Μια απόδοση τιμής στον άνθρωπο που ίδρυσε το Πανεπιστήμιο

Γιώργος Μυλωνάς (1919-1998): Είκοσι ένα χρόνια μετά τον θάνατό του, η πόλη των Ιωαννίνων τίμησε τον πολιτικό και τον άνθρωπο. Τον άνθρωπο που, αν και δεν καταγόταν από την περιοχή της Ηπείρου, άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του με την ίδρυση του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων το 1964. Σήμερα, στις 12 το μεσημέρι, έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Μυλωνά, διά χειρός του γλύπτη Θ. Παπαγιάννη, από τον δήμαρχο Ιωαννίνων Θωμά Μπέγκα και τον γιο του πολιτικού, ηθοποιό Αλέξανδρο Μυλωνά.

Η προτομή είναι τοποθετημένη στο παρκάκι απέναντι από το Δικαστικό Μέγαρο, λίγο πιο πέρα από το άγαλμα της Ολυμπιάδος με τον Αλέξανδρο. Δεν θα μείνει όμως για πάντα εκεί. Ή τουλάχιστον δεν είναι αυτή η πρόθεση του Δήμου Ιωαννιτών. Ο Δήμος θέλει να τη μεταφέρει έξω από το παλιό Πανεπιστήμιο, όταν αυτό αποκατασταθεί. Η τελετή των αποκαλυπτηρίων της προτομής εκ των πραγμάτων φέρνει στο προσκήνιο τα της αξιοποίησης του παλιού Πανεπιστημίου.

Ο δήμαρχος Ιωαννίνων Θωμάς Μπέγκας, κατά την τοποθέτησή του, αναγνώρισε ότι η τιμή προς το πρόσωπο του Γιώργου Μυλωνά άργησε να έρθει. «Σήμερα, ο Δήμος αποδίδει σε αυτόν τον σπουδαίο και χαρισματικό άνθρωπο μια τιμή» τόνισε, αναφέροντας επίσης ότι ο Γ. Μυλωνάς ήταν νονός του.

Ο Γιώργος Μυλωνάς είχε εκλεγεί βουλευτής Ιωαννίνων στις εκλογές του 1963 και του 1964 με την Ένωση Κέντρου. Είχε αναλάβει καθήκοντα υφυπουργού Προεδρίας αρχικά και υφυπουργού Παιδείας στη συνέχεια. Ως ηγετικό στέλεχος της Ένωσης Κέντρο και μέλος της αντιστασιακής οργάνωσης «Δημοκρατική Άμυνα», κατά τη δικτατορία, συνελήφθη και εξορίστηκε στην Αμοργό. Το 1969, κατάφερε να αποδράσει (με περιπετειώδη τρόπο), συνεχίζοντας την αντιδικτατορική του δράση από τη Γενεύη. Το 1973, έγραψε στα αγγλικά ένα κείμενο με τίτλο «Η Απόδραση από την Αμοργό» όπου αφηγείται τα όσα βίωσε στην εξορία αλλά και το χρονικό της απόδρασης. Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας διετέλεσε υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Το 1987, εξελέγη πρόεδρος της Δημοκρατικής Ένωσης. Το 1989 έγινε υπουργός Πολιτισμού ως μέλος του Συνασπισμού, όπου και έκλεισε την πολιτική του καριέρα.

Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, κατά την ομιλία του, μίλησε για το έργο και το ήθος του Γιώργου Μυλωνά. Ο κ. Αλμπάνης αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία του Μυλωνά να φτιάξει ένα πανεπιστήμιο στην περιφέρεια, μακριά από τα κέντρα εξουσίας, αλλά και την πρώτη Σχολή, τη Φιλοσοφική, η οποία «δεν ήταν κλώνος συντηρητισμού της τότε Φιλοσοφικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών». «Χάραξε έναν δρόμο με τη συμμετοχή των πιο προοδευτικών μυαλών που διέθετε τότε το ελληνικό ακαδημαϊκό δυναμικό…» τόνισε.

Για τον πρύτανη, ο Γιώργος Μυλωνάς «είδε το πανεπιστήμιο του αύριο».  «Ακούμε να πληθαίνουν οι φωνές για ένα πανεπιστήμιο της επιχειρηματικότητας της διασύνδεσης με την αγορά εργασίας. Μια προοπτική ευπρόσδεκτη με την προϋπόθεση να μην περιορίζει την ανώτατη εκπαίδευση στον τεχνικό της ρόλο, να μη ματαιώνει την ουσία της αποστολής της… Οι αρχές που δίδαξε ο Μυλωνάς, δείχνουν το μέλλον του πανεπιστημίου που ιδρύθηκε το 1964 στα Γιάννενα» υπογράμμισε.

Ο γιος του Μυλωνά, ο ηθοποιός Αλέξανδρος Μυλωνάς, ευχαρίστησε, από την πλευρά του, τον δήμαρχο Ιωαννίνων αλλά και τον γλύπτη Θόδωρο Παπαγιάννη, ενώ κατέθεσε κάποιες αναμνήσεις του από τον πατέρα του. «Γυρνούσε από την Ήπειρο ενθουσιασμένος πάντα. Θυμάμαι ότι είχε ζητήσει από τον Παπανδρέου αν μπορεί να υποσχεθεί στους ψηφοφόρους του ότι θα γίνει Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ο Γέρος του είχε πει ‘ναι’. Όταν όμως ήρθαν στην εξουσία, ο πατέρας μου φοβόταν ότι αυτή η υπόσχεση θα ξεχαστεί. Και έγινε τσιμπούρι στον Γέρο - αυτή ήταν δική του έκφραση. Και πράγματι, το Πανεπιστήμιο έγινε» ανέφερε.

Τοποθέτηση κατά την τελετή των αποκαλυπτηρίων έκανε και ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης, ο οποίος μίλησε για τον Γιώργο Μυλωνά μέσω των αφηγήσεων που είχε ακούσει ο ίδιος από τον Ευάγγελο Αβέρωφ-Τοσίτσα. Αναφορά έκανε και στον πατέρα του Γιώργου Μυλωνά, Αλέξανδρο Μυλωνά, ο οποίος τη δεκαετία του ’20 είχε εκλεγεί κι αυτός βουλευτής Ιωαννίνων, ενώ είχε διατελέσει και υπουργός Γεωργίας. Ο κ. Καχριμάνης ανέφερε επίσης ότι η πρώην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων είχε επιχειρήσει να φιλοτεχνήσει μια προτομή του Γ. Μυλωνά «αλλά δεν τα έβρισκαν οι υπηρεσίες μεταξύ τους», όπως είπε. Και έδωσε τα συγχαρητήριά του στον Δήμο Ιωαννιτών.

Τέλος, ένας από τους ομιλητές ήταν ο πρώην υπουργός Παιδείας Πέτρος Ευθυμίου. Ο κ. Ευθυμίου είχε αποφοιτήσει από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ενώ ανήκε στον γιαννιώτικο πυρήνα της «Δημοκρατικής Άμυνας» μαζί με Ερατοσθένη Καψωμένο, Λαοκράτη Βάσση κ.ά. «Η ζωή δεν προχωρά αφηρημένα με θεσμούς αλλά με ανθρώπους που αναλαμβάνουν τη δημόσια ευθύνη» είπε για τον Γ. Μυλωνά. Η τοποθέτησή του έκλεισε με την αναφορά στο παλιό Πανεπιστήμιο. «Θα ήταν υπέροχο η πόλη να διατηρήσει  την αλυσίδα της ιστορικής μνήμης αναδεικνύοντας το κτίριο σε ένα πολυδύναμο κέντρο δράσεων…» κατέληξε.

Στην τελετή των αποκαλυπτηρίων της προτομής, το παρών έδωσαν αρκετοί δημοτικοί σύμβουλοι, αλλά και ο επικεφαλής της μείζονα αντιπολίτευσης Νίκος Γκόντας, και Γιαννιώτες που γνώριζαν τον Μυλωνά. Παρούσα ήταν και η κόρη του, Ελένη.