Η υπόθεση της ενεργειακής αναβάθμισης του οδοφωτισμού (αντικατάστασης των λαμπτήρων με LED) του Δήμου Ιωαννιτών δεν θα είναι καθόλου εύκολη. Η δημοτική αρχή του Μωυσή Ελισάφ, πριν καν αναλάβει τα καθήκοντα, είχε πάρει την απόφασή της: Ότι θα ακυρώσει τον διαγωνισμό του έργου που είχε σχεδιάσει η προηγούμενη δημοτική αρχή να γίνει με ιδίους πόρους των 3 εκατ. ευρώ (και με την προσδοκία ότι θα γίνει ένταξη στο ΕΣΠΑ) και ότι θα επιχειρήσει να σχεδιάσει ένα ενεργειακό μεγαλύτερο έργο, σε όλη την έκταση του Δήμου, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Ηπείρου.
Μόνο που ο σχεδιασμός του νέου ενεργειακού έργου, σε συνεργασία με τον τεχνικό σύμβουλο της Περιφέρειας Ηπείρου μέσω του μηχανισμού ELENA της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, προκαλεί πολλά ερωτηματικά και αντιδράσεις από τις παρατάξεις της αντιπολίτευσης και φορείς (διαβάστε εδώ) ενώ αφήνει πολλά περιθώρια αμφισβήτησης του τρόπου με τον οποίο χειρίστηκε την όλη υπόθεση η δημοτική αρχή.
Καταρχήν, όπως έγινε γνωστό από την περασμένη εβδομάδα, Δήμος Ιωαννιτών και Περιφέρεια Ηπείρου θέλουν να κάνουν ένα έργο με προϋπολογισμό ιδιαίτερα υψηλό, 19,2 εκατ. ευρώ, και που αφορά την αλλαγή 17.600 λαμπτήρων, με μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων με τη μέθοδο της Σύμβασης Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ) και με 12ετή διάρκεια της εν λόγω σύμβασης. Όλα καλά κι όλα ωραία; Όχι. Γιατί καταρχήν δεν υπάρχει καμία ολοκληρωμένη μελέτη, παρά μόνο μια 9σέλιδη περιγραφή του έργου.
Η οικονομική επιτροπή του Δήμου Ιωαννιτών ήταν να δώσει στη σημερινή συνεδρίασή της το «πράσινο φως» για την υπογραφή προγραμματικής σύμβασης με την Περιφέρεια Ηπείρου με τίτλο «ωρίμανση και δημοπράτηση του έργου ‘παροχή υπηρεσιών αναβάθμισης της ενεργειακής απόδοσης του συστήματος και των υποδομών του οδικού και αστικού φωτισμού’». Η συζήτηση επί του θέματος διακόπηκε με τη δημοτική αρχή «και μετά από συνεννόηση με την Περιφέρεια Ηπείρου να δίνει επιπλέον στοιχεία που ζητήθηκαν από τις παρατάξεις ώστε να μελετηθούν και να υπάρχει πλήρη εικόνα για τη μεγάλη παρέμβαση που δρομολογείται».
Κι όντως δόθηκαν τα περισσότερα στοιχεία στις παρατάξεις από τα σχεδόν μηδαμινά που υπήρχαν. Όπως δόθηκε και μια απαντητική (συνοδευτική), σημερινή επιστολή του περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέκου Καχριμάνη προς τον δήμαρχο Ιωαννίνων Μωυσή Ελισάφ, η οποία είναι σαφής και δηλωτική της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί. «Σε απάντηση της επιστολής σας με αρ.πρωτ. 22661/2210/04-05-2020, αναφορικά με στοιχεία ωρίμανσης του ενεργειακού προγράμματος ELENA που αφορούν τον Δήμο σας, θα προετοιμάσουμε και θα αποστείλουμε τεκμηριωμένα στοιχεία της καταγραφής του υφιστάμενου δικτύου ηλεκτροφωτισμού, εμπεριστατωμένο χρηματο-οικονομικό μοντέλο καθώς και στοιχεία του υπό εξέταση νέου δικτύου ηλεκτροφωτισμού LED που προτείνεται» σημειώνεται.
Ενδιαφέρον όμως έχει η τελευταία πρόταση: «Τα πλήρη στοιχεία της ανωτέρω ωρίμανσης θα είναι διαθέσιμα σε εσάς μετά την μεταξύ ημών υπογραφή της σχετικής προγραμματικής σύμβασης για το έργο». Απλά και ξεκάθαρα… Προαπαιτούμενη η δέσμευση.
Με άλλα λόγια, η πόλη των Ιωαννίνων –πρώτα με απόφαση της οικονομικής επιτροπής και μετά με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου -καλείται να «παραχωρήσει», μέσω της προγραμματικής σύμβασης, ένα σημαντικό έργο (με εγγύηση τα ανταποδοτικά τέλη του Δήμου) στην Περιφέρεια Ηπείρου χωρίς να έχει στα χέρια της πλήρη μελετητικά στοιχεία –σημειωτέον εδώ ότι ο προϋπολογισμός των 19,2 εκατ. ευρώ είναι ενδεικτικός, με τον οριστικό προϋπολογισμό να προκύπτει μετά τη μελέτη.
Τον Οκτώβριο του 2019, το δημοτικό συμβούλιο ψήφισε την υλοποίηση του έργου μέσω του προγράμματος ELENA. Η δημοτική αρχή Ιωαννίνων είχε υποστηρίξει τότε ότι μέσα σε ένα τρίμηνο θα είναι όλα έτοιμα, και ότι το δημοτικό συμβούλιο θα αποφασίσει αν το έργο θα γίνει με ΣΕΑ ή με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Επτά μήνες μετά, τα πράγματα δεν ήρθαν έτσι. Και όλα δεν είναι έτοιμα, και τα θεσμικά όργανα βρίσκονται ενώπιον τετελεσμένων γεγονότων: μιας προγραμματικής σύμβασης με τα χαρακτηριστικά που έχει.
Πέραν των όποιων προσδοκιών ή χειρισμών, το ερώτημα είναι ένα και μοναδικό: Πώς αποφασίζει κανείς για το μέλλον της πόλης, χωρίς εμπεριστατωμένη μελέτη;
Υστερόγραφο: Για τους Δήμους Αρταίων, Πρέβεζας και Ηγουμενίτσας είχαν γίνει ξεχωριστές μελέτες ενεργειακού οδοφωτισμού το 2017, με τους Δήμους να παίρνουν στη συνέχεια τις τελικές τους αποφάσεις. Οι Δήμοι Αρταίων και Ηγουμενίτσας δεν συμμετέχουν τελικά, ενώ ο Δήμος Πρέβεζας επανήλθε μετεκλογικά και την περασμένη εβδομάδα η οικονομική επιτροπή ενέκρινε τον σχετικό διαγωνισμό, με προϋπολογισμό 9 εκατ. ευρώ.