Το μόνιμο déjà vu

Πριν από μισόν αιώνα κυκλοφόρησε ένας από τους κορυφαίους και επιβλητικότερους δίσκους του ροκ εν ρολ, το Deja Vu των Crosby, Stills, Nash and Young.

O δίσκος ανήκει στην κατηγορία «ούτε ένα μέτριο κομμάτι», ωστόσο η ιστορία του δεν είναι ούτε συλλογική, ούτε ρόδινη.

Το Déjà vu ήρθε μαζί με τον Νιλ Γιανγκ, που έκανε τη μπάντα ακόμα πιο σούπερ γκρουπ, από ό,τι ήτανε.

Ο Στιλς ήταν στους Buffalo Springfield από όπου είχε περάσει και ο Γιανγκ (ο οποίος είχε ήδη δύο δικά του άλμπουμ), ο Νας στους Hollies, ο Κρόσμπι στους Byrds.

Η «χημεία» του γκρουπ παρήγαγε βασικά επικίνδυνα μείγματα. Ο Γιανγκ είχε πάει ως πιανίστας στη μπάντα (ιδιότητα που ήταν η βασική του, όταν μπήκε στη μουσική σκηνή), αλλά το θέμα ήταν ότι τέσσερα υπερδιογκωμένα εγώ δεν μπορούσαν να συνυπάρξουν εύκολα.

Ο καταλύτης που προσωρινά λειτούργησε, ήταν το Γούντστοκ, στις 18 Αυγούστου του 1969 και η μια ώρα που έπαιξαν. Έγιναν δεκτοί με ενθουσιασμό και πρακτικά, η φήμη τους ως τετράδα, απογειώθηκε.

Στις 11 Μαρτίου 1970, μετά από άπειρες ηχογραφήσεις από τις οποίες όμως ελάχιστες ήταν live, με όλη τη μπάντα στο στούντιο, κυκλοφόρησε το Deja vu, με τον Κρόσμπι να κρατάει την αραβίδα στο εξώφυλλο και όλο το συγκρότημα σε ανάπτυξη, μαζί με τους Ντάλας Τέιλορ (ντραμς) και Γκρεγκ Ριβς (μπάσο-που τότε ήταν δεν ήταν 20 χρονών).

Το άλμπουμ ήταν συγκλονιστικό και σε τίποτα σχεδόν δεν απηχούσε την απόσταση των μελών μεταξύ τους, αλλά και την κάπως… ετοιματζίδικη δημιουργία του, με τους μουσικούς να ηχογραφούν ξεχωριστά, ο ένας πάνω στον άλλο, σε διαφορετικά μέρη των ΗΠΑ και με ελάχιστες ώρες μαζί, στο στούντιο.

Η πρώτη πλευρά έχει τραγούδια, όλα ένα κι ένα: Carry On, Teach your Children, Almost Cut my Hair, το Helpless που παραμένει και σήμερα ένα αποκλειστικά «Νιλ Γιανγκ τραγούδι» και το Woodstock. Το τελευταίο, το είχε γράψει η Τζόνι Μίτσελ, στη χρονιά που κυκλοφόρησαν τρεις εκδοχές του ίδιου τραγουδιού. Η μια, της Μίτσελ στο Ladies of the Canyon που είχε κυκλοφορήσει μόλις εννιά μέρες πριν το Déjà vu. Η άλλη, του Déjà vu που ήταν πιο uptempo και η Τρίτη στην Αγγλία, από τους Matthews Southern Comfort τον Οκτώβριο του ίδιου έτους. Η Μίτσελ τα είχε τότε με τον Νας και η ίδια δεν είχε συμμετάσχει στο διασημότερο φεστιβάλ όλων των εποχών, αντίθετα με τους CSN&Y. Το τραγούδι έμελλε να γίνει σύμβολο της «αντικουλτούρας» της εποχής και μια κυριολεκτικά αθάνατη στιγμή της ανθρώπινης δημιουργίας.

Και η δεύτερη πλευρά δεν πήγαινε καθόλου πίσω όμως. Ούτε η παρέα που μάζεψαν για το δίσκο οι 4: Ο Τζέρι Γκαρσία των Grateful Dead έπαιξε κιθάρα στο Teach your children, ο Τζον Σεμπάστιαν φυσαρμόνικα στο Déjà vu, ακόμα και ο μετέπειτα μεγιστάνας Ντέιβιντ Γκίφεν είχε ανάμειξη στο άλμπουμ, ως ατζέντης.

 Το Déjà vu παραμένει μέχρι και σήμερα ένα «άλμπουμ καταφυγής» για πολύ κόσμο, στις δύσκολες στιγμές. Όχι αδικαιολόγητα…