Η ιστορία μιας κατάταξης που… δεν ήταν κατάταξη

Ένα δημοσίευμα στην «Καθημερινή» προ δύο μηνών περίπου, παρουσίασε «κατ’ αποκλειστικότητα», σύμφωνα με την εφημερίδα, τη «βαθμολογία των ελληνικών πανεπιστημίων». Σε αυτό τον πίνακα, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων ήταν τελευταίο, 17^ο, βάσει μιας αθροιστικής πράξης παραγόντων που αναφέρονταν στο δημοσίευμα.

Στην 99^η σύνοδο πρυτάνεων που έγινε στα Γιάννενα, ο πρόεδρος του ΕΘΑΑΕ Περικλής Μήτκας -το ΕΘΑΑΕ επικαλέστηκε το δημοσίευμα για τα στοιχεία του- βρέθηκε απολογούμενος στην πρυτανική αρχή των Ιωαννίνων.

Καταρχάς, η διαρροή των παραγόντων βαθμολόγησης δεν αναγνωρίστηκε ποτέ από το ΕΘΑΑΕ, ούτε όμως διαψεύστηκε κιόλας. Αυτό που ειπώθηκε όμως είναι ότι δεν πρόκειται για «αξιολόγηση», αλλά για μοριοδότηση» και, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα ειπώθηκαν στη σημερινή (6/5) συνέντευξη Τύπου της πρυτανικής αρχής των Ιωαννίνων,

Ο αντιπρύτανης Σταύρος Νικολόπουλος εξήγησε ότι αφενός, τα πανεπιστήμια έπρεπε να απαντήσουν κατ’ επιλογήν στα κριτήρια (σε ένα υποχρεωτικά και να διαλέξουν από τα υπόλοιπα). Το ρεπορτάζ όμως άθροισε ό,τι περιλάμβανε ο σχετικός πίνακας, παρότι ήταν μη αθροιζόμενα δεδομένα. Η άθροιση και κατάταξη δεν έγινε από την ΕΘΑΑΕ.

Το πιο βασικό ωστόσο, ήταν τα κριτήρια καθαυτά: για παράδειγμα, ο «δείκτης διδακτορικών ανά μέλος ΔΕΠ» που είναι ένας εντελώς ποσοτικός και «μη οριοθετούμενος» δείκτης, καθώς οι υποψήφιοι διδάκτορες δεν διαγράφονται καν, ακόμα και αν έχουν εγκαταλείψει την εργασία. Αντίστοιχα, η μοριοδότηση ήταν μεγαλύτερη για υπηρεσία με περισσότερους υπαλλήλους σε υπηρεσίες πιστοποίησης, κάτι που είναι και κάπως αστείο, μιας και ειδικά το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων σημειώνει διαρκώς ότι είναι υποστελεχωμένο. «Και πάλι όμως, δεν αξιολογήθηκε η υπηρεσία για τη δουλειά της, αλλά για τον αριθμό υπαλλήλων» είπε ο κ. Νικολόπουλος. Με αυτό το κριτήριο, είναι λογικό πχ ένα μεγαλύτερο ίδρυμα να παίρνει περισσότερα μόρια.

Αν η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας δεν συνέδεε ένα σημαντικό μέρος της χρηματοδότησης των ιδρυμάτων με τέτοιου τύπου αξιολογήσεις, η συζήτηση θα ήταν φιλολογική, στο επίπεδο (ακαδημαϊκό και μη) που γίνεται για τις ακαδημαϊκές λίστες γενικότερα. Τώρα όμως αυτό που ενόχλησε ακόμα περισσότερο, είναι ότι, δεδομένης αυτής της «κατατακτικής προβολής» των ιδρυμάτων, η λίστα βγήκε πριν τις πανελλαδικές εξετάσεις.

«Εξόφθαλμο, περίεργο και παράξενο» χαρακτήρισε το γεγονός ο πρύτανης κ. Αλμπάνης, αντιπαραθέτοντας τις κατατάξεις διεθνών οίκων που φέρνουν το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων από 4^ο ως 7^ο στην Ελλάδα (σ.σ. υπάρχει και η κατάταξη Greenmetrics για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα που το έχει 1^ο), αλλά και γιατί γίνεται αυτό, ανάλογα με τη βάση δεδομένων από την οποία αντλούνται τα στοιχεία. Είπε μάλιστα ότι στις συναντήσεις που έγιναν με τη ΕΘΑΑΕ, στην οποία παρατέθηκαν στοιχεία και κριτήρια, «υπήρξε μια παραδοχή ότι ναι, πρέπει να το ξαναδούμε».

Στη σύνοδο λοιπόν υπήρξε «δημόσια τοποθέτηση» σύμφωνα με τον κ. Αλμπάνη, ότι η ΕΘΑΑΕ εξετάζει από την αρχή τα κριτήρια.

Ο αντιπρύτανης Σπύρος Γεωργάτος από την πλευρά του τόνισε ότι «είναι καινοφανείς οι δείκτες της ΕΘΑΑΕ» και πως, ενώ η Ένωση Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων (σ.σ. φορέας που προσπαθεί να επιβάλλει ένα κοινό σύστημα κατάταξης) έχει κάνει 27 διαβουλεύσεις σε χώρες, στις οποίες έχουν εξεταστεί διάφορα κριτήρια για διάφορους σκοπούς. «Το τρομερό είναι ότι η ΕΘΑΑΕ δεν ακολουθεί καν αυτά που συζητιούνται σε επίπεδο Ευρώπης».

Το θέμα είναι ωστόσο ότι, είτε ως δείκτες αξιολόγησης, είτε ως μόρια χρηματοδότησης, υπάρχει σοβαρό ζήτημα με τι θεωρεί η ΕΘΑΑΕ ως αντικειμενικό κριτήριο για να κατευθυνθεί ένα μεγάλο κομμάτι της χρηματοδότησης στα ιδρύματα. Γιατί και στις δύο περιπτώσεις, το κριτήριο «διδακτορικοί ανά μέλος ΔΕΠ» είναι κενό περιεχομένου, λάθος και επικίνδυνο…