικό στο Πωγώνι, ονομαζόταν «Τσαραπλανά» μέχρι το 1928. Άλλαξε όνομα με το ΦΕΚ 81/1928, για την ακρίβεια.

Αν σας αρέσει ο Τύπος, μπορείτε να τον στηρίξετε με μια συνδρομή ή δωρεά, εδώ:

Σε υψόμετρο 784, στη Νεμέρτσικα, τα Τσαραπλανά και σημερινό Βασιλικό, βρέθηκε το 1809 ο άγγλος λοχαγός Ουίλιαμ Λικ και περιέγραφε: ««Έχοντας διασχίσει το ποτάμι που έρχεται σε μικρή απόσταση πάνω από το Λαχανόκαστρο (Ωραιόκαστρο), ανεβαίνουμε μέσα από ένα δάσος από βελανιδιές και καστανιές στα Τσαραπλανά».

Ο Οικονόμου (2002) αναζητά τη ρίζα της ονομασίας του χωριού στην cera, τη βαλανιδιά στα σλάβικα και το planina, ύψωμα-βουνό, στην ίδια γλώσσα.

Μια άλλη εκδοχή όμως, που μπορεί να οδηγήσει και στη μετέπειτα επιλογή της ονομασίας, είναι το carb, o αυτοκράτορας (και τσάρος, επίσης). «Η άποψη των ντόπιων ότι το τοπωνύμιο σχηματίζεται με α’ συνθετικό το σλαβικό carb ‘ο αυτοκράτορας και ιδιαίτερα ο αυτοκράτορας της Ρωσίας, ο σουλτάνος και τίτλος βουλγάρων αρχηγών από την εποχή του Συμεών’, άποψη η οποία ενισχύεται και από τη μετονομασία του χωριού σε Βασιλικό, νομίζω είναι υστερογενής», αναφέρει ο Οικονόμου. 

Στην περιοχή εντοπίστηκαν τάφοι που χρονολογούνται πριν από τον 9ο αι. π.Χ., καθώς και νομίσματα της εποχής του Πύρρου.

Η ιστορία της περιοχής δεν σταματά εκεί. Η καλλιέργεια της καστανιάς οριοθετείται στην περίοδο της Ενετικής κυριαρχίας.

Αργότερα, το χωριό βρέθηκε στο διάβα και τη διδασκαλία του Κοσμά του Αιτωλού. Ακολούθησαν και άλλοι ιεροδιδάσκαλοι, ενώ αργότερα, το χωριό απέκτησε ελληνικό σχολείο και παρθεναγωγείο.

Το Βασιλικό ήταν η γενέτειρα του Αριστοκλή Σπύρου, ο μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας.

Στην κατοχή, το Βασιλικό βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του πολέμου. Οι ναζί λεηλάτησαν το χωριό και εκτέλεσαν δύο κατοίκους του.

Εκτός από τα τρία νυν και πρώην Βασιλικά των Ιωαννίνων, υπάρχουν άλλα τέσσερα σε όλη τη χώρα, εκ των οποίων δύο, φέρουν και σήμερα αυτή την ονομασία (στη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα).  

ΣΧΟΛΙΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
Ντοτη3 dodoni back