Νότια πύλη: μια νέα πολιτιστική διαδρομή

Εδώ και λίγους μήνες , η πρόσβαση στην ακρόπολη του Ιτς Καλέ,  στο Κάστρο των Ιωαννίνων, δεν γίνεται μόνο από την κεντρική πύλη της ακρόπολης, αλλά και από τη νότια πύλη, στην περιοχή της Σκάλας. Μια πύλη που άνοιξε μετά από επίμονο αίτημα του Μουσείου Αργυροτεχνίας του ΠΙΟΠ (Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς) και του Δήμου Ιωαννιτών (διαβάστε εδώ), με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων να το αποδέχεται τελικά.

Η νέα αυτή πρόσβαση αποτελεί καταρχάς μια αναγκαία πρόσβαση στον μεγάλο «ζωντανό» πολιτιστικό χώρο του Ιτς Καλέ, με το Βυζαντινό Μουσείο, το Μουσείο Αργυροτεχνίας, το Θησαυροφυλάκιο, το Φετιχιέ Τζαμί, τις βυζαντινές και οθωμανικές οχυρώσεις. Παράλληλα, δίνει την ευκαιρία στους Γιαννιώτες και στους επισκέπτες να αποκτήσουν μια διαφορετική οπτική της ακρόπολης, και να προσεγγίσουν (με τα πόδια) το Κάστρο. Το Ιτς Καλέ μπορεί να χτίστηκε κάποτε για να αποτελέσει ένα φρούριο, ένα καταφύγιο, αλλά ο ρόλος του σήμερα είναι τελείως διαφορετικός…  Οι πύλες «ανοίγουν» τον δρόμο πια για νέες πολιτιστικές διαδρομές μέσα στο Κάστρο -κάτι που διαφάνηκε κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Η όσο το δυνατόν ελεύθερη «κυκλοφορία» των επισκεπτών σε ένα αρχαιολογικό πάρκο, που βρίσκεται μάλιστα εντός του αστικού ιστού της πόλης των Ιωαννίνων, είναι προαπαιτούμενο για τη «ζωντάνια» του χώρου (σημειωτέον ότι το Ιτς Καλέ διαθέτει και μια τρίτη πύλη, η οποία θα μπορούσε να είναι λειτουργική: είναι η πύλη της Αγίας Θεοδώρας).  

Στα της νότιας πύλης… Πρόκειται για  μια τοξωτή πύλη, η οποία επιστέφεται από μεγάλο αψίδωμα. Παλαιότερα έφερε εντοιχισμένη λίθινη επιγραφή με τη χρονολογία 1815, ένα βασικό τεκμήριο για τον χρόνο ανακατασκευής του Κάστρου των Ιωαννίνων. Η εκ νέου οχύρωση-ανακαίνιση των τειχών του Κάστρου έγινε επί Αλή πασά. Στο Ιτς Καλέ, όπου ήταν και το συγκρότημα του σεραγιού του Αλή πασά, οι παρεμβάσεις δεν έλειψαν, προκειμένου η ακρόπολη να λειτουργήσει ως ένα αυτόνομο φρούριο.

Η πύλη «βγάζει» στο εσωτερικό του Ιτς Καλέ μέσω ενός λιθόστρωτου διαδρόμου μήκους 45 μ. Στα δεξιά της εισόδου, υπάρχουν πέντε δωμάτια, με τοξωτά ανοίγματα, που κάποτε αποτελούσαν τον χώρο παραμονής της φρουράς.

* Photo credit: Χ. Καλαμπόκης. Μετά από εκδήλωση στον αύλειο χώρο του Μουσείου Αργυροτεχνίας