Ο φιλόλογος που βγήκε στο βουνό

Ένας μικρός δρόμος απέναντι από τις φυλακές Σταυρακίου, έχει το όνομα ενός μεγάλου ανθρώπου, που γεννήθηκε το 1921 στα Γιάννενα.

Ο Λέανδρος Βρανούσης-Παπαβρανούσης μεγάλωσε στο Βουκουρέστι και καταγόταν από το Γρεβενίτι. Το 1923 ήταν ήδη εκδότης του Δεκαπενθήμερου Φιλολογικού Περιοδικού και είχε δημοσιεύσει κείμενα στον «Ηπειρωτικό Αγώνα» των Ιωαννίνων.

Σπούδασε στη Ζωσιμαία και στη Φιλοσοφική Αθηνών. Το 1942 διέκοψε τις σπουδές του και γύρισε στα Γιάννενα, για να μπει στο ΕΑΜ. Μαζί με τα μεγαλύτερα αδέρφια του (ο Στάθης ήταν διοικητής του τάγματος 2/85 του ΕΛΑΣ στο Φλαμπουράρι), δραστηριοποιήθηκε αστην Αντίσταση και στο τυπογραφείο της ΕΠΟΝ, όπου εκδιδόταν η εφημερίδα «Λεύτερα Νιάτα», στο Μονοδένδρι.

Τον Αύγουστο του 1943 συνελήφθη γιατί απήγγειλε δημόσια στίχους του Παλαμά που είχαν απαγορευτεί. Περνάει οριστικά στην παρανομία και ένα περίπου χρόνο αργότερα, θα εκλεγεί σύμβουλος στην ΠΕΕΑ, την Κυβέρνηση του Βουνού.

Ο Βρανούσης ήταν ένας λόγιος και μαχητής μαζί, που το επίσημο κράτος, λόγω της στράτευσής του, του αρνήθηκε ουσιαστικά μια ακαδημαϊκή καριέρα. Το 1954 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για τις εκδώσεις του Ρήγα. Το 1956 προσλήφθηκε στο Μεσαιωνικό Αρχείο της Ακαδημίας Αθηνών και έξι χρόνια αργότερα, ανέλαβε τη διεύθυνσή του.  

Ακολούθησαν μια σειρά έρευνες, εκδόσεις, μονογραφίες που τον κατέστησαν έναν από τους πιο σημαντικούς ερευνητές του πνευματικού έργου κατά την Τουρκοκρατία.

Ένα από τα σημαντικότερα «απανθίσματα» όμως, ήταν η επιγραφή που ξεπατίκωσε σε τσιγαρόχαρτο, από το ξύλινο πρέκι της θύρας επικοινωνίας του κυρίως ναού με το γυναικωνίτη, στο καμένο από τους ναζί Γρεβενίτι, λίγο πριν αυτό καταρρεύσει.

Ο Βρανούσης πέθανε στις 20 Απριλίου του 1993.