Το καυτό ζήτημα των διοδίων απασχολεί όλο και περισσότερο τους πολίτες. Μόνο και μόνο το τίμημα των 70 και πλέον ευρώ πήγαινε-έλα στην Αθήνα, μόνο μικρό δεν είναι, σε καιρούς χαίνουσας κρίσης. Ειδικά όμως στην περίπτωση της Εγνατίας, το θέμα είναι ακόμα πιο πολύπλοκο, καθότι είναι ο τελευταίος δημόσιος (συγκρινόμενος με τους υπόλοιπους) οδικός άξονας της χώρας.
Εδώ και λίγο καιρό υπάρχει η μόνιμη επωδός των «αναλογικών διοδίων», του ηλεκτρονικού συστήματος δηλαδή που θα υποκαταστήσει τους μετωπικούς σταθμούς και ο κάθε οδηγός θα «πληρώνει όσο χρησιμοποιεί». Μόνο που, ειδικά στην περίπτωση της Εγνατίας, αυτό σε ένα βαθμό συμβαίνει ήδη. Προφανώς, με τα περισσότερα διόδια που θα λειτουργήσουν σύντομα, θα αυξηθεί το κόστος, αλλά αν τελικά εφαρμοστεί το αναλογικό σύστημα δεν σημαίνει ότι… θα μειωθούν οι τιμές.
Στην εκδήλωση της Τρίτης κατά των διοδίων που κάλεσε η ΑΡΠΗ, ακούστηκε μια ενδιαφέρουσα ανάλυση για το σημαίνει το αναλογικό σύστημα, μαζί με κάποιες λογικές απορίες: γιατί, εφόσον ο στόχος είναι στο τέλος του 2018 να έχουμε ηλεκτρονική χρέωση, κατασκευάζονται νέοι μετωπικοί σταθμοί τώρα; Δεν υπάρχει κανένα σενάριο συνομωσίας. Απλώς, για να ιδιωτικοποιηθεί η Εγνατία πρέπει αν είναι «θελκτική». Και οι ιδιώτες, δεν αγοράζουν δρόμους χωρίς διόδια.
Τα διόδια Παμβώτιδας (ή Δροσοχωρίου) που θα υποχρεώσουν σε αντίτιμο όσους ταξιδεύουν για Μέτσοβο, θα κοστίζουν 1,10-1,20 ευρώ. Ακριβώς επειδή ο νόμος επιβάλλει την αναλογική χρέωση, τα διόδια της Τύριας θα μειωθούν στα 2,10 ευρώ, ενώ το ίδιο θα συμβεί και στο Μαλακάσι, μόλις ξεκινήσει να λειτουργεί ο σταθμός της Σιάτιστας. «Θύματα» αυτής της αναλογικότητας θα πέσουν όλοι όσοι κάνουν το καθημερινό ταξίδι Γιάννενα-Μέτσοβο, με πιο χαμένους όμως όσους θα βγαίνουν στους ενδιάμεσους κόμβους. Αυτοί, θα πληρώνουν 1,20 ενώ με ηλεκτρονικό σύστημα, θα πλήρωναν 0,60 ή 0,95 ευρώ.
Η υπόθεση «αναλογικό διόδιο» έχει άλλα δύο κλειδιά: ένα, είναι το αναλογικό κόστος που σήμερα στην Εγνατία είναι 0,03 ευρώ το χιλιόμετρο. Κανείς δεν εγγυάται ότι ο μελλοντικός αγοραστής θα το κρατήσει σε αυτό το επίπεδο. Η Ιόνια και άλλοι ιδιωτικοί δρόμοι είναι ήδη πιο ακριβοί. Το άλλο, όπως υποστηρίζουν οι εργαζόμενοι της Εγνατίας, είναι ότι εάν λειτουργήσει τελικά το ηλεκτρονικό σύστημα, διαχειριστής του θα είναι το δημόσιο. Και αυτό, οι ιδιώτες δεν το θέλουν.
Επίσης, αναφέρουν ότι ακόμα και με μια προβολή των αυξήσεων έως και 0,05 ευρώ το χιλιόμετρο, από το 2027 και μετά, τα έσοδα του δρόμου καθιστούν την Εγνατία κερδοφόρα, ως έχει. «Το ποσό των 4,9 δις ευρώ δύναται να συνεισφέρει η Εγνατία οδός ΑΕ στον εθνικό προϋπολογισμό, σε βάθος 36 ετών και είναι το διακύβευμα των όποιων σχεδιασμών για τη μελλοντική διαχείριση της Εγνατίας και των κάθετων αξόνων» σημειώνουν. Ακόμα, τονίζουν ότι το σενάριο χρέωσης που εφαρμόζεται σε αυτοκινητοδρόμους με σύμβαση παραχώρησης, είναι 0,07 ευρώ το χιλιόμετρο.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι αν εφαρμοστεί και ηλεκτρονικά να είναι τα διόδια, θα πληρώνουμε διπλάσια το κάθε χιλιόμετρο που διατρέχουμε…