Oikonomou pisoi Solarhub πίσω
ΡΕΤΡΟ-TA ΓΙΑΝΝΕΝΑ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ

Στη συνοικία των Λακκωμάτων…

Εικόνα του άρθρου Στη συνοικία των Λακκωμάτων…
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Βαρβάρα Αγγέλη
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 09/07/2022, 11:12
ΡΕΤΡΟ-TA ΓΙΑΝΝΕΝΑ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ

Τα Λακκώματα, πίσω από το πάρκο Κουραμπά, άρχισαν να αναπτύσσονται ως συνοικία κατά τον 18ο αιώνα. Η ονομασία «Λακκώματα» αποδίδεται στους λάκκους που υπήρχαν στην περιοχή. Κατά την περίοδο της οθωμανοκρατίας, υπήρχε και δεύτερη ονομασία: Γενί Μαχαλάς, που σημαίνει «νέα συνοικία». Σε αυτήν τη νέα συνοικία, κατοικούσαν τότε μόνο χριστιανοί.

Στα «Ηπειρωτικά Μελετήματα», ο Ιωάννης Λαμπρίδης, περιγράφοντας την πόλη των Ιωαννίνων στα τέλη του 19ου αιώνα, γράφει: «… Αμφότερα δε το τε φρούριον και τα προάστεια δηλ. συνίστανται εξ είκοσι και δύο συνοικιών, ως δύο μεν εν τω φρουρίω ‘Ασλάν πασά’ […]. Οκτώ δε εις τας ανατολικάς κλιτύας του Αγίου Γεωργίου ‘Λακκώματα ή Γενί μαχαλάς’, ένθα και η υποσυνοικία ‘Αηδών’».

Αν σας αρέσει ο Τύπος, μπορείτε να τον στηρίξετε με μια συνδρομή ή δωρεά, εδώ:

Η υποσυνοικία «Αηδών» χωροθετείται γύρω από τη διασταύρωση των σημερινών οδών Αιακιδών και Αφών Ριζάρη, όπου επί οθωμανοκρατίας φέρεται να λειτουργούσε κι ένας τεκές. Η ονομασία πάντως, όπως αναφέρεται και στο βιβλίο «Τα Γιάννινα που έφυγαν» του Κωνσταντίνου Κουλίδα, αποδίδεται στα αηδόνια που «κατοικούσαν» σε έναν μεγάλο κήπο ενός καφενείου.

Σε μεγάλο βαθμό, τα Λακκώματα έχουν ταυτιστεί με την πορεία ενός διδακτηρίου, που σήμερα στεγάζει το 4ο Δημοτικό Σχολείο Ιωαννίνων. Το 1874, στην περιοχή των Λακκωμάτων ιδρύθηκε από τα Ελέη ένα παρθεναγωγείο το οποίο ονομάστηκε κι αυτό (όπως και άλλα δύο που υπήρχαν στην πόλη) «Ελισαβέτειο», προς τιμή της δωρήτριας Ελισάβετ Καστρισόγια. Ως παρθεναγωγείο δεν άντεξε πολύ. Μετά την απελευθέρωση, το κτίριο φιλοξένησε το 3ο Ελισαβέτειο Δημοτικό Σχολείο.

Τη δεκαετία του ’50 ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για το διδακτήριο στα Λακκώματα, με το Ίδρυμα «Βασίλειος Μελάς» (σ.σ. τότε λεγόταν Νηπιακόν Επιμελητήριον Μελά) να αναλαμβάνει την ανοικοδόμηση ενός νέου σχολικού κτιρίου λόγω της ετοιμόρροπης κατάστασης του προηγούμενου κτιρίου. Το νέο σχολικό κτίριο επρόκειτο να αποτελέσει το «σπίτι» του 4ου Δημοτικού Σχολείου, το οποίο φέρει την ονομασία «Βασίλειος Μελάς».

Ο Βασίλειος Μελάς (1819-1884), γεννηθείς στην Κωνσταντινούπολη, ήταν γόνος μιας από τις πιο παλιές οικογένειες της Ηπείρου. Είχε μεγάλο εμπορικό οίκο στο Λονδίνο. Το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του το διέθεσε στην αγορά οικοπέδου και στην ανέγερση κτιρίου, του Μεγάρου Μελά, στην Αθήνα, με σκοπό τα έσοδα από την αξιοποίηση να πηγαίνουν στην οικοδόμηση και συντήρηση νηπιαγωγείων στην περιφέρεια.

Από το 1895, το Ίδρυμα Μελά χρηματοδότησε δεκάδες νηπιαγωγεία αλλά και δημοτικά σχολεία, και συνεχίζει το έργο και σήμερα. Η Ήπειρος αποτέλεσε ένα… προνομιακό πεδίο δράσης του ιδρύματος λόγω της καταγωγής της οικογένειας Μελά. Ανιψιός του Βασίλειου Μελά ήταν ο μακεδονομάχος Παύλος Μελάς, ενώ ένα από τα αδέλφια του ήταν ο Λέων Μελάς (1812-1879), νομικός, πολιτικός, λογοτέχνης-παιδαγωγός και συγγραφέας του μυθιστορήματος «Ο Γεροστάθης».

* Φωτογραφία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας τη δεκαετία του '20 στα Λακκώματα με τον φακό του Πέτρου Ζωνίδη (αρχείο Κώστα Ζωνίδη)

ΣΧΟΛΙΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
Ντοτη3 dodoni back