Μια μέρα στη ζωή του Νιλ Γιανγκ

Πριν από 72 χρόνια, τέτοια μέρα, γεννήθηκε ο Νιλ Γιανγκ, η μέχρι σήμερα προσωποποίηση του οργισμένου αλλά και λυρικού ροκ εν ρολ. O Καναδός «there is a little town in north Ontario» με αμερικάνικες και γαλλικές ρίζες Γιανγκ, μπήκε από νωρίς στα βάσανα: στα 20 του έκανε τουρνέ ως… μετανάστης χωρίς χαρτιά στις ΗΠΑ και συλλαμβανόταν επειδή δεν πήγε φαντάρος.

Τα σημαντικά όμως άρχισαν την επόμενη χρονιά, όταν συνάντησε τον Στίβεν Στιλς. Οι Buffalo Springfield ήταν γεγονός, με τον Γιανγκ να δίνει διαπιστευτήρια πρώτα ως κιθαρίστας. Το For what it’s worth και αργότερα, στο δεύτερο άλμπουμ, το mr Soul είναι ενδεικτικά.

Ο Γιανγκ όμως δεν ήταν μόνο ένας καλός μουσικός. Ήταν δημιουργός και ποιητής. Και αν αυτά δεν φάνηκαν στον πρώτο, ομώνυμό του δίσκο, ήταν σαφέστατα στο Everybody knows this is nowhere, του ’69. Ήδη, μαζί του έπαιζαν οι Crazy Horse, ίσως η μεγαλύτερη «επισκιασμένη μπάντα» μαζί με τους E street band.

Οι λογαριασμοί με τον Στιλς δεν είχαν τελειώσει. Ο Γιανγκ έγινε το τέταρτο όνομα στους Κρόσμπι, Στιλς και Νας, έπαιξε στο Γούντστοκ και ήταν το θέμα εκείνης της χρονιάς. Το δε Deja Vu, ένα από τα κορυφαία άλμπουμς της μουσικής ιστορίας, είχε επίσης τη σφραγίδα του Γιανγκ, λίγο πριν οι υπόλοιποι γίνουν μπάντα για «κυριακάτικα μεσημέρια προοδευτικής αμερικάνικης οικογένειας» (κάτι σαν ΠΑΣΟΚ ‘80s δηλαδή…). Οι καυγάδες τους έμειναν στην ιστορία και τελικά, ο Γιάνγκ πήρε το «Y» του και έφυγε.

Ευτυχώς, γιατί η σόλο του καριέρα ήταν αυτό που του ταίριαζε περισσότερο: After the gold rush, με το Southern man που ξεκινάει την περίεργη κόντρα με τους Lynyrd Skynyrd, η οποία συνεχίστηκε και στο Harvest. Για την ιστορία, στο Sweet home Alabama οι Skynyrd τα έχωναν τόσο στον Γιανγκ όσο και  στον κυβερνήτη της πολιτείας που ήταν ρατσιστής. Αργότερα, ο Ρόνι βαν Ζαντ, τραγουδιστής των Skynyrd, εμφανίστηκε φορώντας μπλουζάκι με το «Tonight’s the night», λύνοντας σε ένα βαθμό την παρεξήγηση.

Τα πολύ σπουδαία στην καριέρα του Γιανγκ και στη μουσική γενικά, άρχισαν το 1972. Τότε, βγήκε το Ηarvest, το οποίο στρογγυλοκάθισε ανάμεσα στα καλύτερα άλμπουμς του ροκ εν ρολ. Το ακόμα καλύτερο, έστω και παραγνωρισμένο όμως, ήταν το επόμενο της «Ditch trilogy», το Tonight’s the night, σκοτεινό και μυστήριο, όσο και σαγηνευτικό. Ο Γιανγκ επέπλεε με το ζόρι πάνω από την ίσαλο των drugs, ενώ ήδη ο Ντάνι Γουίτεν, χαρισματικός κιθαρίστας των Horse είχε πεθάνει. Στο «Τελευταίο βαλς» των Band, ο Μάρτιν Σκορσέζε αναγκάστηκε να ξαναμοντάρει την εμφάνιση του Γιανγκ με την Τζόνι Μίτσελ στο Helpless, καθώς ο Γιανγκ εμφανίστηκε… πουδραρισμένος στη σκηνή.

Το 1978 όμως, ο Γιάνγκ με τους Crazy Horse έδειξαν πώς γίνεται ένα live άλμπουμ. Στη Rust never sleeps τουρνέ, η μπάντα έπαιζε ένα ακουστικό σετ και ένα ηλεκτρικό, με τις δύο εκδοχές να αποτυπώνονται στο Hey hey, my my και την καρκινική του εκδοχή: μια μπαλάντα και ένας επιθετικός, πανκίζων χείμαρρος…

Tα ‘80s ήταν… αντιφατικά. Ο Γιανγκ ξεκίνησε διάφορους πειραματισμούς, δήλωσε υποστηρικτής του… Ρίγκαν στις ΗΠΑ, ξαναβρέθηκε με τους Horse αλλά και τους CS&N, μέχρι το 1989 (που από όποια μεριά και αν το δεις, είναι η πιο επιδραστική χρονιά των τελευταίων 30 χρόνων): τότε, ο Νιλ Γιανγκ έγραψε το σινγκλ Rockin’ in a free world, έπιασε το ανατέλλον γκραντζ από τα μαλλιά, έριξε μερικές πειθαρχικές ποινές στους διάφορους ποντικαράδες και τους έκανε πνευματικά του παιδιά, με τη βοήθεια του MTV που έπαιζε το (τρομερό για την εποχή) βίντεο κάθε τρεις και λίγο. Η συνέχεια ήταν ανάλογη: πάλι με τους Crazy Horse στο πλευρό του έδωσε στον κόσμο το Sleeps with Angels και προς το τέλος της χιλιετηρίδας συνεργάστηκε με τον Τζιμ Τζάρμους για τη μουσική του «Νεκρού». Ο Νιλ Γιανγκ περνούσε τη δεύτερη δημιουργική του νεότητα…

Στα ‘00s επέστρεψε στον πολιτικό ακτιβισμό, κόντεψε να πεθάνει από ανεύρυσμα, συνέχισε να ξαναβρίσκεται με παλιούς γνωστούς και φίλους (ή και όχι…) και να βγάζει δίσκους. Το 2012 ξαναβρήκε τους αγαπημένους Crazy Horse στο Americana, ένα από τα καλά του άλμπουμς και την ίδια χρονιά το NBC ανακοίνωσε… κατά λάθος το θάνατό του.

Πριν από μερικές μέρες, ο Νιλ Γιανγκ ανακοίνωσε ότι ετοιμάζει ένα νέο άλμπουμ, ένα «αντι-Τραμπ άλμπουμ», που θα κυκλοφορήσει την 1η Δεκεμβρίου, με τον τίτλο «Visitor».