Περί βλάχικης γλώσσας: μία από τα ίδια (περίπου)

Για δεύτερη φορά στη Βουλή, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη κλήθηκε να δώσει εξηγήσεις για το εκ υστέρων «κόψιμο» της πρότασης που είχε καταθέσει η Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων για τη δημιουργία ψηφιακής βάσης δεδομένων μνημείων των Ελλήνων Βλάχων.

Πριν από μια εβδομάδα, η κα Μενδώνη, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή του ΜέΡΑ25 Κρίτωνα Αρσένη, ανέφερε ότι η πρόταση δεν χρηματοδοτείται λόγω αντιδράσεων των Βλάχων, και δη της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων, το σκεπτικό της οποίας η υπουργός υιοθέτησε πλήρως. Το σημαντικό δε είναι ότι η κα Μενδώνη υιοθέτηση και την άποψη ότι δεν υφίσταται βλάχικη γλώσσα αλλά μόνο βλάχικο ιδίωμα.

Χτες, στη Βουλή η υπουργός απάντησε σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτή Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Σίας Αναγνωστοπούλου. Η κα Αναγνωστοπούλου, δεδομένης και της προηγούμενης απάντησης της υπουργού στη Βουλή, έθεσε εύλογα τα ερωτήματα: «Από πότε η επιστημονική έρευνα έχει ανάγκη αντιπροσώπευσης και μάλιστα της πλειοψηφίας, όπως αναφέρεται 121  πολιτιστικών συλλόγων;», «Γιατί πάμε σε επικίνδυνα μονοπάτια του παρελθόντος; Ποιας γλώσσας είναι ιδίωμα;» και «Γιατί αφήνουμε υπόνοιες για αντεθνικώς δρώντες;».

Στην απάντησή της η κα Μενδώνη επιχείρησε να υποβαθμίσει την Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων, χαρακτηρίζοντας την «ένα σωματείο». «Στην Ελλάδα, είτε μας αρέσει είτε όχι, εδώ και δεκαετίες υπάρχουν σύλλογοι και σωματεία και αδελφότητες Βλάχων –σωματεία, όπως είναι και η λεγόμενη επιστημονική εταιρεία- τα μέλη των οποίων είναι προφανώς και επιστήμονες» τόνισε και επικαλέστηκε και πάλι των πληθώρα των μελών της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων, «πολλοί εκ των οποίων είναι εξίσου καλοί επιστήμονες».

Επανέλαβε ότι μια πρόταση για την καταγραφή της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς των Βλάχων θα πρέπει να αποτελεί προϊόν μιας ευρύτατης αντιπροσώπευσης των Βλάχων.

«Η οποιαδήποτε προσέγγιση, πόσω μάλλον η δημιουργία ψηφιακής βάσης δεδομένων μνημείων του λόγου των Ελλήνων Βλάχων από ένα μεμονωμένο σύλλογο που δεν αντιπροσωπεύει την ολότητα ή ένα μεγάλο μέρος, τέλος πάντων, των Ελλήνων Βλάχων, ενέχει κίνδυνο ετεροπροσδιορισμού των τελευταίων -το επαναλαμβάνω- ακόμα και στην περίπτωση που ακολουθούνται επιστημονικά τεκμηριωμένες μέθοδοι και τεχνικές. Προφανώς, δεν θα είχε κανείς αντίρρηση -και δεν καταλαβαίνω πού είναι το πρόβλημα- ο ένας σύλλογος που λέγεται ‘Επιστημονική Εταιρεία’ ή πολλοί άλλοι να έρθουν μαζί και να υποβάλουν μία ευρύτερη πρόταση» τόνισε.

Κατά τη συζήτηση στη Βουλή, η κα Αναγνωστοπούλου κάνει αναφορά και στην παραίτηση των περισσότερων μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνολογικού και Λαογραφικού Μουσείου Μακεδονίας-Θράκης, εκτιμώντας ότι η υπόθεση αυτή και η υπόθεση με την Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων αποτελούν «συγκοινωνούντα δοχεία». Η κα Μενδώνη απάντησε ότι ο συσχετισμός των δύο υποθέσεων «είναι ατυχέστατος» και είπε ότι η παραίτηση του Διοικητικού Συμβουλίου, όπως καταγγέλλουν οι ίδιοι οι παραιτηθέντες, έγινε «εξαιτίας της υπονόμευσης του έργου και των αποφάσεων της Διοίκησης από άτομα στον χώρο του μουσείου που λειτουργούσαν –το λένε οι ίδιοι- ως αυτόκλητοι θεματοφύλακες πατριωτισμού’. Προφανώς, αυτό είναι ένα ζήτημα το οποίο προϋπήρχε, δεν δημιουργήθηκε ξαφνικά και προφανώς δεν συνδέεται με το ζήτημα της επιχορήγησης του σωματείου των Βλάχων».

Και πρόσθεσε ότι ο συσχετισμός «των δύο εντελώς άσχετων θεμάτων μεταξύ τους, στηριζόμενοι σε ένα γεγονός -ότι ο Βασίλειος Νιτσιάκος, πέραν του ότι είναι πρόεδρος του σωματείου ‘Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης’, ήταν παράλληλα και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Λαογραφικού Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονίας-Θράκης- είναι πέρα από τεχνητά δημιουργούμενος και πολιτικά προπαγανδιστικός, oδηγεί, δε, αναπόδραστα στην εργαλειοποίηση ενός δημοσίου αξιώματος, όπως είναι ο πρόεδρος ενός διοικητικού συμβουλίου ενός εποπτευόμενου από το Υπουργείο -άρα και το Ελληνικό Δημόσιο- φορέα προς εξυπηρέτηση ιδιωτικών καταστατικών σκοπών ενός σωματείου».

Η κα Αναγνωστοπούλου επέμεινε πάντως ότι τα δύο θέματα συνδέονται. «Βλέπουμε ότι από τον Ιούλιο που εγκρίνατε εσείς το πρόγραμμα που κατατέθηκε, μέχρι το Σεπτέμβριο και μέχρι τώρα, υπάρχουν κάποιες υπόγειες διαδρομές τεράστιας πίεσης που φαίνεται δεν μένουν μόνο στο πρόγραμμα, φτάνουν και μέχρι το μουσείο γιατί είναι οι ίδιοι άνθρωποι, οι οποίοι πράγματι -και το αναγνωρίζουν- δεν είχαν κανένα πρόβλημα στο μουσείο ούτε από τη δικιά σας ηγεσία ούτε από τη δικιά μας ηγεσία. Σε ποιες σκοτεινές δυνάμεις εσείς -σκοτεινές ή μη σκοτεινές, δεν με ενδιαφέρει, αυτόκλητους σωτήρες του έθνους- επιτρέψατε αυτή την πίεση και να αναιρέσετε την ίδια τη δικιά σας απόφαση;» είπε.

Η κα Μενδώνη επέρριψε ευθύνες καταρχάς στην παραιτηθέντα διοίκηση του Μουσείου γιατί, όπως είπε, αυτή δεν είχε ενημερώσει το υπουργείο για τα προβλήματα που υπάρχουν, αλλά αντιθέτως περίμενε κάποιο πρόσχημα. Και σε αυτό το σημείο συνέδεσε, με τον δικό της τρόπο, τις υποθέσεις: Το πρόσχημα ήταν, όπως ανέφερε, «η μη έγκριση της επιχορήγησης του σωματείου ‘Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων’».

* Φωτό αρχείου