Για πρώτη φορά, οι επιστήμονες της NASA έχουν ισχυρές ενδείξεις ενός πολικού κυκλώνα στον Ουρανό. Εξετάζοντας ραδιοκύματα που εκπέμπονται από τον παγωμένο γίγαντα, εντόπισαν το φαινόμενο στο βόρειο πόλο του πλανήτη.
Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και καιρό ότι ο νότιος πόλος του Ουρανού έχει ένα στροβιλώδες χαρακτηριστικό. Η απεικόνιση από το Voyager 2 της NASA των κορυφών των νεφών μεθανίου εκεί έδειξε ότι οι άνεμοι στο πολικό κέντρο περιστρέφονται ταχύτερα από ό,τι πάνω από τον υπόλοιπο πόλο. Οι υπέρυθρες μετρήσεις του Voyager δεν παρατήρησαν αλλαγές στη θερμοκρασία, αλλά τα νέα ευρήματα, που δημοσιεύονται στο Geophysical Research Letters, ναι.
Χρησιμοποιώντας τεράστια πιάτα ραδιοφωνικών κεραιών του Very Large Array στο Νέο Μεξικό, διαπίστωσαν ότι ο αέρας που κυκλοφορεί στο βόρειο πόλο φαίνεται να είναι θερμότερος και ξηρότερος -τα χαρακτηριστικά ενός ισχυρού κυκλώνα. Οι παρατηρήσεις που συλλέχθηκαν το 2015, το 2021 και το 2022, έφτασαν βαθύτερα στην ατμόσφαιρα του Ουρανού από κάθε άλλη φορά.
«Αυτές οι παρατηρήσεις μας λένε πολλά περισσότερα για την ιστορία του Ουρανού. Είναι ένα πολύ πιο δυναμικό σύμπαν από ό,τι νομίζαμε», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Alex Akins του Εργαστηρίου Αεριοπροώθησης της NASA στη Νότια Καλιφόρνια. «Δεν είναι απλώς μια απλή μπλε μπάλα αερίου. Συμβαίνουν πολλά κάτω από το νέφος του».
Ο Ουρανός αναδεικνύεται περισσότερο αυτές τις μέρες, χάρη στη θέση του πλανήτη στην τροχιά του. Είναι μια μεγάλη διαδρομή γύρω από το ηλιακό σύστημα για αυτόν τον εξωτερικό πλανήτη, που χρειάζεται 84 χρόνια για να ολοκληρώσει έναν πλήρη γύρο, και για τις τελευταίες δεκαετίες οι πόλοι του δεν ήταν στραμμένοι προς τη Γη. Από το 2015 περίπου, οι επιστήμονες έχουν καλύτερη θέα και μπορούν να εξετάσουν βαθύτερα την πολική ατμόσφαιρα.
Ο κυκλώνας στον Ουρανό, με συμπαγές σχήμα και θερμό και ξηρό αέρα στον πυρήνα του, μοιάζει πολύ με εκείνους που εντοπίστηκαν από το Cassini της NASA στον Κρόνο. Με τα νέα ευρήματα, κυκλώνες (οι οποίοι περιστρέφονται προς την ίδια κατεύθυνση που περιστρέφεται ο πλανήτης τους) ή αντικυκλώνες (οι οποίοι περιστρέφονται προς την αντίθετη κατεύθυνση) έχουν πλέον εντοπιστεί στους πόλους σε κάθε πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος εκτός από τον Ερμή, ο οποίος δεν έχει ουσιαστική ατμόσφαιρα.
Αλλά σε αντίθεση με τους τυφώνες στη Γη, οι κυκλώνες στον Ουρανό και τον Κρόνο δεν σχηματίζονται πάνω από το νερό (κανένας από τους δύο πλανήτες δεν είναι γνωστό ότι έχει νερό σε υγρή μορφή), και δεν παρασύρονται, αλλά είναι κλειδωμένοι στους πόλους. Οι ερευνητές θα παρακολουθούν στενά για να δουν πώς θα εξελιχθεί αυτός ο νεοανακαλυφθείς κυκλώνας του Ουρανού τα επόμενα χρόνια.
Πηγή: Jet Propulsion Laboratory. Φωτογραφία: Εικόνα του πλανήτη Ουρανού που λήφθηκε από το διαστημικό σκάφος Voyager 2 το 1986/NASA/JPL-Caltech/VLA