«Οδός σύνδεσης του Ανισόπεδου Κόμβου Τερόβου της Ιόνιας Οδού με τη 2η Επαρχιακή Οδό Ιωαννίνων-Γέφυρα Πλάκας»: Αυτός είναι ο επίσημος τίτλος του νέου οδικού άξονα, μήκους 10 χλμ., που έχει κατασκευαστεί από την Περιφέρεια Ηπείρου με ευρωπαϊκούς πόρους και με την προσδοκία ότι θα συντομεύσει τη διαδρομή προς τα Βόρεια Τζουμέρκα, μέσω της Ιόνιας οδού.
Και ενώ το οδικό αυτό έργο όδευε προς την ολοκλήρωση, ουσιαστική και τυπική, συνέβη μια μεγάλη κατολίσθηση. Εκ των πραγμάτων, το γεγονός αυτό έρχεται να προβληματίσει και να προκαλέσει ένα καίριο ερώτημα: Πρόκειται για μια απρόβλεπτη αστοχία;
Η Περιφέρεια Ηπείρου έχει στο ενεργητικό της οδικά έργα, για τα οποία δεν υπάρχει κανένας λόγος να περηφανεύεται. Τον δρόμο Τύρια-Σιστρούνι τον κατασκευάζει «κομμάτι-κομμάτι» επί 16-17 χρόνια (διαβάστε ένα παλιότερο κείμενο εδώ) , ενώ για το περίφημο Μαυρολάγκαδο έχει στηριχτεί σε μια τεχνική έκθεση των υπηρεσιών και στην «άμεση εικόνα της εδαφολογίας από τομή σε 70 μέτρα» και όχι σε ολοκληρωμένη γεωλογική-εδαφολογική μελέτη.
Για τον επίμαχο οδικό άξονα «Τέροβο-Πηγάδια» υπήρχαν μελέτες –απαραίτητες για την ένταξη στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ήπειρος 2014-2020». Μάλιστα, το 2014 είχε γίνει και σχετική ανάθεση σε τεχνικό σύμβουλο.
Το έργο αυτό είχε προϋπολογισμό 25 εκατ. ευρώ. Μετά από διαγωνιστική διαδικασία, την 1η Ιουνίου του 2018 υπογράφηκε η σύμβαση μεταξύ του περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέκου Καχριμάνη και του εκπροσώπου της αναδόχου εταιρίας «Εργοδυναμική Πατρών» για την κατασκευή του οδικού άξονα με κόστος σύμβασης 10.457.348 ευρώ (με ΦΠΑ). Το ποσοστό έκπτωσης ήταν σημαντικό: 58,17%. Προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου, η 1η Ιουνίου του 2021. Στη συνέχεια βέβαια υπήρξαν πέντε παρατάσεις στην προθεσμία ολοκλήρωσης. Όπως υπήρξαν και τροποποιήσεις στη σύμβαση κατασκευής.
Τον Φεβρουάριο του 2021, η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας Ηπείρου αποφάσισε κατά πλειοψηφία (με αρνητική ψήφο του Γιώργου Ζάψα), την 1η τροποποίηση της σύμβασης που αφορά και αύξηση του οικονομικού αντικειμένου κατά 1.175.684 ευρώ. Το κόστος της σύμβασης, με την απόφαση αυτή και τη σύμφωνη γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων, έφτασε στα 11.633.033 ευρώ.
Για ποιο λόγο χρειάστηκε αυτό το πρόσθετο 1,17 εκατ. ευρώ;
Σύμφωνα με την απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, η ανάγκη για την σύνταξη της 1ης Τροποποιητικής Σύμβασης, προέκυψε γιατί «αποκαλύφθηκαν απρόβλεπτες ιδιαιτερότητες της γεωλογικής δομής της βραχομάζας στο εύρος της χάραξης της οδού». Συγκεκριμένα γίνεται λόγος μεταξύ άλλων για μεγάλο βαθμό αποσάθρωσης της βραχόμαζας, που δεν ήταν δυνατό να προβλεφθεί «δεδομένης της χάραξης της οδού μέσα από πλήρως δασωμένο και μη βατό ανάγλυφο έντονων επικλίσεων».
Σημειωτέον ότι το σύνολο της περιοχής του έργου ήταν δασωμένο.
Τον Απρίλιο του 2022 ακολούθησε και 2η τροποποίηση της σύμβασης: συν 310.000 ευρώ. Η τροποποίηση της σύμβασης αυτής, σύμφωνα με τη σχετική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής (κατά πλειοψηφία κι αυτή), αφορούσε «τη βελτίωση και ενίσχυση της ευστάθειας των πρανών έναντι δυνητικών αστοχιών κατολισθητικών φαινομένων στις Χ.Θ. 6+670 και Χ.Θ. 8+500, έτσι ώστε να αποφευχθούν κίνδυνοι αστοχιών κατά τη φάση λειτουργίας του έργου»…
Και το κόστος της σύμβασης έφτασε στα 11.943.033 ευρώ.
Τον Μάρτιο του 2023 κατέφτασε στην Οικονομική Επιτροπή ο 6ος Ανακεφαλαιωτικός Πίνακας Εργασιών (Α.Π.Ε.). Ο 6ος Α.Π.Ε. έφερε μαζί του μια δαπάνη βλαβών από ανωτέρα βία κατά 725.000 ευρώ. Η δαπάνη προοριζόταν «για την αποκατάσταση κατολίσθησης στο τμήμα της κύριας οδού από Χ.Θ. 8+471,94 έως Χ.Θ. 8+606,88». Εκτιμάται ότι η ανωτέρα βία αφορά την κατολίσθηση που έγινε τον Νοέμβριο του 2021 μετά από σεισμική δόνηση.
Και το κόστος της σύμβασης έφτασε στα 12.668.757 ευρώ.
Είναι σαφές ότι το ζήτημα των κατολισθήσεων, σε συγκεκριμένα σημεία, δήλωνε «παρών» κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου. Και από ό,τι φαίνεται, δεν αποφεύχθηκε.
Κι όλα αυτά σε ένα έργο που είχε μελέτες και που είχε και πολλούς πόρους. Με το δεδομένο της πίεσης που υπάρχει για το «κλείσιμο» του επιχειρησιακού προγράμματος «Ήπειρος 2014-2020», έχουν μεγάλη σημασία οι επόμενες κινήσεις της Περιφέρειας Ηπείρου. Στις αρχές Δεκεμβρίου, η Οικονομική Επιτροπή είχε δώσει προθεσμία παράτασης του έργου μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου. Ένα έργο στο οποίο δυστυχώς, όπως φαίνεται, δεν έχουν αντιμετωπιστεί τα κατολισθητικά φαινόμενα ακόμη. Και η λύση πρέπει να βρεθεί για να μην προκύψουν στο μέλλον εργολαβίες με το πρόσχημα της «αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών»...
Upd (19:00) Το κόστος της σύμβασης έχει φτάσει από τα 12,7 εκατ. ευρώ στα 13,1 εκατ. ευρώ λόγω αναθεώρησης τιμών όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία περί δημόσιων έργων
*Φωτογραφία από την περίοδο του καλοκαιριού όταν και ο δρόμος είχε δοθεί σε προσωρινή κυκλοφορία