Πού πάει η αγροτική παραγωγή στην Ήπειρο;

Εν μέσω ανοιχτών ζητημάτων για τον αγροτικό κόσμο (ακρίβεια στις πρώτες ύλες, φορολόγηση, βοσκήσιμες γαίες, νέα ΚΑΠ), καθώς και μια (ακόμα) αλλαγή αρμόδιου υπουργού, οι στατιστικές καταγραφές αποτυπώνουν μια εικόνα που συμφωνεί γενικά με την κρισιακή κατάσταση.

Το 2022 για παράδειγμα, καταγράφηκαν διάφορες μειώσεις στην Ελλάδα: στην παραγωγή οσπρίων κατά 10,1%, ενώ ακόμα μεγαλύτερη ήταν η μείωση στη βιομηχανική παραγωγή: Καπνός -21,9%, βαμβάκι -3,3%.

Σταθερές έως ελαφρά ανοδικές ήταν οι παραγωγές σε αρωματικά φυτά και σιτάρι, ενώ σταθερός ήταν και ο αριθμός των ελαιώνων (ΕΛΣΤΑΤ, 2022).

Το ελαιόλαδο συγκεκριμένα μειώθηκε κατά 4% το 2022, ενώ μεγάλη ήταν και η μείωση της παραγωγής σε καρπούζια (-23,1%), πεπόνια (13,7%) και πατάτες (-12,4%).

Αντίθετα, ραγδαία ήταν η αύξηση σε ροδάκινα και νεκταρίνια (112,9%).

Στην κτηνοτροφία, οι αριθμοί επίσης αυξήθηκαν: 3,4% στα βοοειδή, 5,6% στα κοτερικά, ενώ μειώθηκαν λίγο τα πρόβατα (0,4%) και περισσότερο οι γίδες (1,7%).

Η δε παραγωγή γάλακτος το 2022 αυξήθηκε συνολικά κατά 0,3%, ενώ σημαντικά μειώθηκε η παραγωγή σκληρού και μαλακού τυριού.

Αντίθετα, αυξήθηκε 17,7% η παραγωγή μελιού.

Αυτή είναι μια ενδεικτική καταγραφή, πριν αποτυπωθούν και επίσημα οι καταστροφές του περσινού καλοκαιριού σε έναν βασικό παραγωγικό ελληνικό χώρο, τον θεσσαλικό κάμπο.

Ήπειρος: αριθμός παραγωγών, ποσότητες και τιμές γάλακτος

Με πιο πρόσφατα στοιχεία, αυτά του ΕΛΓΟ, οι καταγραφές για το γάλα και τις τιμές που παίρνουν οι παραγωγοί στην Ήπειρο είναι επίσης ενδεικτικές.

Τον περασμένο Μάρτιο η μέση τιμή στο πρόβειο ήταν 1,4628 στην Ήπειρο και στο γίδινο 0,9181 ευρώ. Στο αγελαδινό ήταν 0,5446.

Η μέση τιμή του 2022 στο αγελαδινό ήταν 0,5314 και στην Ήπειρο καταγράφονταν 16.842.460 κιλά στις παραδόσεις, από συνολικά 78 παραγωγούς- οι περισσότεροι στην Πρέβεζα.

Το 2023 παραδόθηκαν 15.109.556 κιλά και η μέση τιμή ήταν 0,5615. Οι παραγωγοί ήταν σημαντικά λιγότεροι: 68 συνολικά.

Στο πρόβειο και το γίδινο, η μέση τιμή του 2023 ήταν αντίστοιχα 1,5155 και 0,9245. Είχαν δε καταγραφεί 3.160 παραγωγοί στην Ήπειρο.

Το 2022 οι τιμές αντίστοιχα ήταν 1,2629 και 0,7211. Είχαν καταγραφεί 3.405 παραγωγοί.

Σιτηρά και όσπρια στην Ήπειρο: Οι καλλιέργειες

Το ίδιο έτος αναφοράς, 2022, στην Ήπειρο καταγράφηκαν 289.894 στρ. αροτραίων εκτάσεων (καλλιεργήσιμες δηλαδή). Ανάμεσά τους, 5.496 στρέμματα μαλακό σιτάρι, 2.103 σκληρό, 2.212 κριθάρι, 24.477 καλαμπόκι.

Επίσης, καταγράφηκαν 7.054 στρ κηπευτικής γης, 3.717 αμπελιών.

Το 2021, καταγράφηκαν 293.996 στρ. αροτραίες εκτάσεις και 6.553 κηπευτικής γης, 3.928 στρ. αμπελιών.

Σε 2.173 στρ. καλλιεργούνται όσπρια, κατά συντριπτική πλειοψηφία φασόλια και λιγότερο φακές και ρεβύθια.

Οι άνθρωποι και οι αγορά

Εν ολίγοις, η αγροτική παραγωγή παρουσιάζει μια, αν όχι φθίνουσα, σίγουρα όχι ακμάζουσα και αναπτυξιακή πορεία, στην Ήπειρο. Οι παραγωγοί προσπαθούν να προσαρμοστούν στις εκάστοτε συνθήκες, επιλέγοντας διαφορετικές παραγωγές και μεθόδους, ωστόσο το αυξημένο κόστος είναι ένα μόνιμο πρόβλημα που δεν έχει βρει μέχρι στιγμής απάντηση ή αρωγή από την κυβέρνηση.

Ακόμα και όταν οι σοδιές είναι καλές όμως, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να μη βρεθούν αγοραστές που θα τις απορροφήσουν. Η αγορά αλλάζει και οι μεγάλες εταιρίες και οι αλυσίδες ενδιαφέρονται βασικά-έως αποκλειστικά, για την κερδοφορία τους.

Τέλος, το μόνιμο ερώτημα είναι ο νεότερος κόσμος που ασχολείται με την αγροτική παραγωγή. Όσο οι συνθήκες δυσκολεύουν και ο τομέας των υπηρεσιών διογκώνεται, τόσο περισσότεροι νέοι άνθρωποι εγκαταλείπουν τον πρωτοβάθμιο τομέα.