Κάστρο Ιωαννίνων: Οι εκκρεμότητες του πάρκου πολιτισμού

Ο σχεδιασμός για ένα πάρκο πολιτισμού στο Κάστρο Ιωαννίνων ξεκίνησε το 2016. Επτά χρόνια μετά, η ανάπλαση της πλατείας Γλυκήδων και των δρόμων γύρω από αυτήν έρχεται να αναδείξει τις προοπτικές που έχει αυτή η περιοχή για να αποτελέσει ένα σημαντικό πολιτιστικό τοπόσημο.

Μια περιοχή «γεμάτη» από μνημεία: το επιβλητικό Σουφαρί Σεράι, η οθωμανική βιβλιοθήκη, το οθωμανικό λουτρό, η ακρόπολη του Ασλάν πασά. Το οθωμανικό λουτρό (χαμάμ) βρίσκεται σε φάση αποκατάστασης από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, με στόχο να γίνει επισκέψιμο.

Και για την ερχόμενη δημοτική αρχή Ιωαννίνων, το μεγάλο στοίχημα είναι η συνέχιση και η υλοποίηση του σχεδιασμού για την ολοκλήρωση του πάρκου πολιτισμού μέσω του νέου επιχειρησιακού προγράμματος «Ήπειρος 2021-2027». Στο κάδρο βρίσκονται η αποκατάσταση της οθωμανικής βιβλιοθήκης και η ανάδειξη της ακρόπολης του Ασλάν πασά. Ολόκληρη η περιοχή της βορειοανατολικής αυτής ακρόπολης, 6 στρεμμάτων περίπου, ανήκει στον Δήμο Ιωαννιτών.

Τον Φεβρουάριο του 2020, είχε υπογραφεί μια προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξης μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Ηπείρου και του Δήμου Ιωαννιτών για την εκπόνηση μελετών αποκατάστασης και ανάδειξης των οθωμανικών μνημείων, και συγκεκριμένα του Τζαμιού Ασλάν πασά, του Μεντρεσέ και της Βιβλιοθήκης.

Τον ρόλο του τεχνικού συμβούλου ανέλαβε δε μεγάλη εταιρία εξ Αθηνών με εξειδίκευση στα μνημεία (ΣΤΑΔΙΟΝ Α.Ε.).

Παρά τις αρχικές προσδοκίες ότι οι μελέτες θα εκπονηθούν σχετικά γρήγορα, αυτές δεν έχουν τελειώσει ακόμα.

Σε ποιο στάδιο βρίσκονται αυτές;

Τον Ιούλιο του 2021, ο Δήμος Ιωαννιτών προχώρησε στην υπογραφή σύμβασης με ένωση μελετητών (Κων. Ραγκούσης, Θ. Παλαντζάς-Melcon Engineering E.E.) για την αρχιτεκτονική, στατική και ηλεκτρομηχανολογική μελέτη του τεμένους Ασλάν Πασά. Το ποσό της σύμβασης ήταν 64.000 ευρώ (με ΦΠΑ)

Τον Μάιο του 2023, μετά από γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, το υπουργείο Πολιτισμού έδωσε την έγκρισή του στη μελέτη για το τζαμί αλλά και για τον τουρμπέ. Η μελετητική εταιρία συνέχισε στο επόμενο στάδιο: στις μελέτες εφαρμογής. Σε μία από τις πρόσφατες συνεδριάσεις του, το Δημοτικό Συμβούλιο Ιωαννίνων έδωσε παράταση για την ολοκλήρωση των μελετών αυτών μέχρι τον Μάρτιο του 2024.

Τον Οκτώβριο του 2022 υπογράφηκε η σύμβαση για την αρχιτεκτονική, στατική και ηλεκτρομηχανολογική μελέτη της Οθωμανικής Βιβλιοθήκης (ποσό σύμβασης: 37.000). Κι αυτή η σύμβαση έχει πάρει παράταση ολοκλήρωσης, για τον Ιούλιο του 2024. Για τη Βιβλιοθήκη, υπήρχε από το 2016 μια προμελέτη αποκατάστασης, η οποία είχε περάσει και από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.

Για τη μελέτη του μεντρεσέ και της διαμόρφωσης πρόσβασης ΑμεΑ εντός του κτιρίου, η Οικονομική Επιτροπή έχει κατακυρώσει τον διαγωνισμό από τον Ιούλιο του 2023, αλλά η σύμβαση δεν έχει υπογραφεί ακόμη.

Κάπου ενδιάμεσα, τον Μάρτιο του 2022, μετά από επίσκεψη-αυτοψία της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη στην ακρόπολη του Ασλάν πασά, αποφασίστηκε επιτόπου να προχωρήσει ο Δήμος Ιωαννιτών σε μια μελέτη για τη βελτίωση της προσβασιμότητας στην ακρόπολη.

Η μελέτη έγινε, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο είπε «ναι» και το υπουργείο Πολιτισμού βρήκε χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε.

Πριν από λίγες ημέρες, η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Ιωαννιτών ενέκρινε τη δημοπράτηση του έργου αυτού με επίσημο τίτλο «Εργασίες προσβασιμότητας στη βορειοανατολική ακρόπολη του Κάστρου Ιωαννίνων» με προϋπολογισμό 1,2 εκατ. ευρώ.

Το αντικείμενο του έργου είναι ο σχεδιασμός υπαίθριων διαδρομών στον περιβάλλοντα χώρο της ακρόπολης για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών, και δη των ατόμων με αναπηρία. Καταρχάς προβλέπεται η βελτίωση των υφιστάμενων διαδρομών, όπου κάτι τέτοιο είναι εφικτό, και η κατασκευή νέων διαδρομών σύνδεσης μεταξύ των μνημείων.

Θα υπάρξουν όμως και πιο βαριές υποδομές: ένα αναβατόριο ανοικτής πλατφόρμας για χρήση από ΑμεΑ, μετά την είσοδο της κεντρικής πύλης στην ακρόπολη για χρήση από ΑμεΑ, ένας ανελκυστήρας (εντός γυάλινου κουβουκλίου) στο βάθος της στοάς του μεντρεσέ που θα ενώνει τα δύο επίπεδα του κτιρίου και ένας ακόμη ανελκυστήρας που θα ανεβάζει στο επίπεδο του τζαμιού Ασλάν πασά.

Σημειωτέον ότι η υψομετρική διαφορά εντός της ακρόπολης από την κεντρική πύλη μέχρι την είσοδο του τζαμιού Ασλάν πασά είναι 12,5 μ.

Ο διαγωνισμός αυτός αναμένεται να βγει στον αέρα το επόμενο χρονικό διάστημα. Για τον Δήμο Ιωαννιτών προέχει πια η ολοκλήρωση των υπόλοιπων μελετών και η ένταξη των έργων στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ήπειρος 2021-2027».