Ψηλά στον λόφο… στην ακρόπολη της Καστρίτσας

Με μια διαδρομή πολλών χιλιάδων χρόνων, από τη νεότερη παλαιολιθική εποχή ακόμη, η ακρόπολη στην Καστρίτσα, στον ομώνυμο λόφο στους πρόποδες του οποίου υπάρχει σπήλαιο, και με θέα τη λίμνη των Ιωαννίνων, συνεχίζει να διεκδικεί μια θέση στον πολιτιστικό χάρτη της πόλης. Αν και δύσκολες εποχές για τον πολιτισμό και την προσέλκυση επισκεπτών, ο αρχαιολογικός αυτός χώρος δεν παύει (κι ούτε πρόκειται) να αποτελεί ένα σημαντικό «αποτύπωμα» της ιστορίας του λεκανοπεδίου. Την ίδια ώρα όλο και περισσότεροι Γιαννιώτες γνωρίζουν αυτή την ακρόπολη, τα ερείπια μιας πόλης της οποίας η οχύρωση τοποθετείται στα μέσα του 3^ου αι. π.Χ.

Η πρόσβαση όμως στον χώρο δεν είναι και η πιο εύκολη. Ο δρόμος που οδηγεί εκεί, είναι στενός και χαλικόστρωτος. Σε περίπτωση συνάντησης δύο αυτοκινήτων, οι… διαπραγματεύσεις είναι πολύ δύσκολες, ενώ αδύνατη είναι η «ανάβαση» ενός (τουριστικού) λεωφορείου.

Η Περιφέρεια Ηπείρου, υιοθετώντας και ένα χρόνιο αίτημα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, προχώρησε πριν από λίγες ημέρες στη δημοπράτηση της αποκατάστασης της οδού προς τον αρχαιολογικό χώρο Καστρίτσας, με προϋπολογισμό 300.000 ευρώ με ΦΠΑ. Το έργο, σύμφωνα και με τη διακήρυξη, αποτελεί την α’ φάση. Η πρώτη αυτή φάση περιλαμβάνει τη διάνοιξη του δρόμου, στο μεγαλύτερο μέρος του, την οδοστρωσία του και ασφαλτόστρωση. Ο διαγωνισμός έχει οριστεί για τις 31 Αυγούστου.

Ο αρχαιολογικός χώρος της Καστρίτσας στην κορυφή του λόφου καταλαμβάνει μια έκταση 345 στρεμμάτων. Μέσω του προηγούμενου ΕΣΠΑ και μια χρηματοδότηση 1,2 εκατ. ευρώ, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων είχε προχωρήσει σε εκτεταμένες παρεμβάσεις προκειμένου ο χώρος να γίνει επισκέψιμος.

Από το 2011 έως το 2015, μετά από εκτενείς καθαρισμούς, δημιουργήθηκαν υποδομές, όπως το φυλάκιο και οι χώροι υγιεινής και ο χώρος στάθμευσης, ενώ εντός των τειχών διαμορφώθηκαν διαδρομές μήκους 1.200 μέτρων και στάσεις ξεκούρασης και θέασης και τοποθετήθηκαν ενημερωτικές πινακίδες. Ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται πολύ γρήγορα, λόγω της θέας, τη στρατηγική θέση που είχε στην αρχαιότητα αυτή η τειχισμένη πόλη, ελέγχοντας τα περάσματα από προς και τη Μακεδονία, τη  Θεσπρωτία, τη Δωδώνη κ.λπ.

Στρατηγική ήταν η θέση του λόφου αυτού και κατά τον 20^ο αιώνα, όταν αποτέλεσε τμήμα της γραμμής άμυνας της πόλης των Ιωαννίνων κατά την οθωμανική περίοδο. Μέσα στην ακρόπολη, διατηρούνται κατάλοιπα οχυρωματικών έργων της περιόδου αυτής. Η αμυντική γραμμή οργανώθηκε γύρω στο 1909 με 1912. Η οχύρωση στην Καστρίτσα περιελάμβανε πυροβολεία, αλλά και στέρνες, αποθήκες πυρομαχικών, κτίρια στρατωνισμού. Τα τσιμεντένια δάπεδα των κτιρίων αυτών συγκαταλέγονται στις πιο παλιές χρήσεις του σκυροδέματος στην Ελλάδα.

Ο αρχαιολογικός χώρος της Καστρίτσας είναι ανοιχτός και με ελεύθερη είσοδο.