Μια πανοπλία στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας

Το καλοκαίρι του 1978, στο Προδρόμι Θεσπρωτίας, κοντά στην Παραμυθιά, ένας χειριστής εκσκαφέα, κατά τη διάνοιξη ενός αγροτικού δρόμου, έπεσε πάνω σε έναν απλό, αρχαίο τάφο. Η περιέργειά του όπως και των χωρικών, εύλογη. Όλοι τους μαζεύτηκαν πάνω από τον τάφο και με μια γκλίτσα προσπάθησαν να βγάλουν στην επιφάνεια ό,τι μπορούσαν. Και δεν ήταν ασήμαντα αυτά που ανακάλυψαν… Βέβαια κατά την πρόχειρη αυτή «ανασκαφή», οι ζημιές σε ευρήματα δεν αποφεύχθηκαν.

Λίγο αργότερα, οι αρχαιολογικές υπηρεσίες θα έπιαναν δουλειά και θα διαπίστωναν ότι επρόκειτο για έναν τάφο του 4^ου αι. π.Χ. με σημαντικά ευρήματα τόσο από επιστημονική όσο και από καλλιτεχνική άποψη. Οι αρχαιολόγοι βρήκαν έναν πλήρη στρατιωτικό εξοπλισμό, μεταλλικό κυρίως, και κτερίσματα, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο τάφος ανήκε σε κάποιον αξιωματούχο, διακεκριμένο νεαρό πολεμιστή που έχασε τη ζωή του σε κάποια μάχη στην περιοχή.

Τα ευρήματα; Δύο κράνη, ένας θώρακας, ένα ξίφος με τη θήκη του, μια χάλκινη τεφροδόχος κάλπη, κομμάτια από δύο διαφορετικά στεφάνια με χάλκινα φύλλα και πήλινους καρπούς από μυρτιά και βελανιδιά, επιχρυσωμένα. Σήμερα, το σύνολο του οπλισμού, και δη η πανοπλία, από τον τάφο του Προδρομίου αποτελεί βασικό έκθεμα του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηγουμενίτσας (σ.σ. πριν την ανέγερση και λειτουργία του Μουσείου το 2009, η μεταλλική πανοπλία φιλοξενούνταν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κέρκυρας).

Για τον θώρακα της πανοπλίας, ο αρχαιολόγος Άγγελος Χωρέμης (1936-2002), ο οποίος είχε εργαστεί στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Κέρκυρας, είχε γράψει: «Η επιφάνειά του αποδίδει με θαυμαστή ακρίβεια τη διάπλαση του ανθρώπινου σώματος, ιδίως τη στομαχική και κοιλιακή χώρα. Οι θηλές του στήθους είναι πρόσθετες χρυσές. Ο θώρακας αυτός είναι πολύ σημαντικό εύρημα γιατί, απ’ όσο γνωρίζω, ο τύπος του πλαστικού θώρακα μάς ήταν γνωστός μόνον από γλυπτά, από την αγγειογραφία και τις τοιχογραφίες. Ο θώρακας του Προδρομιού είναι τώρα ο δεύτερος σιδερένιος θώρακας, που μάς σώθηκε από την αρχαία Ελλάδα, μετά τον θώρακα από τον βασιλικό τάφο της Βεργίνας, που είναι όμως διαφορετικού τύπου»…

Από τα δύο κράνη που βρέθηκαν, το ένα είναι σιδερένιο με ασημένια επένδυση, ενώ το σιδερένιο ξίφος έχει λαβή σε μορφή πτηνού.

Βιβλιογραφία

*Χωρέμης Άγγελος, «Μετάλλινος οπλισμός από τον τάφο στο Προδρόμι της Θεσπρτίας». Αρχαιολογικά Ανάλεκτα εξ Αθηνών, 1980

*Οδηγός Αρχαιολογικού Μουσείου Ηγουμενίτσας