Οι ανθρώπινες ιστορίες της Πένυς Φυλακτάκη

Η Πένυ Φυλακτάκη είναι θεατρική συγγραφέας και σεναριογράφος, με μια διαδρομή δύο δεκαετιών. Ένα από τα θεατρικά έργα που έχει γράψει, είναι «Φτυστός ο μακαρίτης», που ανεβαίνει σήμερα 13 Ιουλίου στο υπαίθριο θέατρο της ΕΗΜ από την Καλλιτεχνική Σκηνή Ηπείρου «Σύνθεση». Η κα Φυλακτάκη, η οποία φέτος είχε μια σημαντική τηλεοπτική εμπειρία ως σεναριογράφος με τις «Ψυχοκόρες» , θα παραβρίσκεται στον «Φρόντζο».

Με ποια θέματα προτιμάτε να καταπιάνεστε στα έργα σας; 

Προτιμώ τις ανθρώπινες ιστορίες που ξεδιπλώνουν τη μεγαλύτερη εικόνα μιας εποχής, τα μικρά πράγματα που έχουμε όλοι νιώσει ή αισθανθεί αλλά δεν έχουμε ομολογήσει, όπως π.χ. ένα όνειρο που βγήκε ή έναν φόβο που επαληθεύτηκε, και γενικά οτιδήποτε μπορεί να μιλήσει στην ουσία της καρδιάς, και να είναι κοινό κτήμα ανθρώπων από διαφορετικά υπόβαθρα.

Ποιες είναι οι απαιτήσεις της σημερινής θεατρικής τέχνης; 

Της σημερινής, ειλικρινά δεν ξέρω γιατί ποτέ δεν με απασχόλησε το ερώτημα αυτό. Το ‘σήμερα’ το εκφράζει κάθε άνθρωπος με τον τρόπο του εφόσον… ζει στο σήμερα. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη επιδίωξη γι αυτό, αλλιώς το αποτέλεσμα μοιάζει με προπαγάνδα ή με την αίσθηση ότι κάποιος σου κουνάει το δάχτυλο… Οι απαιτήσεις της θεατρικής τέχνης από την εποχή του Αριστοτέλη ήταν λιτότητα, μέτρο, επικοινωνία με το κοινό, ρυθμό ανάλογο με το είδος (τραγωδία-κωμωδία) και αληθοφάνεια στο πλάσιμο των χαρακτήρων. Σε αυτόν τον δρόμο προσπαθώ να πορεύομαι.

Πιστεύετε ότι τα θεατρικά έργα που γράφονται από νέους συγγραφείς, βρίσκουν τον χώρο που θα έπρεπε στις θεατρικές σκηνές; 

Πλέον ναι. Έχουμε νέα θεατρικά έργα να γίνονται επιτυχίες που ανεβαίνουν δύο και τρεις σεζόν, εργαστήρια γνωστών θεάτρων που ανεβάζουν επαγγελματικά τα καλύτερα έργα των σπουδαστών τους, κρατικές σκηνές που δίνουν βήμα σε νέους Έλληνες συγγραφείς. Σε σχέση με τα νεανικά μου χρόνια που παρακολουθούσα θέατρο κατά 80% ξένης δραματουργίας, πιστεύω ότι τώρα πια το νεοελληνικό έργο γύρισε… σπίτι του.

Δεν είναι η πρώτη φορά που συνεργάζεστε με την Καλλιτεχνική Σκηνή Ηπείρου «Σύνθεση». Ποιος είναι ο κώδικας επικοινωνίας που σας ενώνει; 

Η τρέλα. Λογικά θα έπρεπε να νοσηλευόμασταν στην ίδια πτέρυγα ψυχιατρικού ιδρύματος. Είναι τρελοί στην αγάπη τους για το άρτιο αποτέλεσμα, την ψυχή που καταθέτουν, το να υπερβαίνουν κάθε δυσκολία και να σέβονται το κείμενο εξίσου με τη δουλειά τους. Και όταν βρίσκεις έναν τέτοιο συνδυασμό σε συνεργάτες, δεν τους αφήνεις.

Πώς εκτιμάτε τη δυναμική του ερασιτεχνικού θεάτρου; 

Το έχω ξαναπεί και δεν θα κουραστώ να το λέω: είναι το θεμέλιο που κρατάει το θέατρο στην χώρα μας ζωντανό. Αναπληρώνει με το παραπάνω τις κρατικές ελλείψεις σε αυτόν τον τομέα, και χτίζει θεατρικό κοινό σε κάθε τόπο. Αυτό από μόνο του είναι σπουδαίο έργο. Και με καλλιτεχνικούς όρους, όμως, έχω δει ερασιτεχνικές παραστάσεις -και μέσα σε αυτές συγκαταλέγονται οι παραστάσεις της «Σύνθεσης»- πολύ ανώτερες από επαγγελματικές.

Δεν είστε μόνο θεατρική συγγραφέας. Έχετε γράψει μυθιστόρημα αλλά και σενάρια. Φέτος είχατε την τηλεοπτική εμπειρία με τις «Ψυχοκόρες». Πώς ήταν αυτή η εμπειρία; Και πόσο δύσκολο (ή όχι) είναι για έναν θεατρικό συγγραφέα να μεταβαίνει σε έναν άλλο τρόπο γραφής, έναν άλλο τρόπο επικοινωνίας με το κοινό;

Ήταν αυτό που είπατε- εμπειρία. Με το σενάριο έχω σχέση πολλά χρόνια ως επιμελήτρια αλλά ήταν η πρώτη φορά που ανέλαβα ως head writer μαζί με τον Βαγγέλη Νάση μια σειρά μεγάλης φόρμας και μάλιστα εποχής. Οι «Ψυχοκόρες» ήταν μια ευλογημένη στιγμή. Το τηλεοπτικό σενάριο είναι μια εντελώς άλλη φόρμα από το θεατρικό, αλλά αν δεν έχεις το θεατρικό υπόβαθρο στην πλοκή και τους χαρακτήρες δύσκολα μπορείς να το κάνεις να αποκτήσει βαρύτητα. Και δεδομένου ότι το κοινό στο οποίο απευθύνεται μια τηλεοπτική σειρά είναι πολύ μεγαλύτερο από του θεάτρου, η ευθύνη για ποιότητα μεγαλώνει ευθέως ανάλογα. Μακάρι να ζήσουμε και άλλες στιγμές όπως στις «Ψυχοκόρες».