Πώς ψήφιζαν τα Γιάννενα το 1926

Οι εκλογές του 1926, που έγιναν στις 7 Νοεμβρίου, είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες σε ό,τι αφορά τα Γιάννενα.

Καταρχάς, τα Γιάννενα τότε έβγαζαν επτά βουλευτές στο ελληνικό κοινοβούλιο, που ψηφίστηκαν από μόλις 20.510 εκλογείς σε όλη την εκλογική περιφέρεια. Ο αριθμός των βουλευτών του νομού μπορούσε να μειωθεί στη β' και γ' κατανομή.

Συνολικά, στις εκλογές έθεσαν υποψηφιότητα επτά κόμματα (στην παρένθεση οι ψήφοι):

• Ένωση Φιλελευθέρων (8.268)
• Λαϊκό Κόμμα (4.482)
• Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας (2.378)
• Δημοκρατική Ένωση (1.511)
• Κόμμα Ελευθεροφρόνων (1.103)
• Εκλογικό Μέτωπο Εργατών, Αγροτών και Προσφύγων (586)
• Κόμμα Αποκαταστάσεως Προσφύγων (137)

Ακόμα, κατέβηκε ένας ανεξάρτητος συνδυασμός με το όνομα «Ηπειρωτικός» που πήρε 1.023 ψήφους και τρεις μεμονωμένοι: Οι Κωνσταντίνος Κασιούμης και Κωνσταντίνος Σιαφάκας που δεν ψηφίστηκαν και ο Αλή Ντίνος που πήρε 1.022 ψήφους. Ο τελευταίος, ήταν γόνος φεουδαρχικής οικογένειας Γιαννιωτών μουσουλμάνων και μια από τις πιο αξιοπρόσεκτες μορφές του Μεσοπολέμου στην πολυπολιτισμική Ήπειρο. Με τσάμικη καταγωγή, σπουδές στη Σορβόννη, ο μπον βιβέρ Αλή Ντίνος ήταν από τους πρώτους γελοιογράφους στην Ελλάδα. 

Η Ένωση Φιλελευθέρων έκλεξε στην α’ κατανομή 4 βουλευτές, 2 το Λαϊκό Κόμμα και 1 το Αγροτικό Κόμμα. Συνολικά, 58 άνθρωποι έβαλαν υποψηφιότητα σε ψηφοδέλτια ή ως μεμονωμένοι, σε όλη την εκλογική περιφέρεια που δεν περιοριζόταν στα όρια του σημερινού νομού. Στις υπόλοιπες κατανομές, με την «εξομάλυνση» ανά μείζονες περιφέρειες, οι Φιλελεύθεροι έχασαν τη μια έδρα.

Ανάμεσα στους εκλεγέντες, ήταν ο Αλέξανδρος Μελάς με την Ένωση Φιλελευθέρων, γιος του Λεόντα Μελά και της Ανδρομάχης Σλήμαν. Μαζί του στη Βουλή, από τα Γιάννενα, μπήκε ο Αλκιβιάδης Λούλης, της οικογενείας των αλευροβιομηχάνων, ο οποίος αργότερα μπήκε στο ΕΑΜ και έγινε γενικός διοικητής Ηπείρου στην Κυβέρνηση του Βουνού.

Ήταν επίσης ο υπουργός της κυβέρνησης Σοφούλη Δημήτρης Μπότσαρης (επίσης με τους Φιλελεύθερους), καθώς και ο πρώτος στη σταυροδοσία με 3.657 σταυρούς. Ο τέταρτος των Φιλελευθέρων, που έχασε την έδρα στις υπόλοιπες κατανομές, ήταν ο Αλέξανδρος Μυλωνάς, πατέρας του μετέπειτα επίσης βουλευτή Ιωαννίνων Γεωργίου Μυλωνά.

Με το Λαϊκό Κόμμα εκλέχτηκε στα Γιάννενα ο Μιχαήλ Γούδας, που είχε καταδικαστεί σε θάνατο στη Δίκη των Έξι και αμνηστεύτηκε. Ο δεύτερος βουλευτής του Λαϊκού Κόμματος, ήταν ο Χρήστος Χριστοβασίλης, ο γνωστός συγγραφέας.

Με το Αγροτικό Κόμμα, εκλέχτηκε ο Σταύρος Χασιώτης, ο πρώτος διευθυντής της Ανώτατης Γεωπονικής Σχολής.

Ανάμεσα στα ψηφοδέλτια εκείνων των εκλογών, υπάρχουν και άλλοι γνωστοί ή μετέπειτα γνωστοί. Με το κόμμα Ελευθεροφρόνων ήταν υποψήφιος ο παππούς του Πέτρου Γαρουφαλιά, που συνέδεσε το όνομά του με τη χούντα.

Πρώτος σε σταυρούς στο Εκλογικό Μέτωπο Εργατών, Αγροτών και Προσφύγων (με σήμα το σφυροδρέπανο), ήταν ο Πέτρος Πικρός, μια από τις πιο ενδιαφέρουσες και ηρωικές λογοτεχνικές μορφές του κομμουνισμού στην Ελλάδα.