Ο «Ποσειδών» του φυσικού αερίου

Η συζήτηση περί της έλευσης του φυσικού αερίου στην Ήπειρο έχει γίνει και δύσκολη και ατελείωτη, ενώ συχνά έχει αποτελέσει τη βάση για πολιτικές αντιπαραθέσεις. Αναμενόμενο ώς έναν βαθμό, αν σκεφθεί κανείς ότι η Ήπειρος ακούει για φυσικό αέριο επί δεκαετίες, αλλά φυσικό αέριο δεν βλέπει.

Τα τελευταία δύο χρόνια, το σχέδιο για έναν γνώριμο αγωγό φυσικού αερίου  αναβίωσε. Πρόκειται για τον ελληνοϊταλικό αγωγό «Ποσειδών», τον πρώην ITGI, με τη ΔΕΠΑ και την ιταλική Edison να συνεργάζονται. Ο «Ποσειδών», που περνάει από τα ίδια μέρη σχεδόν, διακατέχεται από μια διαφορετική φιλοσοφία σε σχέση με τον ελληνοϊταλικό αγωγό που είχε σχεδιαστεί πριν από μια δεκαετία. Αυτή την περίοδο, και μέχρι τον Μάρτιο, βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για το χερσαίο τμήμα του αγωγού από τους Κήπους Έβρου μέχρι το Φλωροβούνι Θεσπρωτίας. Το θέμα αναμένεται να έρθει προς γνωμοδότηση και στο περιφερειακό συμβούλιο Ηπείρου.

Ο νέος σχεδιασμός της ΔΕΠΑ-Edison παρέχει στον αγωγό, έκτασης 760 χλμ., άμεση πρόσβαση σε αέριο διαθέσιμο στα ελληνοτουρκικά σύνορα (από Ρωσία, Ιράν και Κασπία) και δυνατότητα διασύνδεσης με τον αγωγό IGB της Βουλγαρίας. Σημαντικό είναι και το γεγονός ότι ο σχεδιασμός έγινε και με το βλέμμα στον αγωγό Eastmed που προωθείται για τη σύνδεση της ευρωπαϊκής αγοράς με τις νέες ανακαλύψεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου από Κύπρο και Ισραήλ. Ο Eastmed, όπως έχει σχεδιαστεί, συναντά τον «Ποσειδώνα» στον σταθμό συμπίεσης στο Φλωροβούνι Θεσπρωτίας.

Σημειωτέον ότι ο «Ποσειδών» δεν θεωρείται ανταγωνιστικός του ΤΑΡ, του διαδρατικού αγωγού (Ελλάδα, Αλβανία, Ιταλία) που βρίσκεται υπό κατασκευή. Ο «Ποσειδών» θα έρθει να λειτουργήσει συμπληρωματικά του ΤΑΡ και να αποτελέσει μέρος του περίφημου Νότιου Ευρωπαϊκού Διαδρόμου Φυσικού Αερίου.

Σύμφωνα με τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ο αγωγός στην Ήπειρο θα περάσει από Γρεβενίτι, Τρίστενο, Μηλιωτάδες (Δήμος Ζαγορίου), Κρυόβρυση, Δρίσκος, Δαφνούλα, , Χαροκόπι, Μουζακαίους (Δήμος Ιωαννιτών), Σερβιανά, Επισκοπικό, Κωστάνιανη, Ελευθεροχώρι, Άγιος Νικόλαος (Δήμος Δωδώνης), Πετούσι, Αγία Κυριακή, Ελευθεροχώρι, Αγία Μαύρα, Κεφαλόβρυσο, Γκρίκα (Δήμος Σουλίου) και Καρτέρι, Μαζαρακιά, Μεσοβούνι (Δήμος Ηγουμενίτσας).

Το υποθαλάσσιο τμήμα του αγωγού, που συνδέει την Ελλάδα με την Ιταλία (στο Ότραντο), ακολουθεί μία ξεχωριστή διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης . Το τμήμα αυτό είχε πάρει περιβαλλοντική αδειοδότηση το 2015. Ωστόσο, η μελέτη κατατέθηκε εκ νέου το καλοκαίρι του 2018, με τροποποιήσεις, και αναμένεται η νέα απόφαση.

Η υλοποίηση του έργου, μόλις και αν ληφθούν οι τελικές αποφάσεις σε λίγους μήνες, προσδοκάται να ξεκινήσει στα μέσα του 2020. Το χρονοδιάγραμμα κατασκευής έχει οριστεί στα τρία χρόνια.

Όσον αφορά το επίπονο ερώτημα αν ο αγωγός θα είναι τράνζιτ ή όχι, η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων αναφέρει ότι ο «Ποσειδών» μπορεί να υποστηρίξει την εισαγωγή φυσικού αερίου στις Περιφέρειες της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου. Υπάρχει όμως μια προϋπόθεση για τη σύνδεση του αγωγού με τοπικά δίκτυα (η προϋπόθεση που υπήρχε ανέκαθεν): Ότι θα υπάρχει ενδιαφέρον της αγοράς.