Πέθανε ο Φετουλάχ Γκιουλέν

Ο Φετουλάχ Γκιουλέν, ο κληρικός, ο οποίος δημιούργησε ένα ισχυρό ισλαμικό κίνημα στην Τουρκία και πέραν αυτής, αλλά πέρασε τα τελευταία του χρόνια βυθισμένος στις κατηγορίες για την οργάνωση απόπειρας πραξικοπήματος κατά του Τούρκου ηγέτη Ταγίπ Ερντογάν. Ήταν 83 ετών.

Το Herkul, ένας ιστότοπος που δημοσιεύει τα κηρύγματα του Γκιουλέν, ανέφερε στον λογαριασμό της στο Χ ότι ο Γκιουλέν πέθανε το βράδυ της Κυριακής στο νοσοκομείο των ΗΠΑ όπου νοσηλευόταν.

Ο Γκιουλέν ήταν κάποτε σύμμαχος του Ερντογάν, αλλά οι σχέσεις τους κατέρρευσαν θεαματικά και ο Ερντογάν τον θεωρούσε υπεύθυνο για την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, κατά την οποία στρατιώτες κατέλαβαν πολεμικά αεροπλάνα, τανκς και ελικόπτερα. Περίπου 250 άνθρωποι σκοτώθηκαν στην προσπάθεια κατάληψης της εξουσίας.

Ο Γκιουλέν, ο οποίος ζούσε αυτοεξόριστος στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 1999, αρνήθηκε τη συμμετοχή του στο πραξικόπημα, αλλά το κίνημά του χαρακτηρίστηκε τρομοκρατική ομάδα από την Τουρκία.

Ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν επιβεβαίωσε τον θάνατό του, χαρακτηρίζοντάς τον ηγέτη μιας «σκοτεινής οργάνωσης» και λέγοντας ότι ο αγώνας της Τουρκίας κατά της ομάδας θα συνεχιστεί.

«Η αποφασιστικότητα του έθνους μας στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας θα συνεχιστεί και αυτή η είδηση του θανάτου του δεν θα μας οδηγήσει ποτέ σε εφησυχασμό», δήλωσε ο Φιντάν σε συνέντευξη Τύπου.

Σύμφωνα με τους οπαδούς του, το κίνημα του Γκιουλέν - γνωστό ως «Χιζμέτ» που σημαίνει «υπηρεσία» στα τουρκικά - επιδιώκει να διαδώσει ένα μετριοπαθές πρότυπο του Ισλάμ που προωθεί την εκπαίδευση δυτικού τύπου, τις ελεύθερες αγορές και τη διαθρησκευτική επικοινωνία.

Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, το κίνημά του έχει αποσυντεθεί στην Τουρκία και η διεθνής επιρροή του έχει μειωθεί.

Γνωστός στους υποστηρικτές του ως Hodjaefendi, ή σεβαστός δάσκαλος, ο Γκιουλέν γεννήθηκε σε ένα χωριό της ανατολικής τουρκικής επαρχίας Ερζερούμ το 1941. Γιος ενός ιμάμη ή ισλαμικού ιεροκήρυκα, μελέτησε το Κοράνι από τη βρεφική του ηλικία.

Το 1959, ο Γκιουλέν διορίστηκε ιμάμης τζαμιού στη βορειοδυτική πόλη Εντίρνε και έγινε γνωστός ως ιεροκήρυκας τη δεκαετία του 1960 στη δυτική επαρχία της Σμύρνης, όπου έστησε φοιτητικούς κοιτώνες και πήγαινε σε τσαγεία για να κηρύξει.

Αυτές οι φοιτητικές εστίες σηματοδότησαν την έναρξη ενός άτυπου δικτύου που θα εξαπλωνόταν τις επόμενες δεκαετίες μέσω της εκπαίδευσης, των επιχειρήσεων, των μέσων ενημέρωσης και των κρατικών θεσμών.

Η επιρροή του εξαπλώθηκε επίσης πέρα από τα σύνορα της Τουρκίας στις τουρκικές δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας, τα Βαλκάνια, την Αφρική και τη Δύση μέσω ενός δικτύου σχολείων.

Φωτογραφία: Fethullah Gulen/Χ