Μάτσικας-Πέραμα: Ένας διαφορετικός ποδηλατόδρομος-πεζόδρομος

O ποδηλατόδρομος-πεζόδρομος που κατασκεύασε η Περιφέρεια Ηπείρου (ως πρώην Νομαρχία Ιωαννίνων) επί του αναχώματος Ανατολής-Κατσικά, είναι μέχρι σήμερα η μοναδική διαδρομή εκτός αστικού τοπίου. Ο Δήμος Ιωαννιτών έρχεται να κάνει το επόμενο βήμα. Να φτιάξει μια ποδηλατική-περιπατητική διαδρομή από την άλλη μεριά της πόλης, από τον Μάτσικα (στο ύψος του πρώην «Κύκνου») μέχρι το Πέραμα. Και ο τρόπος που το κάνει, είναι τελείως διαφορετικός. Με άλλη φιλοσοφία, με λιγότερη κατασκευαστική νοοτροπία, με καλύτερη λειτουργικότητα (μακριά από τη λογική του καλντεριμιού) και με ιδιαίτερο σεβασμό στο περιβάλλον. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε αρκετά σημεία αποκαθίσταται η όχθη της λίμνης, ενώ δημιουργείται και παραλία.

Το δημοτικό συμβούλιο Ιωαννίνων, κατά τη χτεσινοβραδινή του συνεδρίαση, παρέλαβε τη σχετική μελέτη που φέρει τον επίσημο τίτλο: «Ανάπλαση, ανάδειξη και προστασία παραλίμνιας περιοχής από την είσοδο της Δημοτικής Κοινότητας Περάματος έως την περιοχή ‘Μάτσικας’». Τη μελέτη αυτή την υλοποίησαν οι αρχιτέκτονες των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Ιωαννιτών, οι οποίοι έλαβαν υπόψη τη συνολικότερη μελέτη για πεζόδρομο-ποδηλατόδρομο περιμετρικά της λίμνης που έχει εκπονήσει η Περιφέρεια Ηπείρου αλλά και τους περιορισμούς που προκύπτουν από τη νομοθεσία για τη χρήση του αιγιαλού.

Όπως εξήγησε στην παρουσίαση η αρχιτέκτονας Ιωάννα Ιωάννου, η ανάπλαση της παραλίμνιας αυτής περιοχής επιδιώκει τη δυνατότητα προσέγγισης του υδάτινου στοιχείου της λίμνης, τη δημιουργία μιας διαδρομής, περιπατητικής και ποδηλατικής, παράλληλης με το όριο της λίμνης, την άμεση διασύνδεση του ιστορικού κέντρου Ιωαννίνων με την ευρύτερη περιοχή του Σπηλαίου Περάματος και την επαναφορά της φυσικής όχθης, όπου αυτό ήταν εφικτό. Το συνολικό μήκος του μετώπου της ανάπλασης, είναι περίπου 3000 μέτρα. Η μισή περίπου διαδρομή κινείται μέσα στο φυσικό τοπίο της λίμνης (από το Πέραμα έως τον Άγιο Νικόλαο Κοπάνων) και η υπόλοιπη διαδρομή κινείται σε πιο αστικό περιβάλλον. Το πλάτος του πεζοποδηλατόδρομου ανέρχεται συνολικά σε 6,50 μ. -3,5 μέτρα για τους πεζούς, 2,50 μέτρα για τα ποδήλατα και μια ζώνη διαχωρισμού 0,5 μ. (με εξαίρεση κάποιες ειδικές περιοχές). Ο πεζός «τοποθετείται» στη μεριά της λίμνης. Τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν, είναι διαφορετικά ανάλογα με το τοπίο (από χυτό βοτσαλωτό δάπεδο μέχρι χωμάτινο δάπεδο με προσθήκη ειδικού υλικού).

Η ανάπλαση χωρίζεται σε τρία τμήματα: από τη θέση «Κύκνος» έως το κάμπινγκ, από το κάμπινγκ έως το ΚΕ.ΚΩΠ. και από το ΚΕ.ΚΩΠ. έως το παραλίμνιο πάρκο Περάματος.

Μια σημαντική παρέμβαση που γίνεται στο πρώτο τμήμα, είναι το «ξήλωμα» του υπάρχοντος κρηπιδότοιχου για τη δημιουργία όχθης. Στη θέση «Κύκνος», θα δημιουργηθούν πασσαλόπηκτες προβλήτες, σε κλιμακωτά επίπεδα. Οι προβλήτες αυτές, μαζί με κάποιες άλλες παρεμβάσεις, θα αποτελέσουν επί της ουσίας την «πύλη» εισόδου στη νέα διαδρομή. Στη συνέχεια, στη διαδρομή έχε διαμορφωθεί ένα πρανές προς τη λίμνη. Κατά μήκος της διαδρομής μέχρι το κάμπινγκ, θα υπάρχουν καθιστικοί σκεπαστοί πάγκοι-φωλιές.

Το τμήμα από το κάμπινγκ έως το ΚΕ.ΚΩΠ., λόγω του αθλητικού του χαρακτήρα, αντιμετωπίστηκε διαφορετικά. Όπως αναφέρθηκε στην παρουσίαση, επιλέχθηκε η εξασφάλιση της συνεχόμενης, απρόσκοπτης και ασφαλούς ροής της ποδηλατικής κίνησης. Ο πεζός έχει τη δυνατότητα να επιλέξει μόνος του την πορεία του μέσα από αυτό το τμήμα.

Το τελευταίο τμήμα διέρχεται μέσα από φυσικό τοπίο, με πολύ πυκνή βλάστηση. Οι Τεχνικές Υπηρεσίες έχουν προβλέψει καταρχάς ένα ανοιχτό υπαίθριο γυμναστήριο δίπλα από το ΚΕ.ΚΩΠ. Στην υπόλοιπη διαδρομή, δημιουργείται, όπου γίνεται, παραλία με μεταβλητό πλάτος, η οποία θα διαστρωθεί με φυσικούς πολύ μικρούς λίθους. Μετά τον Άγιο Νικόλαο Κοπάνων, θα υπάρχει ένα μικρό φυσικό λιμανάκι, όπου θα στηθούν και ξύλινες πλατφόρμες (με χώρο για πικν νικ κ.λπ.). Στη διαδρομή μέχρι το Πέραμα προβλέπονται δύο ξύλινες γέφυρες -μία εκεί που βρίσκεται ο υπερχειλιστής της λίμνης και μία στην αποστραγγιστική τάφρο (σημειωτέον ότι η μελέτη της Περιφέρειας Ηπείρου δεν προέβλεπε δύο αλλά οκτώ γέφυρες, με τον σχεδιασμό να είναι πιο παρεμβατικός).

Εμπεριστατωμένη μελέτη έγινε και για τον φωτισμό τύπου led της παραλίμνιας διαδρομής, με τον Γιώργο Οικονόμου από τις Τεχνικές Υπηρεσίες να παρουσιάζει το όλο σκεπτικό.

Για την υλοποίηση του έργου, ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός ανέρχεται σε 3,8 εκατ. ευρώ.  Ο Δήμος Ιωαννιτών το έχει εντάξει στο Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης με σκοπό να το εξασφαλίσει χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ. Για να προχωρήσει το έργο, μια σημαντική εκκρεμότητα είναι να δοθούν αποζημιώσεις στους ιδιώτες των οποίων οι εκτάσεις είναι δεσμευμένες από το Δημόσιο λόγω της παρόχθιας ζώνης. Όλα αυτά τα χρόνια, δεν είχε προχωρήσει στην πράξη αναλογισμού για τις αποζημιώσεις. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, από τον συνολικό προϋπολογισμό του έργου, ένα ποσοστό 10% μπορεί να δοθεί για αποζημιώσεις.

Ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Θανάσης Μανταλόβας, στην τοποθέτησή του, ανέφερε ότι η Περιφέρεια Ηπείρου έχει αποδεχθεί να είναι ο Δήμος Ιωαννιτών ο φορέας υλοποίησης του έργου (δεδομένου ότι η Περιφέρεια επιδιώκει να υλοποιήσει τον ποδηλατόδρομο-πεζόδρομο περιμετρικά της λίμνης). Πρόσθεσε δε ότι μία από τις πιο σημαντικές προκλήσεις του έργου ήταν να περιοριστούν οι οκτώ γέφυρες σε δύο, όπως και ότι οι αρμόδιοι φορείς, όπως η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, έχουν δώσει την έγκρισή τους για τη μελέτη.

Η παραλαβή της σημαντικής αυτής μελέτης από το δημοτικό συμβούλιο Ιωαννίνων έγινε… με απώλειες. Η παράταξη του Νίκου Γκόντα είχε αποχωρήσει κατά τη συζήτηση του προηγούμενου θέματος, της ανάπλασης της κεντρικής πλατείας, ενώ η παράταξη του Άρη Μπαρτζώκα απείχε.

* Η ομάδα του Δήμου Ιωαννιτών που εκπόνησε τη μελέτη, είναι: ο Βασίλης Τσιούρης, τοπογράφος-μηχανικός, η Ιωάννα Ιωάννου, αρχιτέκτονας μηχανικός, η Σοφία Γαλάνη, πολιτικός μηχανικός, ο Γιώργος Οικονόμου, ηλεκτρολόγος μηχανικός, η Ειρήνη Αραμπατζή, μηχανολόγος μηχανικός, και η Αλεξάνδρα Τριανταφύλλου, δασολόγος