DW: Δίκη-βαρόμετρο για τις γερμανοτουρκικές σχέσεις

Ο γερμανός ακτιβιστής Πέτερ Στόιντνερ σκόπευε να παραμείνει για μερικές ημέρες τον περασμένο Ιούλιο στην Κωνσταντινούπολη, όπου επρόκειτο να συμμετάσχει ως εισηγητής σε ένα σεμινάριο, για να επιστρέψει εν συνεχεία στην οικογένειά του στο Βερολίνο. Αντί αυτού όμως ο 45χρονος βρίσκεται από τότε προφυλακισμένος στις φυλακές της Σηλυβρίας, κοντά στην Κωντινούπολη, όπου είναι έγκλειστος και ο ανταποκριτής της γερμανικής εφημερίδας Welt Ντενίζ Γιουτζέλ. 

Κι ενώ ο Γιουτζέλ περιμένει ήδη μάταια οκτώ μήνες να του απαγγελθούν κατηγορίες, στην περίπτωση του Στόιντνερ παρατηρείται κάποια κινητικότητα. Σήμερα ξεκινά στην Κωνστινούποληπολη η δίκη εναντίον του ίδιου και δέκα ακόμη ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η περίπτωση Στόιντνερ έχει λάβει προ πολλού πολιτικές διαστάσεις και η έκβαση της δίκης του μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στις ήδη ταραγμένες σχέσεις μεταξύ Βερολίνου και Άγκυρας. Η υπόθεση του γερμανού ακτιβιστή φάνηκε να εξαντλεί την υπομονή που επεδείκνυε προηγουμένως απέναντι στην Τουρκία η γερμανική κυβέρνηση. 

Η σύλληψή του τον Ιούλιο έγινε αφορμή για τον γερμανό υπουργό Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ να διακόψει τις διακοπές του και να ανακοινώσει τον επαναπροσανατολισμό της γερμανικής πολιτικής απέναντι στην Άγκυρα, τηρώντας αυστηρότερη στάση σε σειρά ζητημάτων.

Θετική για τις διμερείς σχέσεις ενδεχόμενη απελευθέρωση

Ο τούρκος πρόεδρος είχε συνδέσει αρχικά τον συλληφθέντα ακτιβιστή με το περιβάλλον των πραξικοπηματιών του Ιουλίου 2016, ενώ στη συνέχεια κατηγόρησε τη γερμανική κυβέρνηση για κατασκοπεία. 

Η έκβαση της δίκης του Πέτερ Στόιντνερ εκτιμάται ότι θα επηρεάσει την περαιτέρω εξέλιξη των διμερών σχέσεων Βερολίνου και Άγκυρας. Ενδεχόμενη απελευθέρωση και επιστροφή του στη Γερμανία μπορεί να βάλει τέλος στον φαύλο κύκλο των αντεγκλήσεων μεταξύ των δύο χωρών. Οποιαδήποτε άλλη τροπή όμως, θα επέφερε ένα ακόμη πλήγμα στις ήδη τεταμένες σχέσεις.

Σύμφωνα με τον δικηγόρο του Πέτερ Στόιντνερ, το κατηγορητήριο της εισαγγελίας κατά του πελάτη του «θυμίζει κακογραμμένο μυθιστόρημα». Οι δέκα συλληφθέντες που συμμετείχαν στο σεμινάριο, που είχε μεταξύ άλλων θέματα την ψηφιακή ασφάλεια, τεχνικές κωδικοποίησης και τη διαχείριση του στρες -σημαντικά ζητήματα για τους ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων που εργάζονται στην Τουρκία- κατηγορούνται, όπως και ο συλληφθείς τον Ιούνιο επικεφαλής της Διεθνούς Αμνηστίας στην Τουρκίας Τανέρ Κίλιτς, «για συμμετοχή σε ένοπλη τρομοκρατική οργάνωση και υποστήριξη ένοπλων τρομοκρατικών οργανώσεων». Η πρώτη κατηγορία επιφέρει κάθειρξη έως και 15 χρόνια, ενώ η δεύτερη ποινή κάθειρξης μέχρι και μία δεκαετία.

Δύσκολο να προβλεφθεί η έκβαση της δίκης

Η εισαγγελία κατηγορεί τους δέκα συμμετέχοντες στο σεμινάριο ότι έλαβαν μέρος σε μια «μυστική» συζήτηση με θέμα μεθόδους που χρησιμοποιούν και τρομοκρατικές ομάδες. Η εισαγγελικές αρχές εννοούσαν με αυτό τις τεχνικές κωδικοποίησης. Κατά το κατηγορητήριο, οι κατηγορούμενοι ήθελαν να προκαλέσουν «κοινωνικό χάος» κατά το πρότυπο των διαδηλώσεων στο Πάρκο Γκεζί το καλοκαίρι 2013, κάτι που θα απέβαινε σύμφωνα με τις τουρκικές Αρχές και προς όφελος τρομοκρατικών οργανώσεων.

Στο κατηγορητήριο αναφέρονται ενδεικτικά τρεις οργανώσεις με εντελώς διαφορετικούς στόχους: το κουρδικό PKK, το Κίνημα Γκιουλέν και την ακροαριστερή τρομοκρατική οργάνωση DHKP-C. Δεν αναφέρεται μόνο η ισλαμιστική τρομοκρατική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος.

Η Διεθνής Αμνηστία εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι την Τουρκία δεν απαγορεύεται να συζητά κανείς περί ψηφιακής ασφάλειας και κάνει λόγο για αμφίβολο και «παράλογο» κατηγορητήριο. Ακόμη και ένας φιλικά προσκείμενος προς την τουρκική κυβέρνηση τούρκος νομικός χαρακτήρισε τις κατηγορίες «γελοίες». 

Ωστόσο κανείς δεν μπορεί να κάνει ασφαλείς προβλέψεις για την έκβαση της δίκης. Αυτό κατέδειξε και το ξεκίνημα της δίκης εναντίον της τουρκικής καταγωγής γερμανίδας μεταφράστριας και δημοσιογράφου Μεσαλέ Τολού πριν από δύο εβδομάδες. Παρότι οι κατηγορίες εναντίον της για συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση είναι ανυπόστατες κατά το Βερολίνο, παραμένει προφυλακισμένη ενώ η δίκη της πρόκειται να συνεχιστεί τον προσεχή Δεκέμβριο.

Πηγή: Deutsche Welle, Τσαν Μερέι, Μίχαελ Φίσερ (dpa) / Άρης Καλτιριμτζής