Όταν τo 1979 οι τρεις Sabbath αποφάσισαν ότι με τον Όζι δεν πήγαινε άλλο, είχανε ήδη στο μυαλό τους με ποιόν θα τον αντικαταστήσουν.
Ο «little big man» Ρόναλντ Πανταβόνα ήταν ένας ιταλοαμερικάνος επαρχιώτης της ευρύτερης πολιτειακής περιφέρειας της Νέας Υόρκης. Οι πρώτες του μουσικές επιρροές ήταν οπερετικές και το πρώτο όργανο που έπαιξε ήταν η τρομπέτα. Ως τρομπετίστας μάλιστα ξεκίνησε τη μουσική του καριέρα, λίγο πριν αρχίσει να τραγουδάει κιόλας.
Κάπου εκεί φάνηκε ότι ο «κοντός» με την αστείρευτη φαντασία και την αγάπη για τα σκοτεινά παραμύθια, θα σφράγιζε τη σκληρή μουσική για πάντα.
Το 1967, ήταν ήδη ο Ronnie Dio και η μπάντα του, οι Prophets. Σύντομα, άλλαξαν όνομα σε Electric Elves και τέλος, απλά σε Elf. Για χρόνια άνοιγαν τις συναυλίες των Deep Purple μέχρι που ο Ρίτσι Μπλάκμορ να προσλάβει όλη τη μπάντα για να γράψει το πρώτο άλμπουμ των Rainbow και μετά… να τους απολύσει όλους, πλην του Dio.
Το 1979 λοιπόν, ο κόσμος του Dio ήταν γεμάτος δράκους, μαγεία, ήρωες, βασιλιάδες, νεράιδες. Όχι όμως με τη στεγνή παραμυθική σημασία. Ο τύπος διέθετε μια μοναδική φωνητική, αλλά και συνθετική δύναμη, την οποία την έβαζε δίπλα σε ισχυρές φυσιογνωμίες όπως ο Μπλάκμορ και τότε πια, ο Αϊόμι.
Τo Heaven and Hell δεν ήταν απλά ένα κορυφαίο άλμπουμ των Black Sabbath, αλλά και μια απόδειξη ότι τίποτα δεν σταματά στα πρόσωπα. Ο Dio κρατούσε το μικρόφωνο του Όζι και κανείς δεν σκεφτότανε αν το κάνει καλύτερα ή χειρότερα. Η υπόθεση των Sabbath όμως γινόταν σταδιακά προσωπική για τον Αϊόμι και γι αυτό, το τέλος ήταν κοντά.
Ο Dio συνέχισε μόνος του και για μια ακόμα φορά έβαλε το (απόλυτα μεταλικό πλέον) σάουντρακ στα πικάπ των οπαδών του: Τo Holy Diver ήταν ακόμα ένα εντυπωσιακό ντεμπούτο, αυτή τη φορά στο δικό του «μαγαζί». Αυτή τη φορά ο Dio θα ήταν πρώτο όνομα για καιρό.
Γιατί ο Dio αγαπήθηκε τόσο πολύ όμως και σχεδόν «οριζόντια» στο χώρο του ροκενρόλ; Όχι, δεν ήταν μόνο οι στίχοι και το γρέζι στη φωνή και τη σύνθεση. Κάποτε, λέγεται ότι ο Γκίζερ Μπάτλερ του είπε «βάστα λίγο με τα ουράνια τόξα», θέλοντας περισσότερο ρεαλισμό στους στίχους. Ωστόσο, ο Dio δεν ήταν ποτέ αιθεροβάμων. Πολύ συχνά τα «έχωνε» για καθημερινά πράγματα και πίσω από τους βασιλιάδες έρχονταν διάσπαρτοι στίχοι στο Die Young, το Neon Nights, το ομώνυμο Heaven and Hell αλλά και αργότερα. Βέβαια, υπάρχουν πάντα και οι στίχοι του αγαπημένου Holy Diver, που εισήγαγαν το «μεταλλικό σουρεαλισμό». Επιπλέον, ο Dio έδινε απίστευτα στην πλειοψηφία τους live, είτε έχοντας δίπλα του τύπους σαν τον Αϊόμι και τον Μπλάκμορ, είτε πιτσιρικάδες που τους ανακάλυπτε και τους έδινε πρώτα ένσημα και δόξα. Ήταν όμως και ο κοντός που αγαπούσε ειλικρινά το κοινό και το κοινό του ανταπέδιδε την αγάπη.
Στην πορεία ξαναβρέθηκε με τους Sabbath, δύο φορές μάλιστα. Το 2009 διαγνώστηκε με καρκίνο στο στομάχι και στις 16 Μαΐου του 2010, πριν από δέκα χρόνια και μια μέρα δηλαδή, ο Ronnie James Dio σταμάτησε να υπάρχει. Όχι όμως και η φωνή του, καθώς επίσης και τα double horns, η χειρονομία-σήμα κατατεθέν του…