Ναρκωτικά: Η πρόληψη και ο ρόλος της τοπικής κοινωνίας

«Νομοθεσία, κοινωνική αντιμετώπιση, θεραπεία της χρήσης ουσιών», ήταν το θέμα της χθεσινής ημερίδας που διοργάνωσαν το Κέντρο Πρόληψης Εξαρτήσεων «Σχεδία» και ο Δικηγορικός Σύλλογος Ιωαννίνων.

Εισάγοντας το κοινό στο θέμα της εκδήλωσης ο Στέφανος Τζιμογιάννης, πρόεδρος της «Σχεδίας», χαρακτήρισε πολυπαραγοντικό φαινόμενο τη χρήση ναρκωτικών και αποτέλεσμα και της σημερινής οικονομικής και κοινωνικής κρίσης.

«Η χρήση ουσιών έχει βαθιά κοινωνικές αιτίες, εκεί βρίσκεται η μήτρα του προβλήματος και πλήττει μεταξύ άλλων τις νεαρές ηλικίες» είπε ο κ. Τζιμογιάννης και παρέθεσε τα εξής στοιχεία: Στη χώρα μας πάνω από το 65% των εφήβων έχει πειραματιστεί με την κάνναβη ενώ έχει τριπλασιαστεί ο αριθμός των μαθητών που συστηματοποιεί τη χρήση της κάνναβης - από 3,4% το 1984 στο 13,5% το 2015.

Επίσης η έρευνα δείχνει ότι το 8% των μαθητών κάνει συστηματική χρήση κάνναβης, από τους οποίους το 1,8% είναι μαθητές της α' και β' γυμνασίου. Επίσης δείχνει ότι η ηλικία της πρώτης επαφής με τα ναρκωτικά είναι πριν τα 14 χρόνια.

Η γενική χρήση ουσιών στην Ελλάδα στους μαθητές είναι 9%, όταν στην ΕΕ είναι 22% και στις ΗΠΑ 36%. Στην περιοχή μας το ποσοστό είναι κάτω του μέσου όρου της χώρας. 

Στη συνέχεια ο κ. Τζιμογιάννης ανέπτυξε το ρόλο και τους στόχους της «Σχεδίας» στην πρόληψη και θεραπεία από τις εξαρτησιογόνες ουσίες.

Η πρόληψη

Ξεκινώντας από τις διαπιστώσεις ότι τα ναρκωτικά είναι «παγκόσμιο πολιτισμικό φαινόμενο» και ότι η καταστολή σε όλες τις εκδοχές της επιτείνει το πρόβλημα, ο ομότιμος καθηγητής Εγκληματολογίας Γιάννης Πανούσης μίλησε για τα παιδαγωγικά και αποτρεπτικά χαρακτηριστικά της πρόληψης με στοιχεία κοινωνικής αλληλεγγύης, που να μη μετατρέπεται σε επίσημο κοινωνικό έλεγχο.

Ο κ. Πανούσης έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα στο ρόλο της τοπικής κοινωνίας για την αποδραματοποίηση του φαινομένου.

«Σε όλον τον κόσμο οι τοπικές κοινότητες αναλαμβάνουν να χειριστούν το ζήτημα. Να δουν τους χώρους που είναι υψηλού κινδύνου, το είδος, τις συμμαχίες (κάτοικοι-αστυνομία-φορείς), τον τρόπο επαφής και ενημέρωσης, τις συνθήκες αλλαγής συμπεριφοράς και κυρίως να μετρήσουν το βαθμό ανοχής κάθε πόλης στους χρήστες» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Πανούσης.

Στη συνέχεια η ημερίδα απέκτησε περισσότερο νομικό χαρακτήρα με τον δικηγόρο-ποινικολόγο Κωνσταντίνο Τζούμα να κάνει μια ιστορική αναδρομή στους νόμους που έχουν θεσπιστεί για τα ναρκωτικά, ενώ ο αντεισαγγελέας Εφετών Αθηνών και αντιπρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, Ευστάθιος Βεργώνης μίλησε για την ποινική μεταχείριση του εξαρτημένου χρήστη, από τη νομοθετική πρόβλεψη στην καθημερινή πρακτική.

Για το αν τα ναρκωτικά είναι και εισιτήριο για τη φυλακή, μίλησε η διευθύντρια του καταστήματος Κράτησης Ιωαννίνων, κοινωνιολόγος Έλενα Αγαπητού, ενώ ο επιστημονικός διευθυντής της «Σχεδίας» και καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Βασίλης Κούτρας αναφέρθηκε στη χρήση ουσιών και στην πρόληψη.