Ήπειρος: Το στοίχημα της ανακύκλωσης και οι δύσκολες εξισώσεις

Τα ποσοστά ανακύκλωσης στην Ελλάδα είναι από τα πιο χαμηλά στην Ευρωπαϊκή Ένωση: μόλις 17%.

Η Ελλάδα, μέσω του εθνικού της σχεδιασμού για τη διαχείριση των απορριμμάτων, έχει δεσμευτεί ότι το 2025, σε έναν χρόνο και κάτι δηλαδή από σήμερα, θα ανεβάσει τα ποσοστά αυτά (στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα βιοαπόβλητα) στο 55% και μέχρι το 2030 στο 60%. Φιλόδοξοι στόχοι, με το υπουργείο Περιβάλλοντος να έχει στηρίξει τις ελπίδες του στην κατασκευή δεκάδων Μονάδων Ανάκτησης-Ανακύκλωσης (ΜΑΑ) με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ «2021-2027».

Στην Ήπειρο, προβλέπεται η μετατροπή της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων, που κατασκευάστηκε με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου και ξεκίνησε να λειτουργεί το 2019, στο Ελευθεροχώρι Δωδώνης, σε Μονάδα Ανάκτησης-Ανακύκλωσης, η οποία θα υποδέχεται τις εισερχόμενες ποσότητες των χωριστά συλλεγέντων αποβλήτων. Μία ακόμη παράμετρος της ΜΑΑ είναι η παραγωγή ενός δευτερογενούς καυσίμου – σήμερα η Μονάδα παράγει CLO ένα λίπασμα που δεν είναι καλής ποιότητας.

Η μετατροπή λοιπόν της ΜΕΑ σε ΜΑΑ, στην Ήπειρο, είναι ο ένας πυλώνας στον οποίο θα βασιστεί στην ανακύκλωση. Ο άλλος πυλώνας είναι η ενίσχυση των Δήμων με εξοπλισμό για να επιτύχει τον στόχο της ανακύκλωσης.

Και οι δύο πυλώνες περιλαμβάνονται σε «ένα ολιστικό πρόγραμμα χωριστής συλλογής» (ανακυκλώσιμα, βιοαπόβλητα και ογκώδη) που υλοποιεί ο Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) Ηπείρου. Πιο συγκεκριμένα, την υλοποίηση του σχεδίου αυτού ο ΦοΔΣΑ την ανέθεσε τον Αύγουστο στην εταιρία συμβούλων ΕΠΤΑ έναντι 37.000 ευρώ και με χρονοδιάγραμμα υλοποίησης τους τέσσερις μήνες.

Κατά τη σημερινή συνεδρίαση του ΦοΔΣΑ, η οποία… επιτεύχθηκε μετά από πολύ καιρό, ο Δαμιανός Μπούρκας, εκ μέρους της εταιρίας, εξήγησε ότι το ολιστικό αυτό σχέδιο είναι απαραίτητο και πως, μετά την ολοκλήρωσή του το αμέσως επόμενο διάστημα, θα πάει για έγκριση στο υπουργείο Περιβάλλοντος.

Όπως είπε, στο σχέδιο αυτό καταγράφεται τι χρειάζεται σε επίπεδο εξοπλισμού (οχήματα, κάδους κλπ) ο κάθε Δήμος για να αυξήσει τα ποσοστά ανακύκλωσης. Επεσήμανε δε ότι εκτιμάται πως θα χρειαστούν επενδύσεις ύψους 30-40 εκατ. ευρώ και για τους 18 Δήμους της Ηπείρου, προσθέτοντας ότι μέσα στον Νοέμβριο αναμένεται να ανοίξει σχετική πρόσκληση του επιχειρησιακού προγράμματος «2021-2027» του υπουργείου Περιβάλλοντος.

Για τη Μονάδα Ανακύκλωσης-Ανάκτησης, έθεσε έναν προβληματισμό: Ποια χρηματοδότηση μπορεί να επιτύχει «ώστε να μην αλλοιωθεί το gate fee που έχει συμβασιοποιηθεί». Και μια σημαντική σημείωση: Στη νέα προγραμματική περίοδο χρηματοδοτούνται μόνο υποδομές που σχετίζονται με ανακυκλώσιμα υλικά.

Κατά τη συζήτηση διαφάνηκε ένας έντονος προβληματισμός ότι η διαχείριση των απορριμμάτων θα γίνει πιο ακριβή και ότι θα αυξηθούν τα ανταποδοτικά τέλη.

Οι επενδύσεις στην ανακύκλωση αναμένεται να φέρουν πάντως μείωση στα απορρίμματα που οδηγούνται προς ταφή. Αυτή τη στιγμή το τέλος ταφής που πληρώνουν οι Δήμοι, είναι ιδιαίτερο υψηλό. Και όντως αποτελεί ένα κίνητρο για τους Δήμους να προωθήσουν την ανακύκλωση. Με την αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης, επιδιώκεται να φτάσουν στο 10% τα απορρίμματα που οδηγούνται σε ταφή.

Και εδώ πάλι η όλη υπόθεση καταλήγει μια δύσκολη εξίσωση, η οποία θέλει πολλή προσοχή από την τοπική αυτοδιοίκηση.