Πώς θα είναι η νέα πλατεία

Η αρχιτεκτονική πρόταση για τη νέα πλατεία της πόλης των Ιωαννίνων είναι πραγματικότητα, με την κριτική επιτροπή να αποδίδει ομόφωνα το 1^ο βραβείο προσχεδίων στους γιαννιώτες αρχιτέκτονες Παύλο Βλαστό και Γεωργίνα Παπαγεωργίου. Η πρότασή τους ξεχώρισε αισθητά από τις συνολικά 23 προτάσεις που κατατέθηκαν στο πλαίσιο του διεθνούς διαγωνισμού που είχε προκηρύξει ο Δήμος Ιωαννιτών.

Όλοι όσοι συμμετείχαν στον διαγωνισμό, βρέθηκαν αντιμέτωποι με κάποια δεδομένα, τα οποία δεν επέτρεπαν τη δημιουργία  μιας αρχιτεκτονικής πρότασης, χωρίς περιορισμούς. Και ο μεγαλύτερος περιορισμός αφορά την ύπαρξη του υπόγειου πάρκινγκ. Μια υποδομή που εκ των πραγμάτων περιορίζει τις όποιες κατασκευές επί της πλατείας αλλά και άλλες παρεμβάσεις, όπως τη φύτευση.

Η πιο σημαντική πρόκληση για τους αρχιτέκτονες ήταν να υπάρξει ένα αποτέλεσμα όχι μόνο αισθητικό αλλά και λειτουργικό, που θα καταφέρει να συνδέσει τα γύρω κτίρια, και ιδίως την Όαση, και το πάρκο Κ. Μπέγκα (δίπλα από το Δημοτικό Ωδείο) με την πλατεία. Ένα αποτέλεσμα που θα μετατρέψει την κεντρική πλατεία της πόλης σε σημείο κοινωνικού διαλόγου και σε τόπο συνάντησης.

Η αρχιτεκτονική πρόταση του Παύλου Βλαστού και της Γεωργίνας Παπαγεωργίου έρχεται να ενοποιήσει την κεντρική πλατεία (όπως τη γνωρίζουμε σήμερα) με τον ελεύθερο χώρο μπροστά από το κτίριο της Περιφέρειας Ηπείρου. Το σχέδιο προβλέπει ενιαία πλακόστρωση όλης της έκτασης, ακόμα και του τμήματος της λεωφόρου Δωδώνης που διέρχεται μπροστά από την πλατεία. Η πλακόστρωση θα γίνει με κυβόλιθο μαύρου γρανίτη, ενώ γίνεται λόγος και για ανύψωση του δρόμου στη στάθμη της υπόλοιπης πλατείας, προκειμένου να γίνεται αισθητό στους οδηγούς ότι εισέρχονται σε έναν άλλον χώρο. Το πάρκινγκ των κρατικών αυτοκινήτων όπως και η στάθμευση γενικότερα, η νησίδα πλακοστρώνεται επίσης με το ίδιο υλικό όπως η υπόλοιπη πλατεία και κάποια δέντρα μπροστά από την Περιφέρεια απομακρύνονται με στόχο το «άνοιγμα» του κτιρίου προς τον χώρο της πλατείας.

Επί της έκτασης της σημερινής πλατείας, η μεγάλη παρέμβαση αφορά την κατασκευή  μιας μεταλλικής στοάς με ξύλινα καθίσματα, κατά μήκος του «πίσω» χώρου. Θα καταλαμβάνει συγκεκριμένα τον χώρο του σημερινού μεταλλικού στεγάστρου εισόδου στο υπόγειο πάρκινγκ (η κάτω στάθμη διατηρεί τη λειτουργία της). Πρόκειται επί της ουσίας, όπως αναφέρουν οι αρχιτέκτονες στην πρότασή τους, για έναν τερματικό χώρο-κτίριο το οποίο θα προσδώσει μια βασική λειτουργία στο τμήμα αυτό της πλατείας που σήμερα είναι… χαμένο. Η στοά αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως χώρος για περιοδικές εκθέσεις ή ως φόντο μιας λυόμενης εξέδρας πολιτιστικών εκδηλώσεων, ενώ μέσω αυτής θα γίνει και είσοδος στη μεταλλική γέφυρα, η οποία οδηγεί στο πάρκο Κ. Μπέγκα.

Για τη σύνδεση με το κτίριο του σημαντικού αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη, την «Όαση», οι αρχιτέκτονες προτείνουν την απομάκρυνση του σιντριβανιού, το οποίο καταργεί την είσοδο προς το κτίριο, και την αντικατάσταση των παρτεριών με μία ράμπα μικρής κλίσης, όπου μπορούν να φυτευτούν δέντρα με σεβασμό στην πρόσβαση των πολιτών. Το πράσινο (δέντρα κυρίως) προβλέπεται από τη μεριά της Όασης και από τη μεριά του Δικαστικού Μεγάρου, όπου και θα τοποθετηθούν μαρμάρινα καθίσματα.

Η απομάκρυνση του σιντριβανιού δεν σημαίνει και κατάργηση της επαφής με το νερό. Η αρχιτεκτονική πρόταση προβλέπει μια κυκλική υδάτινη επιφάνεια με διάμετρο 12 μ., κατασκευασμένη από μάρμαρο Ιωαννίνων. Ο  πυθμένας θα είναι ένα τμήμα σφαίρας με μέγιστο βάθος 50 εκ. Σύμφωνα με τους μελετητές, η  κατασκευή αυτή προτείνεται για να «διασκεδάσει» τη μεγάλη γυμνή επιφάνεια του κέντρου της πλατείας ως στοιχείο βιωματικής προσέγγισης και όχι ως διακοσμητικό στοιχείο.

Όσον αφορά τις απολήξεις των κλιματιστικών μειώνεται το ύψος τους, αφήνοντας να προεξέχουν μόνο οι απολήξεις των ανελκυστήρων. Και το άγαλμα του Πύρρου; Αυτό μεταφέρεται σε άλλο σημείο (στη βόρεια πλευρά της πλατείας). Για τα περίπτερα προβλέπεται ξύλινη κατασκευή με ημιυπαίθριο χώρο. Και εννοείται ότι προβλέπεται φωτισμός, ενιαίος για όλη την έκταση.

Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

«Είναι ένα έργο που θα ολοκληρωθεί με ευκολία και ευστοχία, κάτι που αποτυπώνεται στο 1^ο βραβείο. Το προσχέδιο αυτό έχει χαρακτηριστικά που μπορούν να αποδώσουν γρήγορα έναν χαρακτήρα στον ιδιαίτερα ‘δύστροπο’ αυτόν χώρο» τόνισε η πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Αλέκα Αλεξοπούλου σε συνέντευξη Τύπου που έγινε στα παλιά σφαγεία για την επίσημη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού. Ο καθηγητής Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού του Εθνικού

Μετσόβιου Πολυτεχνείου Δημήτρης Ησαΐας, μέλος της κριτικής επιτροπής, «προειδοποίησε» ότι «ένα έργο θα κριθεί αν είναι επιτυχημένο με την πάροδο του χρόνου. Ας μην το κρίνουμε κατευθείαν όταν φτάσει η στιγμή που θα κοπεί η κορδέλα» ενώ ζήτησε από τον Δήμο Ιωαννιτών να δώσει την ευκαιρία στους μελετητές αρχιτέκτονες να έχουν και συμμετοχή στην επίβλεψη του έργου.  Και οι δύο καθηγητές στάθηκαν ιδιαίτερα στο γεγονός ότι ο Δήμος προχώρησε σε αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, δίνοντας τα συγχαρητήριά τους.

Ο αρχιτέκτονας Ανδρέας Λαμπρόπουλος, με τη σειρά του, ανέφερε ότι οι αποφάσεις της επιτροπής για όλα τα βραβεία ήταν ομόφωνες. «Το 1^ο βραβείο θα προσφέρει αυτό που χρειάζεται η πόλη, μια πλατεία εμβληματική, μια πλατεία που συνάδει με την ιστορικότητα και το μέγεθος της πόλης» τόνισε. Τέλος, ο Λευτέρης Τσουκανέλης, αρχιτέκτονας στον Δήμο Ιωαννιτών, μέλος κι αυτός της κριτικής επιτροπής, εκτίμησε ότι «έγινε μια πολύ καλή δουλειά», όπως και ότι από δω και πέρα την Τεχνική Υπηρεσία την περιμένει η ανάθεση της αρχιτεκτονικής μελέτης. Το πέμπτο μέλος της επιτροπής ήταν  ο καθηγητής Αρχιτεκτονικού και Αστικού Σχεδιασμού ΑΠΘ Νίκος Καλογήρου.

Στη συνέντευξη Τύπου παραβρέθηκε και ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Θανάσης Μανταλόβας ο οποίος έδωσε τα συγχαρητήριά του στην κριτική επιτροπή, ενώ αναφέρθηκε στην απόφαση της δημοτικής αρχής να διεξάγει διαγωνισμό αρχιτεκτονικών προσχεδίων. «Πιστεύουμε ότι μέσα από αυτή τη διαδικασία θα έχουμε την καλύτερη επιλογή για την ανάπλαση όπως και ότι η όποια επιλογή θα έχει τη μέγιστη δυνατή νομιμοποίηση» τόνισε. Το επόμενο βήμα λοιπόν είναι η οριστικοποίηση της μελέτης και στη συνέχεια η ένταξη του έργου της ανάπλασης της πλατείας στο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς.

Υπενθυμίζεται ότι το 2ο βραβείο πηγαίνει στη Λένα Σιόντη και στην Καλλιόπη Χουρμουζιάδου και το 3ο βραβείο στον Ανδρέα Νικολοβγένη. Δύο έπαινοι αποδίδονται στον Θεόδωρο Μακρίδη και την Ειρήνη Ανδρουτσοπούλου αντίστοιχα.