Φέτος το καλοκαίρι, οι πολιτιστικές εκδηλώσεις στα Γιάννενα (πόλη και νομό) είναι κυριολεκτικά αμέτρητες και για άπαν γούστο.
Εκτός από τις κλασικές καλοκαιρινές διοργανώσεις με συναυλίες και θεατρικές παραστάσεις στον Φρόντζο (το μουσικό φεστιβάλ «Αγορά» είναι ήδη σε εξέλιξη), υπάρχει φέτος και κάτι διαφορετικό στην «ατμόσφαιρα»:
Τα πολιτιστικά φεστιβάλ, ως ενότητες, παραγωγές –θεματικές και μη-, ως προϊόντα, αλλά και δημιουργοί ταυτόχρονα, πολιτισμικού κεφαλαίου.
Είναι η πρώτη ίσως χρονιά τα τελευταία χρόνια που τα Γιάννενα δείχνουν ότι πάνε πιο μακριά από το κλασικό σχήμα «live-παράσταση-live». Ίσως μετά από εκείνα τα δυο χρόνια της πανδημίας, η ανάγκη για απελευθέρωση δυνάμεων, για δημιουργία και για ζυμώσεις είναι μονόδρομος πια.
Είναι και μια περίοδος που τα Γιάννενα φαίνεται ότι βρίσκονται στο επίκεντρο. Είναι μια πόλη της περιφέρειας, που έχει αποκτήσει μια μεγαλύτερη δυναμική τα τελευταία χρόνια. Μια δυναμική που δεν περιορίζεται μόνο στον συνεδριακό τουρισμό. Είναι και μια περίοδος που για τον έναν ή για τον ένα λόγο, τα Γιάννενα ακούγονται όλο και περισσότερο και που προσελκύουν το ενδιαφέρον ακόμα και μεγάλων οργανισμών, όπως του Ωνάσειου Ιδρύματος. Και όλα αυτά χωρίς να έχει αλλάξει κάτι δραματικά στην «εμφάνιση» της πόλης. Όσο κι αν αυτή η πόλη προσπαθεί, οι δημόσιοι χώροι της δεν είναι και ό,τι καλύτερο, τα πάρκα της είναι απεριποίητα, οι δρόμοι, ακόμα και κεντρικοί, ταλαιπωρημένοι και πάει λέγοντας. Ωστόσο, τα Γιάννενα, όντας μια όμορφη πόλη, κερδίζουν την προσοχή πολλών. Το μεγάλο ερώτημα βέβαια που προκύπτει, είναι αν αυτή η προσοχή αποδειχτεί εφήμερη όσο η πόλη δεν κάνει πραγματικά βήματα προς τα εμπρός.
Στο πολιτιστικό επίδικο, σίγουρα η φετινή είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για την ίδια την πόλη, να αποκτήσει γεγονότα που θα τη συνοδεύουν για πολύ καιρό, θα τη στηρίζουν και θα στηρίζεται από αυτά.
Το Crime Fiction Stories Fest που γίνεται από 20 μέχρι 27 Ιουνίου για παράδειγμα, έρχεται για δεύτερη φορά, μετά την επιτυχημένη πρώτη, περσινή, και ασχολείται με την αστυνομική λογοτεχνία και τα συμπαρομαρτούντα: από σεμινάρια δημιουργικής γραφής, μέχρι crime dinners και φυσικά, παρουσιάσεις, συζητήσεις, προβολές. Το Crime Fiction Fest ανοίγει και ένα δρόμο που η πόλη, απουσία προγραμματισμού αλλά και γνώσεων, ειδικά παλιότερα, τον έκλεινε από μόνη της: αυτόν της επαφής με ξένες χώρες, μέσω των πρεσβειών τους.
Η Photometria φέτος που έρχεται σε μερικούς μήνες, υπό το γενικό τίτλο Emerging Roots, έχει πάει μερικά βήματα μπροστά: με σημείο αναφοράς το «στρατηγείο» της στην οδό ΚΑ’ Φεβρουαρίου, «εξαπλώνει» εκδηλώσεις και φεστιβάλ καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού στην πόλη.
Το φεστιβάλ Δια-Δράση, στις 15-17 Ιουνίου, θέλει να γίνει ένα «διακαλλιτεχνικό» σημείο συνάντησης και φέτος, στην πρώτη του απόπειρα, ασχολείται με τη «Σιωπή».
Το «κλου» του φετινού καλοκαιριού, είναι όμως, χωρίς αμφιβολία, τα Plasmata II, 16 Ιουνίου-9 Ιουλίου. Μια από τις μεγαλύτερες πολιτιστικές παραγωγές που έχουν λάβει χώρα στα Γιάννενα, είναι ο «ερχομός» του φεστιβάλ της Στέγης του ιδρύματος Ωνάση. Γύρω από την έκθεση που θα «ενσωματωθεί» στο παραλίμνιο μέτωπο της πόλης, θα συμβούν συναυλίες, εργαστήρια, περιηγήσεις, συζητήσεις.
Το ερώτημα όμως είναι αλλού (και άλλο): Πώς μπορεί πραγματικά η πόλη να ωφεληθεί μεσο-μακροπρόθεσμα, από μια δραστηριότητα που στα Γιάννενα είναι ακόμα εμβρυακή, αλλά ταιριάζει ακόμα και με τα πιο τετριμμένα επιχειρηματικά πλάνα για τα οποία κόπτονται φορείς και αγορά;
Θα μείνει κάτι στον Δήμο Ιωαννιτών, για παράδειγμα, ως τεχνογνωσία, δυναμική και πολιτική βούληση, για τη διοργάνωση ανάλογων, μεγάλων και μόνιμων, γεγονότων; Τόσο ο Δήμος, όσο και η Περιφέρεια είναι ξανά κυρίως απόντες και συνήθως παρακολουθούν και «προτείνουν» απλά, αντί να είναι πιο ενεργά συμμετέχοντες, παρεμβαίνοντας ενδεχομένως στις διοργανώσεις που έρχονται από αλλού.
Το ερώτημα ενός «μεγάλου φεστιβάλ στα Γιάννενα» συνοδεύεται από διαχρονικές αποτυχίες, μικροπολιτικές και κυρίως, απουσία ή κατάρτισης και γνώσεων ή πολιτικής βούλησης, όταν οι πρώτες υπάρχουν. Φέτος, είναι μια καλή συγκυρία για την πόλη, να πάει ένα βήμα μπροστά από το «καλωσήρθατε στην όμορφη Ήπειρο» και να αρχίσει να δημιουργεί το δικό της πολιτιστικό κεφάλαιο, σε αυτό το πεδίο.