Το ντέρμπι του νεκρού παιδιού (εκδόσεις Απρόβλεπτες)

Ο Βαλέριο Μάρκι δεν ζει πια, εδώ και 18 χρόνια περίπου.

Ένα χρόνο πριν πεθάνει, έγραψε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα βιβλία για τη μπάλα, τους οπαδούς και αυτά που αντιπροσωπεύει (ή εγκολπώνει ή εμπνέει, διαλέγετε και παίρνετε), το ποδόσφαιρο, πέρα από τη γκλαμουριά και το χρήμα.

Το 2005 λοιπόν κυκλοφόρησε το «Il derby del bambino morto. Violenza e ordine pubblico nel calico». Έκανε μια νέα κυκλοφορία το 2014 και τώρα, έρχεται στα ελληνικά από τις εκδόσεις Απρόβλεπτες και μετάφραση του «δικού μας» Βαγγέλη Ζήκου.

Το βιβλίο καταρχάς έχει εισαγωγή του Wu Ming 5, η οποία είναι εξαιρετικά κατατοπιστική για το έργο του Μάρκι, αλλά και τα συμπαρομαρτούντα και παραλλήλως γενόμενα. Σημειώστε ότι οι Wu Ming είναι μια κολεκτίβα ιταλών συγγραφέων με έδρα τη Μπολόνια.

Ο φοβερός και τρομερός Μάρκι λοιπόν, ένα χρόνο πριν πεθάνει, θα γράψει και το ντέρμπι ντε λα Καπιτάλε στις 21 Μαρτίου 2004. Λάτσιο και Ρόμα παίζουν στο Ολύμπικο και πριν το ματς γίνεται χαμός έξω από το γήπεδο.

Η αστυνομία, με κεκτημένη από τα επεισόδια στη Γένοβα και τη δολοφονία του Κάρλο Τζουλιάνι –οπαδού της Ρόμα, παρεμπιπτόντως- έχει κάνει τη viale dei Gladiatori και τους γύρω δρόμους αβίωτη. Τα ιταλικά ΜΑΤ χρησιμοποιούν αφειδώς CS (θεωρείται χημικό όπλο) και ενώ το ματς τελικά ξεκινά, υπάρχει ήδη η φήμη ότι κατά τα επεισόδια, σκοτώθηκε ένα παιδί.

Τότε λοιπόν, οι ανειρήνευτες δύο εξέδρες (με πολλαπλές πολιτικές προεκτάσεις), μαζεύουν τα πανό και τα λάβαρα στο ημίχρονο και φωνάζουν «δολοφόνοι». Ο αρχηγός της curva Sud πάει να μιλήσει με τον καπιτάνο Τότι. Τελικά, το ματς διακόπτεται για 25 λεπτά και δεν ξαναρχίζει ποτέ, λήγοντας 0-0.

Σχεδόν είκοσι χρόνια πριν, ο τελικός του Χέιζελ έγινε κανονικά, λίγες ώρες μετά τον θάνατο 39 οπαδών και τον τραυματισμό 600.

Γιατί αυτή τη φορά, ένα τόσο καυτό ντέρμπι να διακοπεί με αυτό τον τρόπο και να ενώσει δύο άσπονδες εξέδρες; Τι θα γινόταν σήμερα, σε μια εποχή που θεωρητικά, αυτό το επίπεδο ποδοσφαίρου υπακούει μόνο στο VAR και τα φράγκα;

Ο Μάρκι δεν ήταν κανένας τυχαίος τύπος. Αντίθετα, ήταν ένας πολύ ζόρικος και πολυπράγμων, που είχε γραπτή άποψη από τον Τζον Κολτρέιν, μέχρι τις νεανικότερες εκείνου κουλτούρες και φυσικά, το γήπεδο.

Γι αυτό και το «Ντέρμπι του νεκρού παιδιού» που τώρα διαβάζεται και στα ελληνικά, διατρέχεται από εκείνη τη δυνατότητα που προσδίδουν τα διαλεκτικά υλικά και οι μέθοδοι: να ταιριάζουν τα γραπτά σχεδόν σε κάθε εποχή ή να υπενθυμίζουν κιόλας ότι οι βασικές αντιθέσεις παραμένουν βασικές και θεμελιακές.

Το βιβλίο είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον, όχι μόνο ως ένα βιβλίο για το ράφι «ποδόσφαιρο και λογοτεχνία», αλλά για τον τρόπο που αναλύει πράγματα που είναι ενδεδυμένα τη στολή του «απειλητικού»…