Ο Δήμος, η Ε.Ε.Τ.Α.Α και μια «θρησκευτική διαδρομή»

Τον Ιούλιο του 2020, ο Δήμος Ιωαννιτών, μέσω της οικονομικής επιτροπής, αποφάσισε να συνεργαστεί στενά με την Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (Ε.Ε.Τ.Α.Α.) για την υποβολή πρότασης χρηματοδότησης μελέτης με τίτλο «Ανάδειξη διαδρομών και χαρακτηριστικών χριστιανικών, μουσουλμανικών και εβραϊκών κτισμάτων στο ιστορικό κέντρο για την ανάπτυξη του θρησκευτικού τουρισμού» στο υπουργείο Πολιτισμού. 

Την περίοδο εκείνη και μέχρι πριν από λίγο καιρό, πρόεδρος στην Ε.Ε.ΤΑ.Α. ήταν ο δικηγόρος Ηλίας Γιάτσιος, με καταγωγή από τη Ζίτσα, στενός συνεργάτης του πρώην υπουργού Εσωτερικών Τάκη Θεοδωρικάκου και πολιτικός φίλος της δημοτικής αρχής Ιωαννίνων.

Η εν λόγω μελέτη με τον τίτλο που προκαλεί και μια ιδιαίτερη σύγχυση, αφορά: την αποκατάσταση του κτιρίου του παλιού Δημαρχείου στην οδό Μπιζανίου και την ανάπλαση της δημοτικής λαϊκής αγοράς, της πλατείας Αγίου Ιωάννη, της οδού Αγίας Μαρίνας (και της σύνδεσής της με το Τζαμί Καλούτσιανης), και της οδού Κύργιου στην Καλούτσιανη. Και κάπου εδώ… χώρεσαν και ο περιβάλλων χώρος της Μητρόπολης και του μητροπολιτικού μεγάρου και οι γειτονικοί χώροι στάθμευσης.

Δεκαπέντε μήνες μετά, ο Δήμος Ιωαννιτών έχει στα χέρια του την απόφαση του υφυπουργού Ανάπτυξης για έγκριση της χρηματοδότησης της μελέτης με προϋπολογισμό 675.000 ευρώ (τον Απρίλιο του 2021) και μια πολύ πρόσφατη τροποποιημένη προγραμματική σύμβαση με την Ε.Ε.Τ.Α.Α., η οποία θα αναλάβει να δημοπρατήσει, να επιβλέψει και να παραλάβει τη μελέτη.

Σημειωτέον ότι η Ε.Ε.Τ.Α.Α. είναι μια ανώνυμη εταιρία, στην οποία μέτοχοι είναι η τοπική αυτοδιοίκηση, το Ελληνικό Δημόσιο και φορείς του κοινωνικού τομέα, με βασική αποστολή την παροχή επιστημονικής και τεχνικής υποστήριξης στους Δήμους και στις Περιφέρειες.

Βέβαια, όπως προκύπτει, από τη διορθωμένη προγραμματική σύμβαση, τη μελέτη δεν θα εκπονήσει το προσωπικό της Ε.Ε.Τ.Α.Α. αλλά εξωτερικός συνεργάτης-ιδιώτης μελετητής. Αναφέρεται δε ότι η Ε.Ε.Τ.Α.Α. για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της δεν θα έχει αμοιβή.

Η νέα, διορθωμένη προγραμματική σύμβαση εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία πριν από λίγες ημέρες από την οικονομική επιτροπή. Η προηγούμενη προγραμματική σύμβαση είχε εγκριθεί πριν από 20 μέρες… Ο τρόπος με τον οποίο κινήθηκε η δημοτική αρχή στην όλη υπόθεση, έχει γίνει συχνά αντικείμενο κριτικής τόσο από την παράταξη «Ενότητα Πολιτών» του Θωμά Μπέγκα όσο και από την παράταξη «Ιωάννινα_2023» της Τατιάνας Καλογιάννη.

Με αφορμή τις δύο απανωτές προγραμματικές συμβάσεις και το διαφορετικό πια περιεχόμενό τους, οι δύο επικεφαλής των παρατάξεων επανήλθαν επί του θέματος στη χτεσινή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ιωαννίνων.

«Δεκαπέντε μήνες από τη μέρα που με τυμπανοκρουσίες η δημοτική αρχή ανακοίνωσε το έργο, βρισκόμαστε ακόμα στο μηδέν και στο σκοτάδι. Η τροποποιημένη προγραμματική σύμβαση που ψηφίστηκε στην Οικονομική Επιτροπή δεν περιγράφει το φυσικό αντικείμενο του έργου, ενώ δεν κάνει λόγο για έγκριση από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Δύο μόνο βασικά σημεία από τα πολλά τα οποία τροποποιήθηκαν από την αρχική προγραμματική σύμβαση και χρήζουν εξηγήσεων» τόνισε ο κ. Μπέγκας. Λίγο αργότερα ο δημοτικός σύμβουλος από την παράταξη του κ. Μπέγκα, Θωμάς Γιωτίτσας, μίλησε για ένα «έργο-φάντασμα».

Για «ερασιτεχνισμό» έκανε λόγο η κα Καλογιάννη, κατηγορώντας τη δημοτική αρχή Ιωαννίνων ότι προχώρησε «σε αυθαίρετες υποθέσεις περί μη επάρκειας του στελεχιακού δυναμικού του Δήμου εκχωρώντας τη μελέτη στην Ε.Ε.Τ.Α.Α, η οποία θα τη δώσει έξω». Η κα Καλογιάννη πρόσθεσε δε ότι «για το συγκεκριμένο θέμα προκύπτουν μεθοδεύσεις που δημιουργούν πολλά ερωτηματικά».

Ο δήμαρχος Ιωαννίνων Μωυσής Ελισάφ είπε ότι την αλλαγή της προγραμματικής σύμβασης τη ζήτησε η Ε.Ε.Τ.Α.Α. γιατί έπρεπε να τροποποιηθούν κάποια σημεία όπως η αναφορά στο Ελεγκτικό Συνέδριο –με το δεδομένο ότι στη νέα σύμβαση αναφέρεται μηδενικό κόστος για την Ε.Ε.Τ.Α.Α και δεν απαιτείται προσυμβατικός έλεγχος της προγραμματικής σύμβασης από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Στη νέα προγραμματική σύμβαση υπάρχει πάντως η αναφορά ότι «οι λειτουργικές δαπάνες της Ε.Ε.Τ.Α.Α. θα καλύπτονται από τον προϋπολογισμό της, ή εναλλακτικά από το Φορέα Χρηματοδότησης της Πράξης, εφόσον εγκριθεί σχετική τροποποίηση του εγκεκριμένου Τεχνικού Δελτίου, και δεν θα βαρύνουν το Δήμο Ιωαννιτών».

Στις γενικότερες αιτιάσεις της αντιπολίτευσης ο κ. Ελισάφ απάντησε: «Θεωρείτε ότι η Ε.Ε.Τ.Α.Α. θα ξεγελάσει τους πολίτες; Ότι εξαπατούμε τους δημότες;» και πρόσθεσε με νόημα ότι «τώρα υπάρχει άλλη διοίκηση, με την οποία επίσης συνεργαζόμαστε καλά».

«Τα απλοποιείτε» ήταν το σχόλιο της κας Καλογιάννη προς τον δήμαρχο, με τον τελευταίο να απαντά: «Είμαι δάσκαλος και έχω μάθει να τα απλοποιώ».

Για χάρη λοιπόν της απλοποίησης: μια τέτοια μελέτη θέτει τις βάσεις για τη βελτίωση των υποδομών και την ανάδειξη μιας ταλαιπωρημένης συνοικίας, της Καλούτσιανης (αν και το σκεπτικό της πρότασης της μελέτης δεν έχει παρουσιαστεί επαρκώς από τη δημοτική αρχή). Η δημοτική αρχή Ιωαννίνων θέλει να κάνει τη μελέτη με τον τρόπο που προσπαθεί να την κάνει ώστε να διεκδικήσει χρηματοδότηση για την υλοποίηση των έργων -αρχικά είχε ειπωθεί ότι η διεκδίκηση της χρηματοδότησης θα γίνει από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, πριν από λίγους μήνες ειπώθηκε ότι θα γίνει από το Ταμείο Ανάκαμψης. 

Μέχρι στιγμής, τα πράγματα δεν κύλησαν και πολύ ομαλά –η Ε.Ε.Τ.Α.Α. εξάλλου είχε και έχει τα δικά της προβλήματα. Το νέο ΕΣΠΑ ή το Ταμείο Ανάκαμψης δεν είναι μακριά. Όσο πιο γρήγορα υπάρξει μελέτη, και προφανώς με πιο σαφή στόχευση για τις παρεμβάσεις που επιδιώκονται, τόσο το καλύτερο -ιδίως αν προέχει για τη δημοτική αρχή το Ταμείο Ανάκαμψης.