Πολυνομοσχέδιο: Τα μέτρα και τα αντίμετρα

Σύμφωνα με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, που κατατέθηκε στη Βουλή, η κατάργηση των φοροαπαλλαγών και των επιδομάτων θα ξεκινήσει από το 2018, οι περικοπές στις συντάξεις θα ισχύσουν το 2019, ενώ οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος θα επηρεάσουν τους φορολογούμενους το 2020 και το 2021. Το συνολικό ύψος των επαχθών δημοσιονομικών μέτρων ξεπερνά τα 4,1 δισ. ευρώ. Τα μέτρα και οι λοιπές παρεμβάσεις που προβλέπει το πολυνομοσχέδιο έχουν, συνοπτικά, ως εξής: 

Περικοπές φοροαπαλλαγών για την εξοικονόμηση 189 εκατ. ευρώ εντός του 2018. Από την 1η-1-2018 καταργούνται η έκπτωση ποσοστού 1,5% κατά την παρακράτηση φόρου εισοδήματος επί των μισθών και των συντάξεων και η έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος κάθε φυσικού προσώπου του 10% του ποσού των δαπανών του για ιατρική, φαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη, το οποίο υπερβαίνει το 5% του ετήσιου ατομικού εισοδήματός του (άρθρο 69). Συνέπεια της κατάργησης των διατάξεων αυτών θα είναι η αύξηση των μηνιαίων κρατήσεων φόρου εισοδήματος επί των μισθών και των συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου του επομένου έτους καθώς και η περαιτέρω φορολογική επιβάρυνση των φυσικών προσώπων το 2019 όταν θα γίνει η εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για το 2018. 

Περικοπή κατά 50% των επιδομάτων θέρμανσης ώστε να εξοικονομηθούν δαπάνες ύψους άλλων 58 εκατ. ευρώ εντός του 2018 (άρθρο 80).

Κατάργηση των κοινωνικών παροχών που αλληλεπικαλύπτονται με το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης για την εξοικονόμηση 8 εκατ. ευρώ εντός του 2017 και άλλων 10 εκατ. ευρώ εντός του 2018. 

Το επίδομα ανεργίας για όσους εισέρχονται στην αγορά εργασίας, εξοικονομώντας 1,5 εκατ. Ευρώ το 2017 και 2 εκατ. Ευρώ το 2018. 

Εξορθολογισμός των δαπανών για την υγειονομική περίθαλψη, για την εξοικονόμηση 125 εκατ. ευρώ το 2017 και 188 εκατ. ευρώ σωρευτικά το 2018. 

Eπιβολή φόρου επί των εισοδημάτων από περιστασιακές και βραχυπρόθεσμες μισθώσεις ακίνητης περιουσίας, οι οποίες συνήθως εξυπηρετούνται μέσω της διεθνούς διαδικτυακής πλατφόρμας Airbnb. Η εφαρμογή του μέτρου θα αποφέρει έσοδα ύψους 48 εκατ. ευρώ το 2018. 

Εξορθολογισμός των κινήτρων απόδοσης στον μισθολογικό λογαριασμό του δημόσιου τομέα, για να επιτευχθούν εξοικονομήσεις που θα ανέλθουν σε 33 εκατομμύρια ευρώ το 2018. 

Εξορθολογισμός ορισμένων επιδομάτων και παροχών που χορηγούνται στους στρατιωτικούς, για εξοικονόμηση 7 εκατομμυρίων ευρώ το 2018. Το σχέδιο θα περιλαμβάνει: αλλαγές στους όρους επιλεξιμότητας και τους τύπους υπολογισμού των επιδομάτων για επικίνδυνες δραστηριότητες και τη μείωση του ύψους της αποζημίωσης για υπηρεσία στο εξωτερικό με μείωση των θέσεων και της διάρκειας υπηρεσίας των αποσπασμάτων στο εξωτερικό. 

Περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις το 2019 για την εξοικονόμηση δαπανών ύψους 1,8-1,9 δισ. ευρώ ή 1% του ΑΕΠ. 

ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ

Δεν αυξάνεται το ανώτατο όριο των ομαδικών απολύσεων. Ωστόσο, καταργείται το υπουργικό βέτο και τα σχετικά αιτήματα θα εξετάζει πλέον το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας. 

Επίσης, προστίθεται για τον εργοδότη που θα προκρίνει σχέδιο για ομαδικές απολύσεις η προσκόμιση κοινωνικού πλάνου, δηλαδή προτεινόμενων μέτρων άμβλυνσης των επιπτώσεων της απόλυσης. Επιπρόσθετα η προθεσμία για τις διαβουλεύσεις μεταξύ εργοδότη και εκπροσώπων των εργαζομένων αυξάνεται στις 30 ημέρες προκειμένου να εξευρεθεί συναινετική λύση, η μη προσφυγή του εργοδότη στο ΑΣΕ συνεπάγεται την ακύρωση των απολύσεων, ενώ αρνητική αιτιολογημένη απόφαση του ΑΣΕ συνιστά τεκμήριο ακυρότητας των απολύσεων σε περίπτωση προσφυγής των απολυόμενων στα πολιτικά δικαστήρια.

Συλλογικές συμβάσεις και διαπραγματεύσεις: Από τις 21 Αυγούστου 2018 και μετά, αποκαθίσταται η ισχύς της επεκτασιμότητας και της ευνοϊκότερης ρύθμισης για τον εργαζόμενο.

Επισπεύδονται οι διαδικασίες εκδίκασης των διαφορών που προκύπτουν σε περίπτωση κήρυξης απεργίας σε μία επιχείρηση.

ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ

Θα επιτρέπεται η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων όλες τις Κυριακές - εκτός από μία Κυριακή του Αυγούστου- την περίοδο από Μάιο μέχρι Οκτώβριο στις εξής περιοχές: Δήμος Αθηναίων, μέρος του ιστορικού κέντρου Θεσσαλονίκης, μέρος της εμπορικής περιοχής γύρω από το λιμάνι του Πειραιά, μέρος του παραλιακού μετώπου στον Νότιο Τομέα Αθηνών (επιλεγμένες περιοχές σε Καλλιθέα, Παλαιό Φάληρο, Άλιμο, Ελληνικό, Γλυφάδα) και μέρος της εμπορικής περιοχής γύρω από τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών.

Δηλαδή η συμφωνία αφορά μόνο επιλεγμένες περιοχές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης. Για την υπόλοιπη Ελλάδα, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, ισχύει η υφιστάμενη δυνατότητα ρύθμισης μέσω των αποφάσεων των αντιπεριφερειαρχών.

Επίσης, καταργούνται οι περιορισμοί που προβλέπονται στον νόμο 4177/2013 σχετικά με το μέγεθος και το είδος καταστημάτων τα οποία επιτρέπεται να λειτουργούν σύμφωνα με αποφάσεις αντιπεριφερειάρχη (καταστήματα άνω των 250 τ.μ., αλυσίδες, shop in a shop, outlet).

ΤΑ ΑΝΤΙΜΕΤΡΑ

Φαρμακευτική δαπάνη: Η ρύθμιση ορίζει τις απαλλαγές από τη φαρμακευτική δαπάνη για ατομικό εισόδημα έως 1.200 ευρώ. Σήμερα, ο ασθενής καλύπτει ποσοστό του συνταγογραφημένου φαρμάκου του ανάλογα με την ασθένειά του σε ποσοστά που κυμαίνονται από 10% έως και 25%. Προτείνεται η μείωση στο μισό της συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη έως και συνολική κατάργηση για ανέργους, συνταξιούχους και εργαζόμενους, με βάση εισοδηματικά κριτήρια.

Επίδομα στέγασης: Το μέτρο θα καλύψει έως 600.000 νοικοκυριά, δηλαδή το 50% όσων νοικιάζουν κατοικία ή έχουν λάβει δάνειο α’ κατοικίας. Το επίδομα θα χορηγείται απευθείας στον αποδέκτη της οφειλής είτε είναι ο ιδιοκτήτης της κατοικίας, είτε είναι το πιστωτικό ίδρυμα που χορήγησε το δάνειο. Στο πλαίσιο αυτό, τίθεται ατομικό εισοδηματικό όριο στα 9.600 ευρώ, αλλά θα πρέπει να υπάρξει ΚΥΑ προκειμένου να καθοριστούν με ακρίβεια οι προϋποθέσεις και η διαδικασία χορήγησης. Η δαπάνη θα ανέλθει στα 600 εκατ. ευρώ.

Βρεφονηπιακοί σταθμοί: Προβλέπεται η αύξησή τους, ώστε να καλύψουν επιπλέον 45.000 παιδιά. Ο συνολικός αριθμός των παιδιών που θα επιδοτούνται μέσω voucher, από 90.000 που είναι σήμερα, θα αυξηθεί στις 135.000 Η δαπάνη θα ανέλθει στα 150 εκατ. ευρώ.

Σχολικά γεύματα: Επεκτείνεται το πιλοτικό πρόγραμμα παροχής ζεστού μεσημεριανού γεύματος σε μαθητές δημοτικών σχολείων για το 2016 και σε μαθητές Γυμνασίων, ώστε να καλύψει όλη την υποχρεωτική εκπαίδευση. Στο πρόγραμμα θα συμμετέχει το 50% του συνολικού μαθητικού πληθυσμού των δημοτικών και γυμνασίων της χώρας. Η δαπάνη θα ανέλθει στα 190 εκατ. ευρώ.

Επίδομα παιδιού: Η δαπάνη για οικογενειακά επιδόματα αυξάνεται κατά 260 εκατ. ευρώ ή κατά 40%, από 650 εκατ. ευρώ σε 910 εκατ. ευρώ.

Θέσεις εργασίας: Επιδότηση ύψους 260 εκατ. ευρώ τον χρόνο για προγράμματα απασχόλησης. Κεντρική στόχευση των προγραμμάτων θα είναι η καταπολέμηση της ανεργίας των νέων, ενώ θα απευθύνονται στοχευμένα και σε ομάδες ανέργων, εγγεγραμμένων στα μητρώα του Οργανισμού.