Η επιστροφή της Μπιενάλε Δυτικών Βαλκανίων

Η Μπιενάλε Δυτικών Βαλκανίων, με έδρα τα Γιάννενα, μάς συστήθηκε τον περασμένο Οκτώβριο. Το ραντεβού για τη 2^η Μπιενάλε έχει δοθεί για τον Οκτώβριο του 2020. Ωστόσο, οι διοργανωτές επιχειρούν να έχουν μια πολιτιστική παρουσία και στο ενδιάμεσο διάστημα. 

Με αφορμή λοιπόν τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων 2019, η Μπιενάλε Δυτικών Βαλκανίων και η ομάδα εργασίας «Πολιτισμική Κληρονομιά και Σύγχρονα Μέσα» του Εργαστηρίου Ιστορίας της Τέχνης της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, συμμετέχουν σε δράσεις, οι οποίες θα γίνουν στις 15 Μαΐου, σε συνεργασία με το Μουσείο Αργυροτεχνίας Ιωαννίνων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) και το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων. Oι δράσεις φέρουν τον τίτλο "Παράδοση εκ νέου! Καταγράφοντας την πολιτισμική κληρονομιά και την εικαστική δημιουργία - διεπιστημονικές προσεγγίσεις, σύγχρονα μέσα". 

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μια ημερίδα με σειρά ομιλιών από νέους, καθώς και από αναγνωρισμένους επιστήμονες, ερευνητές και δημιουργούς, οι οποίοι προέρχονται από διαφορετικά πεδία και επιδιώκουν μια εκ νέου πραγμάτευση της παράδοσης μέσα από σύγχρονα μέσα. Κύριος στόχος είναι η διερεύνηση νέων τρόπων καταγραφής και ανάδειξης της πολιτισμικής κληρονομιάς, υλικής και άυλης, διαφόρων κοινοτήτων, αλλά και ο αναστοχασμός πάνω σε καθιερωμένους τύπους, οπτικές και μεθοδολογίες. Η θεωρητική ανάλυση πλαισιώνεται από ένα workshop εκπαιδευτικού χαρακτήρα και ένα πρόγραμμα προβολών ταινιών μικρού μήκους, που αφορούν στις σύγχρονες πτυχές και εκφάνσεις της παράδοσης. Το workshop γίνεται με τη συνεργασία της ομάδας GLAM Hack και εξετάζει τις δημιουργικές δυνατότητες που προσφέρουν οι πλατφόρμες ψηφιακής πολιτιστικής κληρονομιάς. Με το πρόγραμμα προβολών που επιμελούνται ο οργανισμός Balkan Beyond Borders, η Inter Alia και το Caravan Project, παρουσιάζονται ανθρωπολογικές και καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις της παράδοσης μέσα από τον σύγχρονο κινηματογράφο.

Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, σκοπός της δράσης είναι η σύνδεση με το πρόγραμμα της 1^ης Μπιενάλε Δυτικών Βαλκανίων και η περαιτέρω πραγμάτευση θεμάτων που τέθηκαν τότε, όπως είναι, μεταξύ άλλων, η ψηφιακή διάσταση της πολιτιστική κληρονομιάς και της πολιτισμικής ιστορίας, οι εφαρμογές των ανοιχτών προτύπων και η αξία των κοινοτήτων. Η δράση εγκαινιάζει έναν κύκλο εργασιών, ο οποίος φιλοδοξεί να συνεχίσει με θέματα που άπτονται της πολιτισμικής κληρονομιάς, σε συνάρτηση με την τέχνη και την τεχνολογία.

Το πρόγραμμα έχει ως εξής:

Τετάρτη, 15 Μαΐου

ΗΜΕΡΙΔΑ [12:00 - 15:00]

Μουσείο Αργυροτεχνίας, Ιτς Καλέ, Κάστρο Ιωαννίνων

Ανακοίνωση

Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού

“Η παράδοση εκ νέου” (εισαγωγική ομιλία)

Χρήστος Δερμεντζόπουλος - Καθηγητής, Σχολή Καλών Τεχνών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων & Διευθυντής του Εργαστηρίου Ιστορίας της Τέχνης

“Από την πληροφορική για πολιτισμό στην πολιτισμική πληροφορική”

Manolis Wallace (Μανόλης Γουάλλες), Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Διευθυντής Εργαστηρίου Γνώσης και Αβεβαιότητας (ΓΑΒ LAB)

“Εδραιώνοντας την εθνική υποδομή για ανοικτό, διαλειτουργικό και επαναχρησιμοποιήσιμο ψηφιακό πολιτιστικό περιεχόμενο για την έρευνα, την εκπαίδευση και τις δημιουργικές βιομηχανίες. Ο ρόλος του ΕΚΤ ως εθνικού συσσωρευτή πολιτιστικού περιεχομένου”.

Γεωργία Αγγελάκη - Επιστημονική Συνεργάτης Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης

“Μετατυπολογίες: το μουσείο”
Πολυξένη Μάντζου - Καθηγήτρια, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΔΠΘ & Πρόγραμμα PALIMPSEST

“Οπτικές Οικοτοπίες: Προς μια Οικολογία της Πολιτισμικής Κληρονομιάς μέσα από τη Σύγχρονη Τέχνη”

Βικτώρια Φερεντίνου - Επίκουρη Καθηγήτρια, Σχολή Καλών Τεχνών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

“Προσεγγίζοντας Τόπους Σκοτεινής Πολιτιστικής Κληρονομιάς μέσω της Εικαστικής Δημιουργίας: Το Πρόγραμμα ECHO (European Cultural Heritage Onstage)”

Νίκος Πασαμήτρος - Υποψήφιος Διδάκτορας Διεθνών Σχέσεων, Πάντειο Πανεπιστήμιο & Υπεύθυνος Έρευνας Inter Alia

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ [17:30-19:30]

Αρχοντικό Πυρσινέλλα, Παπάζογλου 5 & Αραβαντινού

What-the-hack?!

Με τη συνεργασία της ομάδας GLAM Hack

Εισηγήτρια: Ρεβέκκα Κεφαλέα, Project Manager στην Inter Alia, Ιδρύτρια & Επιμελήτρια της GLAM Hack

Στο πλαίσιο του σεμιναρίου, οι συμμετέχοντες/-ουσες θα αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με: (α) τα ψηφιακά αρχεία και αποθετήρια πολιτιστικής κληρονομιάς (π.χ. Europeana, OpenGLAM, SearchCultutre), (β) τις άδειες Creative Commons και (γ) ορισμένες καλές πρακτικές δημιουργικής επανάχρησης αυτής της ψηφιακής πολιτιστικής κληρονομιάς. Επιπλέον, με τη χρήση διαδικτυακών προγραμμάτων και εργαλείων επεξεργασίας φωτογραφιών και εικόνων, θα δημιουργήσουν τα δικά τους παράγωγα έργα.

Προαπαιτούμενα: laptop με φορτιστή και βασικές γνώσεις Η/Υ και διαδικτύου. Οι ενδιαφερόμενοι/ες μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή εδώ: https://forms.gle/zfu3pX1WpAN2vGDz7. Δεν υπάρχει κόστος συμμετοχής.

ΠΡΟΒΟΛΕΣ [20:00-22:00]

Αρχοντικό Πυρσινέλλα, Παπάζογλου 5 & Αραβαντινού

Με τη συνεργασία του δικτύου Balkans Beyond Borders, της Inter Alia και των Caravan Project. Το πρόγραμμα προβολών παρουσιάζεται από τη Βασιλική Μαλτάσογλου, υπεύθυνη επικοινωνίας του οργανισμού Balkans Beyond Borders.

Granica / Border (21’) 2010

Σκηνοθεσία: Yana Nikolova, Παραγωγή: Βουλγαρία
Το αίσθημα της ανθρωπιάς, της γειτνίασης, του διαχωρισμού από μια συνοριακή γραμμή, μια γλώσσα, μια εθνικότητα. Διαφέρουν τελικά τόσο οι νοοτροπίες μας; Ποιοι ήμασταν μέχρι πρόσφατα και ποιοι είμαστε σήμερα.

The fairs (15’) 2017

Σκηνοθεσία: Ioanna Neophytou, Παραγωγή: Αλβανία-Ελλάδα
Ένα δικάναλο ντοκιμαντέρ που παρουσιάζει την ιστορία δύο χωριών (Αγία Μαρίνα και Κοσοβίτσα) που ήταν ένα, αλλά χωρίστηκαν όταν δημιουργήθηκαν τα σύνορα Αλβανίας-Ελλάδας. Η ιστορία της διάσπασής τους παρουσιάζεται εδώ μέσα από τα πανηγύρια.

Off-History (19’) 2014

Σκηνοθεσία: Selini Halvadaki, Παραγωγή: Ελλάδα
Το ντοκιμαντέρ ερευνά την τρέχουσα οικονομική και κοινωνική κρίση στην Ελλάδα, καθώς και τους μηχανισμούς που συνθέτουν την προσωπική και συλλογική μας μνήμη, μέσα από την ιστορία ενός ημιτελούς οικοδομήματος.

Dark Vein (20’) 2019

Σκηνοθεσία: Στρατής Βογιατζής & Γιώργος Σαμαντάς, Παραγωγή: Ελλάδα (Caravan Project)

Η ταινία αφορά ένα οδοιπορικό που ξεκινά από την πόλη Μπίτολα (ή Μοναστήρι στη Βόρεια Μακεδονία) και τα νεκροταφεία που βρίσκονται περιμετρικά της πόλης· συνεχίζεται σε διάφορα χωριά στην περιοχή της Πελαγονίας που έχουν υποστεί τα δεινά του πολέμου και του εκτοπισμού. Έπειτα ακολουθεί το τόξο του λιγνίτη, τη μεταμόρφωση του τοπίου, τα χωρία που ξεριζώθηκαν λόγω της εξορυκτικής διαδικασίας.

*Η είσοδος στην ημερίδα και στις προβολές των ντοκιμαντέρ είναι ελεύθερη. 

Για περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα: https://bowb.org/icombowb-2019-gr/.