Μια διαδρομή που έχει δρόμο ακόμη…

Πριν από πέντε χρόνια η Περιφέρεια Ηπείρου αποφάσισε να «επενδύσει» στην πολιτιστική κληρονομιά και να διαθέσει το ένα σημαντικό κομμάτι από το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ήπειρος 2014-2020» σε ένα εγχείρημα με τίτλο «Πολιτιστική διαδρομή στα αρχαία θέατρα». Στη ζύμωση της ιδέας αυτής, καθοριστικό ρόλο είχε ένα σωματείο, το «Διάζωμα» με πρόεδρο τον Σταύρο Μπένο.  Ο κ. Μπένος μαζί με τον αντιπεριφερειάρχη, αρμόδιο για τον τουρισμό, Στράτο Ιωάννου ήταν αυτοί που έβαλαν τις βάσεις για να στηθεί ένα πρότζεκτ., έχοντας την πλήρη στήριξη του περιφερειάρχη Αλέκου Καχριμάνη. Ένα πρότζεκτ που ναι μεν έχει επίκεντρο πέντε αρχαία θέατρα της Ηπείρου –της Δωδώνης, της Νικόπολης, της Κασσώπης, των Γιτάνων και της Αμβρακίας- αλλά περιλαμβάνει και μνημεία της φύσης, όπως το γεωπάρκο Βίκου-Αώου. Πέραν της δικτύωσης αρχαιολογικών χώρων και μνημείων της φύσης, η μεγάλη καινοτομία του όλου σχεδιασμού είναι η σύνδεση της πολιτιστικής διαδρομής με τον πρωτογενή τομέα, με την ντόπια επιχειρηματικότητα και με την απασχόληση.

Πέντε χρόνια μετά, η Περιφέρεια Ηπείρου, σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού, ήρθε να εγκαινιάσει αυτή την πολιτιστική διαδρομή, με τη διοργάνωση μιας μεγάλης εναρκτήριας εκδήλωσης το Σάββατο 3 Νοεμβρίου, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών. Σε μια κατάμεστη αίθουσα, όσοι μίλησαν, μίλησαν για «ένα κατόρθωμα όλων μας», δίνοντας έμφαση στη συνέργεια πολλών φορέων. Στους επισήμους παρευρισκόταν, εκτός από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών, και ο κ. Μπένος. Το «Διάζωμα», τα τελευταία χρόνια, έχει δεχθεί έντονη κριτική από τον Σύλλογο Αρχαιολόγων Ελλάδας για πολιτική ιδιωτικοποίησης του πολιτισμού.

Στο ηπειρώτικο πρότζεκτ, το ιδιωτικό αυτό σωματείο συμμετείχε μέσω δωρεών και χορηγιών (στην εκδήλωση υπήρχε φυλλάδιο με όλους τους χορηγούς) στην ανάθεση μελετών για την πολιτιστική διαδρομή, ακόμα και για την αναστήλωση των θεάτρων. Το όλο ποσό ανέρχεται σε 600.000 ευρώ.

Μία από τις καλές στιγμές της «πολιτιστικής διαδρομής» αφορά το μάρκετινγκ. Η διαδρομή στα αρχαία θέατρα της Ηπείρου αρχίζει να αποκατά ένα brand name. Αρκεί όμως;

Πέραν του μάρκετινγκ και των social media (και της τοποθέτησης πινακίδων), στα πέντε αρχαία θέατρα της Ηπείρου γίνονται αναστηλωτικές εργασίες -ως συνέχεια προηγούμενων εργασιών από το ΕΣΠΑ- από τις κατά τόπους Εφορείες Αρχαιοτήτων. Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σχεδόν όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι της Ελλάδας (που δεν είναι και λίγοι) είναι το ανεπαρκές προσωπικό κυρίως στη φύλαξη. Σε αρχαιολογικούς δε χώρους, όπως είναι η Δωδώνη, δεν λειτουργούν ούτε το πωλητήριο ούτε το εντευκτήριο, με την εξυπηρέτηση των επισκεπτών να μην είναι η καλύτερη.

Μέσω του εγχειρήματος, υπάρχει η πρόβλεψη για ξενάγηση μέσω ψηφιακών εφαρμογών, που δεν έχει υλοποιηθεί ακόμη, ενώ έχουν μπει οι πρώτες βάσεις για την εφαρμογή του τοπικού συμφώνου ποιότητας σε τοπικές επιχειρήσεις. Μέχρι στιγμής, λίγες είναι οι επιχειρήσεις που το έχουν υιοθετήσει και που δεσμεύονται να ακολουθήσουν τους όρους της «πολιτιστικής διαδρομής». Το μεγάλο στοίχημα αναμφίβολα είναι η σύνδεση του πολιτισμού με την τοπική οικονομία, υπό την έννοια της συνειδητοποίησης της σημασίας ενός πολιτιστικού αγαθού σε όλες τις εκφάνσεις του. Και εκεί ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς.

Σημειωτέον δε ότι τη διαχείριση της διαδρομής έχει αναλάβει η αναπτυξιακή εταιρία «Ήπειρος», η οποία θα κάνει τον συντονισμό για τη φροντίδα της καλής λειτουργίας των κάθε είδους υποδομών που υπάρχουν στη διαδρομή σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς.

Πίσω στην εκδήλωση, χαιρετισμούς απηύθυναν ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης και ο δήμαρχος Ιωαννίνων Θωμάς Μπέγκας, ενώ εκ μέρους της κυβέρνησης χαιρέτισε η υφυπουργός Παιδείας Μερόπη Τζούφη. Ο βασικός ομιλητής ήταν ο κ. Ιωάννου ο οποίος, παρουσιάζοντας τη διαδρομή, μίλησε για μια «εμπειρία επίσκεψης», ενώ παράλληλα αναφέρθηκε στο ιδεολογικό κομμάτι της ανάγκης σύμπραξης του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα.

Στον χώρο εισόδου του Πνευματικού Κέντρου, είχαν στηθεί περίπτερα για το κάθε θέατρο ξεχωριστά.