Ολοένα λιγότεροι χρησιμοποιούν το Facebook για τις ειδήσεις (upd)

Η αύξηση των ανησυχιών χρηστών σχετικά με την παραβίαση των προσωπικών δεδομένων τους και την παραπληροφόρηση μέσω ψευδών ειδήσεων (fake news), είναι οι κυριότεροι λόγοι που όλο και λιγότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν πλέον το Facebook για να διαβάσουν ειδήσεις. 

Επίσης η πρόσφατη αλλαγή στους αλγόριθμους του κοινωνικού δικτύου που δίνει πλέον μικρότερη προτεραιότητα στις ειδήσεις και μεγαλύτερη στις αναρτήσεις από φίλους και συγγενείς, φαίνεται να έχει παίξει κάποιο ρόλο.

Τα παραπάνω είναι συμπεράσματα της νέας «Έκθεσης Ψηφιακών Ειδήσεων» (Digital News Report) του Ινστιτούτου Ρόιτερς για την Μελέτη της Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. 

Η νέα έκθεση βασίζεται σε μια online δειγματοληπτική έρευνα της εταιρείας YouGov σε περίπου 74.000 ανθρώπους σε 37 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Δείχνει, μεταξύ άλλων, ότι οι νεότερης ηλικίας χρήστες τείνουν ολοένα συχνότερα να χρησιμοποιούν εναλλακτικές πηγές (WhatsApp, Instagram, Snapchat κ.α.) για να ενημερωθούν σχετικά με τις ειδήσεις της ημέρας, εν μέρει επειδή θέλουν περισσότερη ιδιωτικότητα για να κάνουν σχετικές συζητήσεις. 

Μέσα σε τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με το BBC και το πρακτορείο Ρόιτερς, έχει τριπλασιασθεί στο 15% το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι ενημερώνονται μέσω του WhatsApp, που δημιουργήθηκε το 2009 και το 2014 εξαγοράσθηκε από το Facebook, όπως και το Instagram. 

Ανήσυχο για τις ψευδείς ειδήσεις δηλώνει το 54% των χρηστών διεθνώς. Τα ποσοστά είναι μεγαλύτερα σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Βραζιλία και η Ισπανία, όπου συνδυάζεται η έντονη πολιτική πόλωση με τη μεγάλη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Εμπιστοσύνη γενικά στις ειδήσεις δήλωσαν ότι έχουν το 44% των ερωτηθέντων, αλλά μόνο το 23% εμπιστεύονται τις ειδήσεις που βρίσκουν στα κοινωνικά δίκτυα.

Από την άλλη, η έρευνα βρήκε ότι οι χρήστες δεν έχουν μεγάλη διάθεση να αρχίσουν να πληρώνουν συνδρομές στα online μέσα ενημέρωσης. Επίσης, ολοένα περισσότεροι ακούνε ειδήσεις είτε μέσω των «έξυπνων» ηχείων με τεχνητή νοημοσύνη (Amazon Echo, Google Home κ.α.) είτε μέσω podcast, ενώ φαίνεται να ατονεί στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ το ενδιαφέρον για την παρακολούθηση βίντεο με ειδησεογραφικό περιεχόμενο. 

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Σύμφωνα με τα ευρήματα για τη χώρα μας, η χρήση του Facebook για τις ειδήσεις εμφανίζει μικρή κάμψη 2% φέτος (σε 60% των ερωτηθέντων από 62% το 2016). Ακολουθούν σε δημοφιλία για ειδησεογραφική ενημέρωση το YouTube με 36% (αύξηση 4% έναντι του 2016), το Facebook Messenger 22% (αύξηση 5%), το Viber 14% (αύξηση 4%), το Twitter 13% (αμετάβλητο) και το Instagram 10% (αύξηση 4%).

Διαφαίνεται έτσι, αν και σε μικρότερο βαθμό, μια τάση παρόμοια με αυτή που επικρατεί διεθνώς: οι χρήστες σταδιακά απομακρύνονται από το Facebook και στρέφονται για τις ειδήσεις σε εναλλακτικές εφαρμογές (Messenger, Viber, Instagram, Snapchat κ.α.).

Όσον αφορά τις συσκευές από τις οποίες οι χρήστες έχουν πρόσβαση στις ειδήσεις, το 2018 το 70% χρησιμοποιούν σταθερό ή φορητό υπολογιστή (από 72% το 2016), το 60% «έξυπνο» κινητό τηλέφωνο (από 47%) και το 29% υπολογιστή-ταμπλέτα (από 28%).

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΜΕΣΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Σύμφωνα με την έκθεση, μεταξύ των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης (τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες), η συχνότερη χρήση σε εβδομαδιαία βάση για ειδησεογραφική ενημέρωση γίνεται από τον Σκάι (τηλεόραση και ραδιόφωνο) σε ποσοστό 57%. Ακολουθούν κατά σειρά τα κανάλια ΑΝΤ1 (45%), ALPHA (44%), STAR (31%) και ΕΡΤ (31%). Ένας στους δέκα Έλληνες αναφέρει ότι ενημερώνεται για τις ειδήσεις από ξένα μέσα (προηγούνται το BBC με 11% και το CNN με 9%).

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΜΕΣΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

Μεταξύ των online μέσων ως πηγών ειδήσεων προηγείται το Newsbomb.gr (34%) και ακολουθούν In.gr (26%), News247.gr (26%), Skai online (24%), Newsit.gr (24%), Tromaktiko (21%), Zougla.gr (20%), mixanitouxronou.gr (20%), Yahoo!News (19%), Newsbeast.gr (18%), iefimerida.gr (17%), Kathimerini online (16%), Proto Thema online (16%), Lifo.gr (16%) και Enikos.gr (16%).

ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ

Η εμπιστοσύνη των πολιτών στις ειδήσεις στην Ελλάδα, σύμφωνα με την έκθεση, είναι μία από τις χαμηλότερες διεθνώς (μόνο 26%). Ως το μέσο με το μεγαλύτερο ποσοστό αξιοπιστίας αξιολογείται η «Καθημερινή» (5,99 σε μια κλίμακα από μηδέν έως 10), ενώ ακολουθούν η Real (5,87), o Alpha (5,86), το In.gr (5,85), o ANT1 (5,76), το «Βήμα» (5,73) και η «Εφημερίδα των Συντακτών» (5,7).

Δύο άλλα χαρακτηριστικά της Ελλάδας είναι ότι είναι μία από τις χώρες με τα χαμηλότερα ποσοστά χρηστών πρόθυμων να πληρώσουν συνδρομή για online μέσο ενημέρωσης (μόνο το 6%), αλλά και η πρώτη στον κόσμο χώρα σε ποσοστό χρηστών (42%) που χρησιμοποιούν ειδικά προγράμματα λογισμικού (adblockers) για να μπλοκάρουν τις διαφημίσεις στις συσκευές τους. Στην ηλικία κάτω των 35 ετών το ποσοστό αυτό είναι ακόμη μεγαλύτερο (57%).

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ