Παιδιά σχεδόν το 50% των προσφύγων στην Ήπειρο

​Η κατάσταση στα κέντρα φιλοξενίας προσφύγων συνεχίζει να μην είναι απόλυτα αξιοπρεπής και ανθρώπινη, παρά τα βήματα βελτίωσης που έχουν γίνει από το «απόλυτο μηδέν», όταν πρωτομεταφέρθηκαν στα Γιάννενα.

Τώρα όμως τα προβλήματα, εκτός από ποσοτικά, είναι και ποιοτικά και πρώτο-πρώτο ανάμεσά τους είναι τι θα γίνει με τα παιδιά, που αντιστοιχούν σχεδόν στο 50% των ανθρώπων που διαμένουν στους καταυλισμούς και τα κέντρα της Ηπείρου. Τα παιδιά που έχουν ήδη υποστεί μια ταλαιπωρία που δεν τους αξίζει, περισσότερο από όσο δεν αξίζει στους ενήλικες και θα πρέπει να ξαναμπούνε σε ρυθμούς κοινωνικούς και εκπαιδευτικούς.

Από τους 2.000 περίπου πρόσφυγες που διαμένουν σε πέντε σημεία (Κατσικάς, Φιλιππιάδα, Δολιανά, Τσεπέλοβο, Κόνιτσα), οι 900 περίπου, ίσως και κάτι περισσότερο, είναι ανήλικοι. Σύμφωνα με την επιστημονική επιτροπή για την υποβοήθηση του έργου της Επιτροπής Στήριξης των Παιδιών των Προσφύγων, η κατανομή των παιδιών στα κέντρα της Ηπείρου, είναι η εξής:

• Κατσικάς 0-2 έτη 44 3-15 έτη 209 16-18 έτη 46
• Φιλιππιάδας 0-2 έτη 57 3-15 έτη 227 (έφηβοι μετρήθηκαν μαζί με ενήλικους)
• Δολιανά 0-2 έτη 26 3-15 έτη 95 (μαζί με έφηβους) 11 φοιτητές
• Τσεπέλοβο 0-2 έτη 6 3-15 έτη 33 (έφηβοι μετρήθηκαν μαζί με ενήλικες)
• Κόνιτσα 0-5 έτη 31 5-10 έτη 25 10-17 έτη 25 3 φοιτητές
• Συνολικά, μετρήθηκαν 824 παιδιά, χωρίς να υπολογίζονται τουλάχιστον δύο περιπτώσεις που έφηβοι, μετρήθηκαν μαζί με ενήλικες.

Ενώ λοιπόν η έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς πλησιάζει, η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης δηλώνει έτοιμη να αντιμετωπίσει την πρόκληση της εκπαίδευσης των προσφυγόπουλων. Προς το παρόν πάντως, οι μοναδικοί φορείς που σηκώνουν το βάρος της απασχόλησης και των δράσεων για παιδιά, είναι οι αλληλέγγυοι και οι ΜΚΟ, με ένα στοιχειώδες πρόγραμμα που δεν μπορεί να υποκαταστήσει την απαιτούμενη, συστηματική εκπαίδευση.

Σύμφωνα με την καταγραφή, στον Κατσικά υπάρχουν πέντε «Μπλε σημεία», για την δημιουργική απασχόληση παιδιών, τέσσερα που έχει στήσει η Light House Relief και ένα οι Γιατροί χωρίς σύνορα. Στη Φιλιππιάδα, υπάρχει ένα που στήθηκε σε σκηνή 100 ατόμων, την οποία παραχώρησε ο στρατός στην Ύπατη Αρμοστεία. Όσο για τις δράσεις, στον Κατσικά η LHR καθημερινά διοργανώνει μαθήματα ξένων γλωσσών (αγγλικά, αραβικά, γερμανικά) και μαθηματικών, οι Olvidados κάνουν τάξεις γυμναστικής και αγγλικών, ενώ σημαντική παρουσία έχει το Καραβάνι της χαράς, οι αλληλέγγυοι που διοργανώνουν δράσεις με παντομίμα, θεατρικό παιχνίδι κ.λπ. Στην Κόνιτσα, υπάρχει ένας εθελοντής, αλληλέγγυος δάσκαλος που για εβδομάδες, 3 φορές τη βδομάδα, κάνει μαθήματα ελληνικών, ενώ ένας πρόσφυγας που διαμένει στο κέντρο, κάνει μαθήματα ζωγραφικής. Στο Τσεπέλοβο, το Προσφυγικό φόρουμ έχει κάνει κάποιες δράσεις (ζωγραφική κ.λπ.), ενώ ο ΟΑΕΔ επισκέπτεται τα κέντρα για να προσφέρει ψυχοκοινωνική στήριξη. Παράλληλα, μετά το τέλος της συλλογής των στοιχείωνέχουν ξεκινήσει και τα προγράμματα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Επίσης, στους 2.000+ πρόσφυγες που διαμένουν στην Ήπειρο, έχουν καταγραφεί και 14 φοιτητές σε διάφορα αντικείμενα. 

Πρέπει να σημειωθεί ότι τα στοιχεία αφορούν περίπου το 65% του αριθμού των προσφύγων στην Ελλάδα, καθώς την περίοδο συλλογής των στοιχείων λειτουργούσαν ακόμα καταυλισμοί όπως η Ειδομένη, το λιμάνι στον Πειραιά κ.α. Πάντως, σε ό,τι αφορά την Ήπειρο, οι αριθμοί δεν έχουν αλλάξει δραματικά.

Τι μέλλει γενέσθαι; Η μεγαλύτερη πρόκληση για το ελληνικό κράτος, είναι μπροστά, τον Σεπτέμβριο. Ίσως αυτή τη φορά η Ήπειρος να είναι όντως πιο μπροστά από άλλες περιοχές, δεδομένου ότι υπάρχει ένα δυναμικό και μια παρακαταθήκη από την υποδοχή των παιδιών από την Αλβανία στη δεκαετία του ’90, ενώ έχουν ήδη γίνει κάποια βήματα, στα οποία εντάσσεται και η καταγραφή του υπουργείου Παιδείας από την οποία προέκυψαν τα παραπάνω στοιχεία. Εκεί, θα μετρηθούνε όχι μόνο οι αρχές (που επιμένουν ότι το προσωπικό στην εκπαίδευση είναι επαρκές, χωρίς όμως αυτό να ισχύει), αλλά και εμείς οι ίδιοι.