Τι περιλαμβάνει η «ενεργειακή ουδετερότητα»

Χτες, το Υπουργείο Ενέργειας ανακοίνωσε την υποψηφιότητα των Ιωαννίνων, ανάμεσα σε πέντε ελληνικές πόλεις, για την «Ευρωπαϊκή Αποστολή», που φιλοδοξεί να μετατρέψει 100 συνολικά ευρωπαϊκές πόλεις σε ουδέτερες ενεργειακά, μέχρι το 2030.

Προκειμένου ο Δήμος Ιωαννιτών να ενισχύσει την υποψηφιότητά του, ενέκρινε προγραμματισκή συμφωνία ύψους 20.000 ευρώ με το Πανεπιστήμιο Πατρών, με σχετική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, για την «εκτέλεση του οδικού χάρτη πορείας του έργου» όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση. Το ποσό θα καλύψει ο Δήμος με δικούς του πόρους.

Τι περιλαμβάνει όμως το σχέδιο «100 climate-neutral cities» της ΕΕ; Καταρχάς, μπορεί ο αριθμός να είναι μεγαλύτερος, αλλά και το 2030 να μην είναι τελειωτικό όριο για την ένταξη. Το πρόγραμμα διατυπώνει τη διάθεσή του να «τραβήξει» τις πόλεις κάθε μεγέθους που θα συμμετέχουν, προς την ενεργειακή ουδετερότητα, ακόμα και αν δεν προλάβουν να εκπληρώσουν τους όρους αυτού του «τυπικού-άτυπου διαγωνισμού», μέχρι το 2030.

Καταρχάς, η Ελλάδα προτείνει πέντε πόλεις με πληθυσμό άνω των 50.000 κατοίκων, καθώς το πρόγραμμα προβλέπει ότι σε προτάσεις με πάνω από πέντε πόλεις ανά χώρα, το όριο είναι 10.000 κάτοικοι.

Πρακτικά, η «ετοιμότητα» θα υπολογίζεται σε τρία επίπεδα, ανάλογα με το τι έχει καταφέρει κάθε πόλη. Ανάμεσα στους όρους, είναι η κατάθεση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής, οι συνεργασίες και φυσικά, οι χρηματικοί πόροι για να πραγματωθεί η μετάβαση.

Τα τρία πεδία στα οποία θα κριθούν οι πόλεις, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τις χρήσεις γης και την πρωτοβάθμια παραγωγή, τις μεταφορές, τη διαχείριση απορριμμάτων, εντός και εκτός ορίων τους, καθώς και τη χρήση ενέργειας για όλα τα παραπάνω.

Το ενδιαφέρον είναι ότι στα κριτήρια, περιλαμβάνεται ουσιαστικά η «πειθώς» των πόλεων για το πόσο διατεθειμένες είναι να αλλάξουν ενεργειακά, αλλά και να παρουσιάζουν την πρόοδο που κάνουν, από την εφαρμογή «πιλότων», μέχρι τους απώτερους στόχους του προγράμματος.

Η προγραμματική σύμβαση του Δήμου με το Πανεπιστήμιο Πατρών περιλαμβάνει ερευνητικές δράσεις ανάπτυξης, αναβάθμισης και ανάπλασης οικιστικών περιοχών και δημοσίων χώρων καθώς και συντήρησης και αποκατάστασης μεμονωμένων μνημείων και συνόλων. Θα καταγραφούν οι απαιτήσεις του προγράμματος και θα καταστρωθεί ένας «χάρτης ενεργειών» για την προετοιμασία και υποβολή των προτάσεων. Σημειωτέον ότι στις χρηματοδοτήσεις εμπλέκεται και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Το πλάνο του προγράμματος είναι αρκετά περίπλοκο, με αρκετές παράλληλες δράσεις, μέσου και μακροπρόθεσμου χαρακτήρα. Ανάμεσά τους βρίσκονται μια σειρά πρωτοβουλίες όπως η «βιώσιμη κινητικότητα», με πράγματα που στα Γιάννενα πχ έχουν υπάρξει και άλλα έχουν εφαρμοστεί μόνιμα (όπως οδοί ήπιας κυκλοφορίας και πεζόδρομοι), άλλα όχι (συστήματα «έξυπνης στάθμευσης»).

Επίσης, αρκετά από τα προβλεπόμενα «πατάνε» σε μια σειρά έργα εν εξελίξει ή που ήδη έχουν γίνει… σίριαλ, όπως «συστήματα έξυπνου φωτισμού» για παράδειγμα.

Ο αντιδήμαρχος Γιώργος Αρλέτος τόνισε στόχος είναι «όλος ο  σχεδιασμός και η υλοποίηση των δράσεων θα συνδέσει τον υφιστάμενο στρατηγικό σχεδιασμό του Δήμου (επιχειρησιακό πρόγραμμα, ΣΔΑΕ, ΣΒΑΚ κα) με τις νέες πρωτοβουλίες και πολιτικές της ΕΕ με συνολικό παρονομαστή την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία».