Ρωσία: Συλλήψεις διαδηλωτών με ψηφιακό face control

Ο 30χρονος φωτογράφος-μπλόγκερ Γκεόργκι Μαλέτς δεν συμμετείχε σε μια διαδήλωση κατά του Κρεμλίνου τον περασμένο μήνα. Συνελήφθη όμως ενώ προχωρούσε στον δρόμο από την αστυνομία που χρησιμοποιεί κάμερες για ταυτοποίηση προσώπων που έχουν τοποθετηθεί το μετρό της Μόσχας.

Ο Μαλέτς δήλωσε ότι η αστυνομία του είπε, ότι τον ταυτοποίησε μέσω του συστήματος καμερών ταυτοποίησης προσώπων (Face-ID) και πρέπει να τους ακολουθήσει στο αστυνομικό τμήμα για έλεγχο.

«Μπορώ να πω ότι είχαν κάποιες φωτογραφίες, αλλά δεν ήταν από κάμερες, υπήρχε μια φωτογραφία από το προφίλ μου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», δήλωσε ο Μαλέτς στο Reuters.

Δήλωσε επίσης ότι τον ανέκριναν επί τέσσερις ώρες ως μάρτυρα σε μια ποινική υπόθεση τον φάκελο της οποίας άνοιξε η αστυνομία και αφορούσε προηγούμενες διαδηλώσεις και όχι αυτές τις 31ης Ιανουαρίου.

Η αστυνομία της Μόσχας και οι διευθύνσεις μεταφορών που υπάγονται στον δήμαρχο της Μόσχας δεν ανταποκρίθηκαν στην αίτημα να σχολιάσουν το συμβάν.

Ωστόσο αναφορές άλλων διαδηλωτών που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις συμπαράστασης προς τον φυλακισθέντα πολιτικό Αλεξέι Ναβάλνι που έγιναν τις προηγούμενες εβδομάδες, έδειξαν επίσης ότι η αστυνομία χρησιμοποιεί ψηφιακές τεχνολογίες αναγνώρισης προσώπων για να προβαίνει σε προληπτικές συλλήψεις και κρατήσεις.

Μία ανώνυμη πηγή των δυνάμεων επιβολής του νόμου δήλωσε στο πρακτορείο TASS ότι η τεχνολογία αυτή χρησιμοποιεί φωτογραφίες που φυλάσσονται σε βάση δεδομένων που υπάρχει για αυτούς που συστηματικά συμμετέχουν σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας. Οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξέφρασαν την ανησυχία τους για το γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκαν τέτοια συστήματα για τον σκοπό αυτό.

Κάμερες παρακολούθησης

Ο Σαμαραντίν Ραντζάμποφ, που προσπάθησε να ρίξει ένα πλαστικό μπουκάλι σε αστυνομικό το 2019, δήλωσε ότι συνελήφθη επίσης στο μετρό πριν από τη διαδήλωση στις 31 Ιανουαρίου και στη συνέχεια αφέθηκε ελεύθερος.

Η Γιεκατερίνα Σούλμαν δήλωσε ότι ο σύζυγός της Μιχαήλ συνελήφθη αφότου μπήκε στο μετρό μετά την διαδήλωση διαμαρτυρίας. «Η αστυνομία τον σταμάτησε επειδή το 'face control αντέδρασε' και ότι έπρεπε να παρουσιασθεί σ’ έναν ανακριτή της αστυνομίας ως μάρτυρας σε κάποια ποινική υπόθεση», δήλωσε η ίδια στο Reuters, προσθέτοντας ότι και άλλοι τρεις οδηγήθηκαν στην αστυνομία καθώς ταυτοποιήθηκαν μέσω της ίδιας ψηφιακής τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπων.

Το γραφείο του δημάρχου της Μόσχας είχε ανακοινώσει ότι θα θέσει σε εφαρμογή το σύστημα ψηφιακής αναγνώρισης προσώπων στο μέτρο της Μόσχας το 2018 για τον εντοπισμό καταζητούμενων εγκληματιών, όταν η Ρωσία είχε φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελο ποδοσφαίρου. Αυτή την στιγμή υπάρχουν σε όλη την Μόσχα κάμερες παρακολούθησης.

«Υπάρχουν ακόμη πολλά που δεν ξέρουμε για το σύστημα ψηφιακής αναγνώρισης προσώπων στην Μόσχα», δήλωσε ο Κιρίλ Καροτέγεφ, δικηγόρος που υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα από την ομάδα «Αγκορά», προσθέτοντας ότι δεν είναι σαφές πόσο αυτοματοποιημένο είναι το σύστημα αυτό, εάν χρησιμοποιούνται όλες οι κάμερες και ποιες βάσεις δεδομένων χρησιμοποιούν.

«Στην αρχή είπαν ότι το σύστημα θα χρησιμοποιηθεί για να εντοπίζονται χαμένα παιδιά και καταζητούμενοι φυγάδες», δήλωσε ο Σαρκίς Νταρμπινιάν, δικηγόρος που υπερασπίζεται το ελεύθερο διαδίκτυο. «Στη συνέχεια άρχισαν να το χρησιμοποιούν για να ελέγχουν αυτούς που τίθενται σε απομόνωση λόγω της πανδημίας και τώρα όπως αναμενόταν, για να παρακολουθούν τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας και τους ακτιβιστές».

Το κουμπί πανικού

Δεκάδες χιλιάδες συμμετείχαν σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας προτού ο Αλεξέι Ναβάλνι συλληφθεί αφότου επέτρεψε από την Γερμανία όπου νοσηλεύθηκε μετά την δηλητηρίασή του στη Σιβηρία με νευροτοξικό παράγοντα όπως ανακοίνωσαν οι δυτικές χώρες.

Οι διαδηλωτές εδώ και αρκετά χρόνια χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να συντονίσουν τις πορείες τους Τώρα διαθέτουν επίσης μια εφαρμογή smartphone η οποία είναι σε θέση, σε περίπτωση που συλληφθούν να ειδοποιήσουν τον δικηγόρο τους με την ίδια ευκολία όπως όταν κλείνουν ένα ταξί, δήλωσε ο δημιουργός της, ο Καλόι Ακίλγκοφ.

Η εφαρμογή Advocall app διαθέτει ένα κουμπί πανικού με το οποίο καλείται ο δικηγόρος, περιλαμβάνει επαφές με δικηγόρους και οδηγίες για το πώς πρέπει να συμπεριφερθείς και σε περίπτωση κράτησης ή ανάκρισης. 

Ο Ακίλγκοφ που είναι διευθυντής δικηγορικής εταιρείας δήλωσε ότι οι δικηγόροι του θα εργαστούν χωρίς χρέωση για να βοηθήσουν τους διαδηλωτές, εάν είναι απαραίτητο. Είπε επίσης ότι περίπου 4.600 άτομα είχαν κατεβάσει την εφαρμογή και πάνω από 300 αιτήματα για νομική βοήθεια έχουν ληφθεί μέσω της εφαρμογής.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ/Reuters